این کتاب مجلد دیگری از مجموعه 'کارنامه دانشوران ایران و اسلام 'است .در این جلد اثر 'دارابنامه 'اثر 'ابوطاهر محمد طرسوسی', تالیف قرن ششم هجری, تلخیص و بازنویسی شده است' .دارابنامه 'داستان پادشاهی 'داراب 'از پادشاهان داستانی کیانی است' .داراب 'فرزند 'هما 'و 'بهمن 'است که قهرمان اصلی این داستان شناخته میشود .داراب دوبار ازدواج میکند .نخست عاشق 'طمروسیه 'میشود و از ازدواج با او 'دارا 'یا 'دارای دارایان 'متولد میشود ;سپس به ازدواجی سیاسی تن میدهد که نتیجه آن 'اسکندر 'است .براساس روایت دارابنامه, اسکندر به دست دارا اسیر میشود ;سپس آباندخت, همسر دارا, به اسکندر دل میبازد و او را از بند رها میکند .اسکندر آماده جنگ با برادر میشود و او را شکست میدهد .از 'دارای دارایان 'دختری به نام 'روشنک 'به جای میماند .پشت لب روشنک, همچون پسران, کرکهایی بوده, از این رو او را پوراندخت (دختری که مانند پسران است) میخواندهاند .او پهلوانی نامدار و جنگجوی شکستناپذیر بوده که در این روایت ترمیم کننده شکست ایرانیان از یونانیان است .پس از مرگ دارا, ایرانیان به سرداری روشنک (پوران دخت), دردسرهایی برای اسکندر و رومیان فراهم آورد .روشنک سوارکاری است که یک تنه به مبارزه لشکری انبوه از دشمنان و سرانجام به سلامت و چالاکی از مهلکه بیرون میآید .تنها چیزی که او را از پا در میآورد, خیانت است . از ویژگیهای این داستان آن است که نکاتی چند درباره زندگی روزانه مردم گوناگون جامعه, رسوم دربار, و آیین سپاهیگری, با واژهها و اصطلاحات مربوط به آن نقل میشود .