این کتاب از مجموعه 'خودآگاهی تاریخی 'حاوی مقالات و مطالبی است که طی آنها نویسنده, نوع نگرش و برخورد اسلام با اندیشه مدرن و به عبارتی جایگاه اندیشه مدرن در اندیشه متفکران مسلمان و تحولات جهان اسلام را بررسی می‌کند . مباحث کتاب در 9فصل با این عناوین و موضوعات سامان یافته‌اند1 :ـ شمه‌ای از پارادوکس تاریخی :اندیشه مدرن روشنگری ـ اسلامی, 2ـ مدرنیسم اسلامی و اندیشه‌های دکتر شریعتی, 3ـ ضعف‌های بنیادی دو جریان اسلامی مشروطه در فقدان خودآگاهی نسبت به ذات عرفی و دین زدایانه آن, 4ـ تحلیلی از بنیان‌های تئوریک مشروطه, 5ـ تاملی انتقادی در باب اندیشه‌های بنیادی مشروطه, 6ـ نسبت دین و دموکراسی, 7ـ نسبت ولایت و ولایت در حکمت سیاسی شیعه ;تفکر سیاسی ولایی امام خمینی (ره), 8ـ انقلاب اسلامی و پایان تاریخ, 9ـ گریز از یکسان سازی جهانی, اندیشه روزمرگی یا تفکر آرمان شهری .