این کتاب به منظور آگاهی سیاسی درباره‌ی اسلام و اصول روش‌های آن در دو بخش 'اصول نظام سیاسی اسلام' و 'تنوع و تکثر از دیدگاه اسلام' با استناد به آیات و روایات بررسی شده است. در کتاب خاطرنشان شده: 'سیستم‌ سیاسی اسلام در طول بیش از یک هزار سال پیوسته با واقعیت زندگی جوامع خود رو به رو بوده و توانسته است خود را با شرایط متغیر وفق دهد، در همان حال از تجارب و شیوه‌های حکومت‌داری جوامع پیرامون خود سود جسته است، علت اساس موفقیت اسلام در این عرصه این است که با لحاظ تئوریک 'ثوابت' و 'متغیرات' در دین را معین کرده است بدین معنی که برای تشکیل دولت و امور حکومتی و دستگاه‌های وابسته به آن تنها پایه‌ها و اصول کلی را به خود انسان واگذاشته است برای این که در هر عصر و زمانه‌ای به تناسب شرایط موجود، مکانیزم و راه‌کار لازم برای تحقق آن اصول را بیابد'.