کتاب حاضر طی نه فصل برای دانشجویان علوم اجتماعی و سیاسی تهیه شده است. مطالب کتاب درباره بررسی تئوری‌هایی است که بیشتر در پی توضیح علت‌های وقوع انقلابند تا روندها, فرآیندها و پیامدهای آن در مقدمه کتاب آمده است : 'از دیدگاه جامعه شناسی سیاسی, تئوری‌های انقلاب را می‌توان اساسا در پنج چشم‌انداز نظری جای داد که هر یک ضمن ارائه استدلال خاصی درباره شرایط پیدایش وضعیت انقلابی, منطق جداگانه‌ای را درباره تکوین شرایط انقلابی مطرح می‌سازند و هر یک سنت فکری خاصی در جامعه شناسی انقلاب به شمار می‌روند . مارکس, دورکهایم, وبر, پاره‌تو, دوتوکویل هر یک دیدگاهی جداگانه درباره شرایط پیدایش اوضاع انقلابی پیش روی ما می‌گشایند .ملاک دسته‌بندی ما چگونگی وقوع بسیج انقلابی و پیدایش وضعیت انقلابی است .در کتاب حاضر از این پنج چشم‌انداز, دیدگاه‌های مارکسیستی و روان شناختی به تفصیل بررسی شده‌اند و همچنین برخی از نحله‌های فکریی برخاسته از سنت دورکهایمی یعنی نظریه فونکسیونالیسم (کارکردگرایی) و جامعه توده‌وار نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند ... مارکس در تحلیل انقلابات, به ویژه انقلاب 1848در فرانسه بر این نکته تاکید داشت که گروه‌ها و اتئلاف‌های انقلابی, از میزان بالایی از ارتباط داخلی و آگاهی نسبت به منافع مشترک خود برخوردار بودند .این آگاهی و سازماندهی, طبقاتی چون پرولتاریای پاریس, خرده بورژوازی و بخشی از بورژوازی را انقلابی کرد .روی هم رفته از دیدگاه مارکس, منازعه انقلابی, از ساختار منافع اجتماعی و آگاهی نسبت به آنها برمی‌خیزد...اما از دیدگاه دورکهایمی, بسیج انقلابی, طبق مفاهیم رایج در جامعه‌شناسی سیاسی امروز, بیشتر در شرایط جامعه توده‌وار اتفاق می‌افتد تا در شرایط جامعه مدنی...اندیشه‌های پارسونز, ایستون, جانسون و اسملسر که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند, اساسا در ذیل دیدگاه دورکهایم قرار دارند...دیدگاه‌های مارکس و دورکهایم به‌رغم اختلافاتشان, هر دو جامعه شناختی و ساختاری‌اند در مقابل دیدگاه پاره‌تویی که اساسا سیاسی است...روی هم رفته پنج دیدگاه و تئوری انقلاب در این کتاب در پی توضیح شرایط پیدایش وضعیت انقلابند .این شرایط به طور کلی شامل شرایط سیاسی, شرایط اقتصادی و شرایط اجتماعی پیدایش وضعیت انقلابی می‌شوند .'مباحث اصلی کتاب با این موضوعات شکل گرفته است' :مقدمه و فرانگرش', 'ابعاد تحول انقلابی', 'تئوری‌ها و مدل‌های تحلیل انقلاب', 'مدل و تئوری مارکس در باب انقلاب', 'تئوری‌های مارکسیستی انقلاب', 'رویکرد کارکردگرایانه در زمینه انقلاب', 'تئوری جامعه توده‌وار', 'رویکردهای روان شناسانه در زمینه انقلاب ' و 'نتیجه‌گیری .'