این کتاب در بردارنده مباحثی است که طی آنها نویسنده تلاش کرده ابتکارات, خلاقیت‌ها, نوآوری‌ها و حماسه آفرینی‌های مردم تبریز در تاریخ معاصر را نشان دهد .نگارنده به همین منظور این مباحث را در کتاب مطرح می‌سازد : نخستین چاپخانه در تبریز تاسیس شد ;کتابهای خارجی نخستین بار در تبریز ترجمه شدند ;طالب اف تبریزی مهندس انشای جدید بود ;آخوندزاده نویسنده نخستین رمان بود ;تبریز گاهواره ادبیات کودکان بود ;تبریز مبتکر روزنامه‌نگاری ملی است ;زنوزی تبریزی مولف نخستین دایره‌المعارف در ایران بود ;نخستین کتابخانه عمومی در تبریز تاسیس شده است ;تبریز زادگاه شعر نو و نقد ادبی است ;نخستین سینمای ایران در تبریز ساخته شد ; نخستین نمایشنامه و تئاتر در تبریز شکل گرفت ;ملک قاسم میرزا آغازگر عکاسی در تبریز بود ;رسام عرب‌زاده پدر فرش نوین ایران از مردم تبریز بود ;نخستین دانشکده فرش در تبریز تاسیس شد ;میر مهدی خان ورزنده پدر ورزش نوین ایران بود ;تبریزیان طلایه‌داران پزشکی مدرن بودند ; اولین دانشکده پرستاری و مامایی در تبریز تاسیس شده است ;احمد حسین عدل پدر کشاورزی مکانیزه ایران بود ;دکتر حمید نطقی پدر روابط عمومی ایران ;کلنل محمدتقی خان پسیان اولین هوانورد ایران ;علی وکیلی بانی تجارت نوین ایران ;ملک‌التجار تبریزی موسس نخستین شرکت سهامی عام ; تبریز محل احداث نخستین کارخانه‌ها ;مهندس اصغر پناهی اولین مقاطعه‌کار راه‌سازی و ساختمان ;تبریز کانون ایجاد ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس ;تبریز نخستین شهر ایران که صاحب تلفن شد ;تبریز پیشگام تشکیل شوراهای مردمی ;تبریز مهد برپایی نخستین انجمن زنان ;تبریز مهد قانون خواهی و دموکراسی ;تبریز خاستگاه نخستین خیزش ضد استعماری ; تبریز مهد ایجاد ارتش آزادی بخش ;تبریز آغازگر دور نوین مبارزات قهرآمیز ;بلدیه تبریز نخستین شهرداری ایران ;نظمیه تبریز نخستین پلیس مردمی ;تبریز کانون احداث اولین مهمانخانه ;رشدیه تبریزی پدر آموزش و پرورش نوین ایران ;جبار باغچه‌بان موسس نخستین مدرسه کر و لال‌ها ; تبریز محل تاسیس اولین مدرسه نابینایان ;نخستین مدارس حرفه‌ای و بازرگانی در تبریز تاسیس شد ;ابوالقاسم فیوضات مبتکر تاسیس نخستین کودکستان ;تاسیس نخستین پایگاه لرزه‌نگاری در تبریز .بسیاری از مطالب کتاب با عکس‌های مربوط و متناسب همراه است و صفحات پایانی به فهرست منابع و ماخذ اختصاص یافته است .