اثر حاضر پژوهشی است درباره تاریخ ماد, یعنی تنها قبیله آریایی که پیش از دوران هخامنشیان در بخش بزرگی از ایران کنونی دولت گونه‌ای تشکیل داد .دیاکونوف ـ مولف کتاب ـ که علاوه بر تخصص در تاریخ خاور باستان, متخصص فقه اللغه و دانشمند زبان‌شناس است, از اسناد و مدارک به گونه مستقیم بهره گرفته است .در این کتاب مهم‌ترین مراحل تاریخ ماد قدیم, از آغاز تشکیل طبقات در جامعه مزبور تا تاسیس امپراتوری بزرگ ماد, سپس بعد از استقرار حکومت پارس, ظهور سلطنت 'ماد ـ آتروپاتن '(پایان قرن ششم قبل از میلاد) طی یک فصل مقدماتی و هفت فصل اصلی, تشریح شده است .بخش مقدماتی به معرفی و نقد و ارزیابی منابع و اسناد تحقیق در زمینه تاریخ ماد, همچنین شناخت حدود, موقعیت و ویژگی‌های جغرافیایی ناحیه 'ماد آتروپاتن 'اختصاص دارد .عناوین فصل‌های هفتگانه کتاب نیز بدین قرار است1 :ـ عهد جماعت بدوی در سرزمین ماد, 2ـ دوره تکوین سازمان بنده‌داری در سرزمین ماد, 3ـ ماننا و پادشاهی اسکیت‌ها (سکاها), 4ـ پیدایش پادشاهی بزرگ ماد و سقوط آشور, 5ـ جامعه و دولت پادشاهی ماد, 6ـ معتقدات و فرهنگ پادشاهی ماد, 7ـ ماد در تحت حکومت شاهنشاهی هخامنشیان .یادداشت‌های مولف برای هر فصل, به ترتیب, در پایان کتاب آمده است .فهرست اسامی جای‌ها, اشخاص, کتاب‌ها و اختصارات, پایان بخش این کتاب است .