این کتاب که برای دانشجویان رشته علوم سیاسی در مقطع کارشناسی تدوین شده منبع درس 'تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران 'به شمار می‌آید .در کتاب, ضمن تجزیه و تحلیل فرایند تحولات اجتماعی ایران و ناموزون بودن رشد و توسعه سیاسی با این تحولات در سال‌های سلطنت پهلوی دوم (1320ـ1357), سعی بر آن است اسباب و علل فروپاشی نظام پادشاهی و استقرار جمهوری نشان داده شود .کتاب از دو بخش تشکیل شده است .در بخش اول تحولات اجتماعی و اقتصادی سال‌های 1320ـ 1357در قالب شش فصل بررسی شده که عبارت‌اند از : 1ـ تحول جمعیت و تحرک اجتماعی, 2ـ بخش‌های اجتماعی و خدماتی (آموزش عمومی و عالی, بهداشت و درمان, حمل و نقل و ارتباطات, مسکن, رادیو و تلویزیون), 3ـ فرهنگ, دین, دولت, 4ـ ساختار طبقاتی و قشربندی اجتماعی (مالکان بزرگ, ایلات و عشایر, بورژوازی, روحانیون, کارمندان, روشنفکران, کارگران, دهقانان, لمپن‌ها), 5ـ وضعیت کشاورزی ـ زراعی ایران, 6ـ اصلاحات ارضی در ایران .در بخش دوم کتاب, تحول در زمینه سیاست و حکومت, و ارکان و ساختار دولت در ایران از 1320تا 1357با این عناوین بررسی شده است : 1ـ تدوین و مبانی قانون اساسی, 2ـ قوه مقننه و نظام انتخاباتی ایران, 3ـ قوه مجریه, مکانیسم‌های کنترل و سازمان‌های اعمال قدرت, 4ـ قوه قضاییه, 5ـ نهادهای تعدیل و تقسیم قدرت, 6ـ سیاست اقتصادی ـ نفتی دولت, 7ـ سیاست خارجی, 8ـ سیاست امنیتی و دفاعی ایران .مطالب کتاب با 'ارزیابی نهایی ' و فهرست منابع به پایان می‌رسد .