جلد دوم مجموعه هشت جلدی 'تاریخ بیست ساله ایران 'با عنوان 'مقدمات تغییر سلطنت 'ـ پس از انتشار در روزنامه مهر ـ برای نخستین بار در سال 1324به شکل مستقل چاپ و انتشار یافت .این جلد اوضاع سیاسی ایران از بهمن 1300ش تا آغاز سال 1303ش و واقعه جمهوری و مقدمات سلطنت سردار سپه را شامل شده, وقایع کابینه دوم مشیرالدوله, مسافرت احمدشاه به اروپا, کابینه دوم قوام‌السلطنه, کابینه مستوفی الممالک, آخرین کابینه مشیرالدوله و اولین کابینه سردار سپه را در برمی‌گیرد .این جلد در دو بخش اصلی سامان یافته است .بخش اول با عنوان 'حکومت‌های مشروطه 'از چهار فصل تشکیل شده است .فصل اول به رویدادهای زمان کابینه دوم مشیرالدوله, اختصاص یافته که اهم آنها عبارت‌اند از :وقایع پس از سفر دوم احمدشاه به فرنگ ;نهضت آذربایجان ;اعتراض دولت شوروی به دولت ایران ;تظاهرات علیه مخالفان سردار سپه و کابینه مشیرالدوله ;مقدمات سقوط کابینه مشیرالدوله ;سقوط کابینه مشیرالدوله .فصل دوم درباره وقایع کابینه دوم قوام‌السلطنه و در برگیرنده این حوادث است :اظهار تمایل مجلس به قوام‌السلطنه ;اعزام شصت نفر محصل به اروپا ;مسئله نفت شمال ;آمدن میلسپو ;تلگراف‌های احمدشاه به وزیر جنگ ; اعتراض مجلس به سردار سپه ;استعفای سردار سپه ;ورود احمدشاه به ایران ; استیضاح دولت ;سان قشون در میدان مشق ;سقوط کابینه قوام .در فصل سوم رویدادهای دوران کابینه مستوفی‌الممالک بازگو می‌شود که مهم‌ترین آنها بدین قرار است :روابط ایران و شوروی ;ورود قوای انگلیس به خاک ایران ;تحریکات علیه کابینه ;علل سقوط کابینه مستوفی‌الممالک .فصل چهارم نیز گزارشی است از حوادث دوران کابینه سوم و آخر مشیرالدوله که از این قرار است :تعرض و تمارض سردار سپه ;قرض از بانک‌های آمریکایی ;معایب و محاسن دوره چهارم مجلس ;واقعه بحرین ;تبعید علما از عراق عرب ;قرارداد تجارتی ایران و شوروی ;توقیف قوام‌السلطنه ;سقوط کابینه مشیرالدوله .بخش دوم که 'حکومت خودمختار پهلوی 'نام گرفته شرحی است از چگونگی تشکیل کابینه سردار سپه و مقدمات تغییر سلطنت از سوی رضاخان که مباحث اصلی آن بدین قرار است : کابینه سردار سپه ;معرفی وزرائ ;جنگ‌های لرستان ;حرکت احمدشاه به طرف اروپا ;بیانیه‌های سردار سپه ;تظاهرات به حمایت از جمهوری ;اوضاع مجلس و وزارتخانه‌ها و بازار ;اقدامات نمایندگان مخالف و موافق جمهوری ;مجلس آشتی‌کنان .گفتنی است در ابتدای این جلد, برخی دیدگاه‌های صاحب نظران درباره تاریخ بیست ساله که در جراید آن زمان چاپ شده, درج گردیده, همچنین در پایان این جلد نظر محمدرضا شاه درباره تاریخ بیست ساله از قول جراید و نشریات آن عصر بازگو شده است .کتاب با عکس‌عایی از شخصیت‌های نام برده در متن همراه شده با فهرست اعلام به پایان می‌رسد .