جلد اول از مجموعه 'تاریخ اسلام کمبریج' ذیل چهار بخش تدوین شده است. بخش اول با عنوان 'ظهور و سلطه اعراب' مشتمل بر چهار فصل است: 'عربستان پیش از اسلام/ عرفان شهید'، 'محمد (ص)/ و. مونگمری وات'، 'خلفای راشدین و خلافت بنی امیه/ سوراوسیا و گلیری' و 'خلافت عباسیان/ د. سوردل'. بخش دوم که 'ورود اقوام صحراگرد' عنوان گرفته حاوی این مباحث است: 'فروپاشی خلافت در شرق/ ب. اشپولر'، 'مصر و سوریه/ برنارد لوئیس'، 'آناتولی در دوران سلجوقی و بیگ‌ها/ عثمان توران' و 'ظهور عثمانی‌ها/ خلیل اینالچیک'. در بخش سوم ذیل عنوان 'سرزمین‌های مرکزی جهان اسلام در عهد عثمانی' هشت فصل با این موضوعات به طبع رسیده است: 'ظهور امپراتوری عثمانی/ خلیل اینالچیک'، 'اوج و سقوط امبراتوری عثمانی/ خلیل اینالچیک'، 'امپراتوری متاخر عثمانی در روملی و آناتولی/ اوریل هید'، 'امپراتوری متاخر عثمانی در مصر و هلال الخصیب/ پی. ام. هولت'، 'ایران عهد صفوی/ آر. ام. ساوری'، 'ایران و فروپاشی جامعه/ آن. ک. اس. لمبتون'، 'آسیای مرکزی از قرن شانزدهم تا فتوحات روسیه/ بی. اشپولر'، 'روسیه تزاری و مسلمانان آسیای مرکزی/ اقدس نیمت کورت'. در بخش چهارم مخاطبان ذیل عنوان 'سرزمین‌های مرکزی جهان اسلام در دوران اخیر' هفت فصل با این عناوین مطالعه می‌کنند: 'ترکیه جدید/ کمال. هـ . کارپت'، 'سرزمین‌های عرب/ ز. ن. زین'، 'ایران جدید/ آر. ام. ساروی'، 'اسلام در اتحاد جماهیر شوروی/ اقدس نیمت کوریت'، 'کمونیسم در سرزمین‌های مرکزی جهان اسلام/ ا. بنیگسان و سی. کلمرسیه ـ کلکجی'، 'تاثیر سیاسی غرب/ دانکوارد. ا. روستو' و 'تحول اقتصادی و اجتماعی مورو برگر'. در بخشی از مقدمه کتاب آمده است: 'این کتاب بیشتر در پی آن است تا برای وضعیت فعلی‌مان از شناخت تاریخ اسلام، راهنمایی را عرضه دارد و شالوده‌ای معقول را به دست دهد که این شناخت بر آن استوار گردد. اکثر فصول این کتاب به تاریخ سیاسی اختصاص یافته است که این امر با توجه به فراوانی نسبی اطلاعاتی‌مان و آثار به نسبت بیشتری که در این حوزه یافته است، اجتناب‌ناپذیر می‌نماید.... تصویری که این کتاب در کل در صدد ارائه آن است تصویری از جامعه بزرگ و متنوع اسلامی است که در طول سیزده قرن تحول و گسترش یافته است و با ایجاد نهادهای مشخصا دینی، سیاسی و اجتماعی و از طریق فلسفه و هنر و ادبیات خود به تمدنی که در خارج از مهد این دین قرار داشت کمکی چشمگیر نمود'.