نگارنده در این مجموعه، ضمن بررسی جایگاه مشاوره در نظام‌های آموزش و پرورش، الگوی جدیدی را برای طراحی نظام جامع راهنمایی و مشاوره در اختیار برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران مشاوره‌ی مدارس قرار می‌دهد. ساختار این برنامه شامل چهار مولفه‌ی برنامه‌ی آموزشی، خدمات پاسخ‌گو، برنامه‌ریزی فردی و حمایت سیستمی است. هدف برنامه‌ی آموزشی، کمک به همه‌ی دانش‌آموزان برای کسب و توسعه‌ی مهارت‌های اساسی زندگی است. این مولفه اساس برنامه‌ی راهنمایی رشدی محسوب می‌شود. در بخش خدمات پاسخ‌گو، دانش‌آموزان در مسائلی مداخله می‌کنند که مشکلات شخصی، رشد فردی، اجتماعی، شغلی و تحصیلی آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ نظیر کودک آزاری و غفلت ترک تحصیل، سوء مصرف مواد و درگیری در گروه‌های بزهکار. این خدمات شامل دو نوع مداخله پیش‌گیرانه و درمانی است. در سیستم برنامه‌ریزی فردی، هدایت و راهنمایی همه‌ی دانش‌آموزان در فرآیند برنامه‌ریزی، نظارت و مدیریت رشد تحصیلی، شغلی، فردی و اجتماعی، مد نظر است. این سیستم شامل این موارد است: فعالیت‌های هدفمند متناسب با سن، عرضه‌ی اطلاعات درست و معتبر و روش‌های مشورتی هماهنگ برای تسهیل عملی شدن تصمیمات اتخاذ شده توسط دانش‌آموزان و والدین. نمونه‌هایی از موقعیت‌های سیستمی معمول برای کمک به دانش‌آموزان برای برنامه‌ریزی فردی نیز از این قرار است: اجرا و تفسیر نتایج آزمون‌های استاندارد، فعالیت‌های رشد شغلی، و نام‌نویسی در کلاس‌های سال آتی، مولفه‌ی حمایت سیستمی نیز معرف خدمات و فعالیت‌های مدیریتی است که به طور غیر مستقیم برای دانش‌آموزان مفید هستند، نظیر: مشورت با معلمان، اجرای برنامه‌ی سنجش استاندارد ملی و استانی، همکاری با طرح‌های پژوهشی مرتبط، و انتقال دیدگاه‌های دانش‌آموزان به سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان آموزشی.
