کتاب حاضر جلد دوم از پژوهشی سه جلدی است که طی آن به شیوه توصیفی ـ تحلیلی برنامه‌ریزی دولتی در حوزه تامین اجتماعی ـ طی سال‌های 1285 تا 1358 ـ باز شناسی و بررسی شده است. در این جلد, با تکیه بر اسناد و مدارک موجود, رویه‌های دولت در حوزه‌ی تامین اجتماعی, در عصر پهلوی دوم و در فاصله‌ی میان سال‌های 1320 تا 1357 (از سقوط رضا شاه تا سقوط پهلوی دوم) تبیین شده است. طی این دوره, توجه دولت به امر تامین اجتماعی در سطوح و ابعاد گوناگون افزایش یافت و به ویژه در برنامه‌های عمرانی چهارم و پنجم کشور, جایگاه مهمی برای آن در نظر گرفته شد. در دروه‌ی یاد شده, نهادهای بساری در حوزه تامین اجتماعی تاسیس گردید که بخش عمده‌ای از آن‌ها همچنان پا برجای مانده است. به طور کلی این امر, از منظر کمی, و هم به سبب کیفی, منجر به ارتقای سطح خدمات تامین جتماعی شد. مباحث کتاب عبارت‌اند از: 'فرایندهای تصمیم‌گیری', 'سازمان اجرای', 'توصیف قوانین و مقررات تامین اجتماعی', 'جایگاه تامین اجتماعی در برنامه‌های اول تا پنجم عمرانی کشور', 'سازمان و رویه‌های نظارت و ارزشیابی', 'تحلیل سیاست‌ها و برنامه‌های دولت در حوزه تامین اجتماعی' و 'منابع مالی'.