موضوع اصلی این کتاب به بررسی باستان شناسی آثار معماری دوره قاجار در شهرستان ملایر اختصاص دارد .در مقدمه کتاب به تعریف مسئله, سوالهای اصلی تحقیق, سابقه و ضرورت تحقیق, فرضیهها, اهداف, کاربردها, روش تحقیق, ابزار و روش گردآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها اشاره شده است .فصل اول به بررسی موقعیت جغرافیایی, ویژگیهای طبیعی, پیشینه و جغرافیای تاریخی شهرستان ملایر اختصاص دارد .فصل دوم گذری است بر تاریخ چگونگی و روند ساخت شهر ملایر در دوره قاجار که در ابتدا 'دولت آباد 'نام داشت .در فصل سوم تاریخ دوره قاجار و ویژگیهای هنر معماری این دوره, مانند معماری خیابانی, مسکونی, مساجد, بادگیرها, بناهای عمومی, پنجره ارسی, سنتوری, جامخانه, آجرکاری, گچبری, کاشیکاری و آیینهکاری بیان میشود .فصل چهارم و اصلی کتاب بررسی باستان شناختی آثار معماری دوره قاجار شهرستان ملایر را شامل میشود .در این فصل پس از ذکر مشخصات معماری انواع بناهای قاجاری ملایر, نمونههای موجود و مختلف ـ به همراه نقشه ـ معرفی شده است .اسامی بناهای بررسی شده در کتاب از :مسجد جامع شیخ الملوک, مسجد عاشورا, مسجد پارک, مسجد حاج قاسم, بازار ملایر, بازار سوخته, بازار مهرعلیخان, بازار خان, کاروانسرای بازار سوخته, کاروانسرای خان, کاروانسرای میرفتاح, کاروانسرای شیخ الملوکی, انواع یخچالها, مجموعه باغ (پارک) سیفالدوله, حمامها, خانه قدیمی لطفعلی خان, خانه قدیمی منصوری, خانه قدیمی شیخ محمد باقر محسنی, خانه قدیمی آقای شیرزادی, پل مرویل, برج بید کرپه, و قلعه سلیمان خان بوروبور . نویسنده در فصل پنجم, ضمن معرفی برخی آثار تاریخی و دیدنی ملایر, راهکارهایی برای توسعه گردشگری فرهنگی این شهرستان عرضه مینماید .آخرین فصل به نتیجهگیری و فهرست منابع اختصاص دارد .در صفحات پایانی عکسهای رنگی متعددی از معماری قاجاری ملایر به چاپ رسیده است .