نگارنده در این کتاب ضمن شرح دیدگاه‌های کلامی اشعریان, ماتریدیان و طحاویان, به مقایسه آنها اهتمام نموده است .وی ابتدا بحثی را در بخش نخست با عنوان 'عقیده در اسلام 'مطرح کرده و طی آن اهمیت و جایگاه عقیده در اسلام را شرح داده است .در همین بخش, فایده, تعریف و غرض علم اصول دین تبیین می‌شود . در بخش دوم ')بازاندیشی تاریخی علم کلام(', ابتدا تعریف, موضوع و فایده علم کلام بیان شده, سپس دلایل نامیدن علم اصول دین به علم کلام بررسی می‌گردد . در ادامه این بخش, علل گرایش برخی فرقه‌ها به علم کلام و نیز دیدگاه‌های نظریه‌پردازان کلامی تعقل‌گرا و نص‌گرا و علل ظهور و افول آنها توضیح داده می‌شود .در بخش سوم با عنوان 'دانش کلام در ترازوی نقد مخالفان', علل مخالفت اصحاب حدیث و فقه با کلام و نیز دلایل مخالفت آنها (فرقه‌گرایی بودن آنها, فروپاشی نظام تشریعی, و عقلائی کردن دین), ذکر گردیده است .