کتاب حاضر مشتمل بر ' 73اگر 'تاریخی است .هر اگر در واقع بیان نقطه عطفی است که تاریخ ایران را, از پیش از اسلام تا سقوط دولت دکتر مصدق, در مسیر جدیدی پیش برده است .مولف در طرح این 'اگرها 'تلاش کرده ضمن بازآموزی و بازنگری تاریخ گذشته ایران, در خصوص آنچه شده و آنچه می‌توانست بشود, توضیح دهد .تعدادی از اگرهای کتاب عبارت‌اند از :اگر کورش صغیر پس از داریوش دوم هخامنشی به سلطنت رسیده بود ;اگر راه اسکندر در آسیای صغیر مسدود می‌شد ;اگر اسکندر عمر طولانی‌تری داشت ;اگر خسروپرویز امارت بنی لخم حیره را برنمی‌انداخت ;اگر اسلام به ایران نیامده بود ;اگر یعقوب لیث از بستر بیماری برمی‌خاست ;اگر محمد خوارزمشاه قراختائیان را به قلمرو خود منضم نمی‌ساخت ;اگر سلطان محمد خوارزمشاه از بروز فاجعه اترار جلوگیری می‌کرد ;اگر شاه اسماعیل تشیع را مذهب رسمی ایران اعلام نمی‌کرد ;اگر نادرشاه از ترور جان سالم به در نمی‌برد ;اگر آقا محمدخان چند سال بیشتر زنده می‌ماند ; اگر پس از فتحعلی شاه عباس میرزا به سلطنت می‌رسید ;اگر امیرکبیر به اهداف خود دست می‌یافت ;اگر ناصرالدین شاه به قتل نرسیده بود ;اگر تبریزیان برای حفظ مشروطه پایداری نمی‌کردند ;اگر حکومت رضاشاه استوار و قانونی باقی می‌ماند ;اگر راه آهن ایران شرقی ـ غربی کشیده می‌شد ;اگر دولت مصدق ساقط نشده بود.