کتاب حاضر شامل پنج مقاله درباره‌ی شاهنامه‌ی 'فردوسی' است با این عناوین: 'زمان'، 'آفرینش'، 'تاریخ'، 'جهانداری' و 'سخن'. 'در این جستار، برای توضیح پس زمینه‌ی اندیشه یا موضوعی، جا به جا و هربار به مناسبتی، به اسطوره‌های زروانی و مزدیسنای اوستای کهن و متاخر و ادب دوره‌ی ساسانی، یا باورهای اسلامی روزگار فردوسی روی آورده شده، اما در این جا غرض بررسی علمی دانسته‌های فرهنگی و 'درون ذهنی' یا داده‌های واقعی و 'برون ذهنی' نیست، تلاشی است برای رسیدن به دریافتی دیگر از جهان‌بینی شاهنامه، از داستانی، روایتی و گفتاری، جست‌وجویی به امید دستیابی به حقیقتی از نو.... ارمغان مور، تفسیر و تاویل است از شاهنامه در دو ساحت خود آگاه و ناخود آگاه؛ بدین شرح: بیان مفهوم 'زمان' یا مثلا تصور از سیر تاریخ، فلسفه‌ی فرمانروایی، سرنوشت و خویشکاری انسان و مانند این‌ها، آن گونه که فردوسی می‌اندیشید؛ تفسیر 'خود آگاه' شاعر در شاهنامه. جست‌وجوی سرچشمه ناپیدای این مفهوم‌ها و اندیشه‌ها که ـ هر چند مانند رودی پنهان در خاطره‌ی جمعی و ذهن شاعر جریان داشت ـ نه دانش زمان آن‌ها را می‌شناخت و نه البته شاعر به آن‌ها آگاهی داشت. این جست‌وجو، بازگشت به 'اول'، تاویل 'ناخود آگاه' شاعر است در شاهنامه. طرح تفسیر و تاویل شاهنامه در این جستار، روی آوردن به 'اول' به سرآغاز زمان و باز آمدن به پایان و 'نفی زمان' ویرانکار است'.