تالار سلام
در سمت غرب تالار آينه، تالار سلام (تالار موزه) احداث شده است. فکر ايجاد موزه پس از نخستين سفر ناصرالدينشاه به اروپا در سال ۱۲۹۰ هـ.ق، در ذهن او شکل گرفت. از اين رو پس از بازگشت به ايران دستور تخريب عمارت خروجى را صادر کرد و به جاى آن ساختمان گلستان جديد، شامل تالار آينه و اتاق موزه ساخته شد.
در اوايل تأسيس اتاق موزه علاوه بر نمايش آثار هنرى ايران و اروپا و هدايايى که سلاطين کشورهاى خارج براى شاهان ايران فرستاده بودند، و اسلحه و زره شاهان سابق، آثار تاريخي، تابلوها، گلدانها و چلچراغها، ساعتها، مجسمهها و ... قسمت اعظم جواهرات پياده و اشيا و وصلههاى جواهرنشان نيز در اين تالار در معرض تماشا گذاشته شده بود. پس از سرقت سال ۱۳۰۹ هـ.ق از جواهرات تخت طاووس و نيز واقعه تحريم تنباکو که در جريان آن مردم براى دادخواهى به داخل ارگ ريختند، ناصرالدينشاه بيمناک شد و سرداب محکمى را در زير عمارت خوابگاه بنا کرد و جواهرات را به آنجا منتقل ساخت.
پس از انتقال تخت طاووس و تخت نادرى و نيز صندلى مرصع محمدشاه از تالار آينه به اتاق موزه، مراسم سلامهاى خاص و رسمى در اين تالار برگزار مىشد. اين امر موجب نامگذارى تالار به تالار سلام شد.
در سال ۱۳۴۵ به سبب برگزارى مراسم تاجگذارى در اين تالار، ساختمان تعمير و موزهآرايى آن به طور کلى دگرگون شد و به شکل امروزى در آمد. از اشياى گرانبهايى که در حال حاضر در اين تالار نگهدارى مىشود بايد به تخت طاووس و صندلى مرصع محمدشاه اشاره کرد.
در طبقه زيرين تالار سلام، حوضخانه وسيعى قرار دارد که امروزه به دو بخش تقسيم شده است: بخش شرقى به نام تالار مخصوص به نمايش هنرهاى ظريفه ايران در دوره قاجار، و بخش غربى آن با نام نگارخانه براى ارايه آثار نقاشى هنرمندان ايران در دوره قاجار اختصاص يافته است.
در سمت شرق تالار آينه، تالار عاج يا سفرخانه و سپس عمارت برليان قرار دارد که پيش از انقلاب محل پذيرايى از ميهمانان خارجى و برگزارى ميهمانىهاى رسمى بود، و در حال حاضر به نمايش اشيا، ظروف، گلدانها و ... اختصاص يافته است. در حوضخانه زير عمارت سفرهخانه نيز تابلوهاى نقاشى به نمايش گذارده شده است.
آخرين بنا درضلع شمالي، عمارت خوابگاه جديد است که در سال ۱۳۳۹ به جاى نارنجستانى که در اوايل حکومت رضاشاه تخريب شده بود، احداث شد و پيش از انقلاب محل اقامت سران کشورهاى خارجى بود.
بناهاى ضلع جنوبى محوطه گلستان به ترتيب عبارتند از: عمارت بادگير، چادرخانه و تالار الماس.
عمارت بادگير
عمارت بادگير از بناهاى دوره فتحعلىشاه است که در دوره ناصرالدينشاه دچار تغييرات و تصرفات عمدهاى شد. اين عمارت داراى تالار بزرگى است که ارسىها، ستونها، ديوارها و سقف آن با نقاشي، زرنگاري، آينهکاري، گچبري، منبتکارى و مرمر پوشيده شده است و يکى از تالارهاى پرکار و زيبا و جالب به شمار مىرود. در زير اين تالار حوضخانه وسيعى قرار دارد که در چهار گوشه آن، چهار بادگير بلند با کاشىهاى معرق آبي، زرد و سياه با قبههاى زرين قرار گرفته و هواى حوضخانه، تالار و اتاقها را به خوبى خنک مىکند.
تالار الماس
تالار الماس نيز از بناهاى دوره فتحعلىشاه است که در دوران ناصرالدينشاه در تزيينات آن تغييراتى داده شد. اين بنا را به دليل آينهکارىهاى داخلى آن به نام الماس خواندهاند و شامل تالارى بزرگ با اتاقهاى گوشواره، دهليزها، بالاخانهها و پستوهاى متعدد است. در سه طرف تالار ، بالاتر از رفها به سبک بناهاى عهد فتحعلىشاه، سه ايوانچه آينهکارى مقرنس و طاقنماهاى باريک و کشيده ساخته شده و سمت شمالى تالار با ارسىهاى بزرگ که شيشههاى رنگى زيبا دارند پوشيده شده است.
کاخ ابيض
پس از اتمام بنا به دستور ناصرالدينشاه تالار بزرگ کاخ را با هداياى سلطان عثمانى آراستند و تعدادى تابلوى رنگ و روغن از صورت شاهان و ملکههاى اروپا را نيز که در سفرهاى اروپايى به ناصرالدينشاه اهدا شده بود، در آن نصب کردند و تالار باشکوهى را به وجود آوردند که تالار عبدالحميد ناميده مىشد.
کاخ ابيض ار ابتداى بناى خود به محل کار صدراعظم وقت اختصاص يافت و تا سال ۱۳۳۳ جلسات هيئت دولت در تالار بزرگ آن تشکيل مىشد. در سال ۱۳۴۴ در نماى ضلع غربى و نيز اتاقهاى طبقه پايين ساختمان تغييراتى داده شد. اين بنا از سال ۱۳۴۷ به موزه مردمشناسى اختصاص يافت. اين مجموعه در سالهاى اخير دستخوش تعميرات اساسى شده است.
شمسالعماره
کاخ شمسالعماره يکى از بناهاى مرتفع و مشخص تهران قديم است که به دستور ناصرالدينشاه بين سالهاى ۱۲۸۲ تا ۱۲۸۴ هـ.ق در ضلع شرقى محوطه گلستان احداث شد.