مسجد قصردشت
در اين مسجد يک لوحهٔ سنگى از امير اوزون حسن از قرن نهم هـ.ق در ديوار جنوبى مسجد نصب شده است. اين کتيبه به فاصله ۵/۲ متر از کف مسجد قرار دارد و از قراين چنين بر مىآيد که رئيس احمد به امر سلطان حسنبيگ در سال ۸۷۵ هـ.ق مسجد جامع قصرالدشت را بنا کرده است. در سال ۸۹۵ هـ.ق نيز منضماتى به اين مسجد افزوده شد و مسجد پايين، مقبره و بقعه در کنار آن بنا شد.
مسجد مشير
اين مسجد زيباترين مسجد دورهٔ قاجاريه در شيراز است و به وسيلهٔ ميرزا ابوالحسن خان مشيرالملک وزير مملکت فارس در سالهاى ۱۲۶۵تا ۱۲۷۴ هـ.ق ساخته شده است. اين مسجد تاريخى و ديدنى در خيابان قاآني، شمالي، در محله، بازار ارامنه قرار دارد.
مسجد نصيرالملک
مسجد نو (مسجد شهدا)
مسجد نو که مسجد اتابک نيز ناميده مىشود، درست رو به روى بارگاه حضرت شاهچراغ (ع) واقع شده است. ساخت اين مسجد بزرگ در سال ۵۹۸ هـ.ق در اثر زلزله تخريب و مجدداً ساخته شد، چنين نام گرفته است.
اين ساختمان نخست اندرونى اتابک سعدبنزنگي بود. او هنگام بيمارى سخت فرزندش، نذر کرد که در صورت بازيافتن سلامت فرزندش، خانه را خراب کند و به جاى آن مسجد بسازد. چنين شد که و او نذر خود را ادا کرد. اين مسجد بعد از مسجد جامع عتيق، کهنترين مسجد شيراز است.
مساحت مسجد نو ۲۰۰٭۱۰۰ متر (يعنى ۲۰ هزار متر مربع) و بزرگترين مسجد ايران است.
در شمال و جنوب اين ساختمان، دو رواق بسيار بلند به ارتفاع ۳۰ متر و عرض ۲۵ متر ساخته شده است. در هر سوى اين رواقها، ۱۲ طاق کمارتفاع وجود دارد. در پشت رواق جنوبى شبستان گستردهاى ساخته شده است.
در ضلعهاى شرقى و غربي، ايوان بزرگى در وسط وجود دارد که هر طرف آن شش اتاق ساخته شده است.
در ساختمان مسجد نو در حال حاضر هيچ کاشىکارى و کار هنرى ديده نمىشود، اما پيشانى طاقهاى بزرگ با کاشىکارى معرق به خط ثلث تزيين شده است.
تا حدود ۶۰ سال پيش به دليل وجود چند درخت چنار در وسط صحن، اين مکان گردشگاه مردم شيراز بود و آب قنات خيرات از وسط آن جريان داشت. مسجد نو در دوره مشروطيت محل تجمع آزادىخواهان بود و امروز نماز جمعه در آن برگزار مىشود.
مسجد وکيل
مسجد وکيل داراى دو شبستان تابستانى و زمستانى است؛ شبستان تابستانى مسجد به ابعاد ۴۰٭۸۰ متر، مجموعهاى عظيم است که دارى ۴۸ ستون يکپارچه سنگى با طرح زنديه به صورت مارپيچ و حجارى شده و به ارتفاع حدود پنج متر است. شبستان زمستانى در قسمت شرقى حياط قرار دارد و مساحت آن ۵۰۰ متر مربع است. اين شبستان فاقد تزيينات و از سادگى خاصى برخوردار است. حياط مسجد در سمت شمال و جنوب در دو سمت حوض داراى دو ايوان عظيم است. اين ايوانها پوشيده از کاشىهاى معرق و هفت رنگ و بوته با خطوط اسليمى است که زير طاق آن به وسيلهٔ مقرنسکارى زيبا و منحصر به فردى تزيين شده است. سنگهاى ازارهٔ اين دو ايوان بزرگ از تختهسنگهاى بزرگ مرمر با حجارىهاى زيبا است که در نوع خود بىنظير است.
در شبستان روبهروى ايوان عظيم و زيباى آن، محراب بىمانند مسجد قرار دارد. در اين محراب منبرى از سنگ مرمر سبز يکپارچه با چهارده پله جاى گرفته و زينتبخش شبستان است. سنگ منبر از تبريز آورده شده است.
کاشىکارى اين مسجد نيز از شاهکارهاى کاشىکارى است؛ تنوع و ترکيب رنگ کاشىها سبک جديدى در کاشىکارى به وجود آورده که سالهاى بعد الهامبخش ساخت ساير اماکن تاريخى شيراز بوده است. در اصلى مسجد در يکى از جنگهاى محلى شيراز در دوره قاجاريه، بر اثر اصابت گلوله توپ از بين رفت و آن را تعويض کردند. اين مسجد، در دوره قاجاريه در سالهاى ۱۲۴۲ تا ۱۲۴۴ و ۱۲۶۰ هـ.ق و بعد از آن نيز به دست تعمير سپرده شد، کتيبههايى به همين منظور در اين مسجد وجود دارد.