تفت
شهرستان تفت با وسعت شش هزار کيلومتر مربع در هجده کيلومترى جنوب غربى استان قرار دارد و يکى از مناطق خوش آب و هواى اين استان است. اين شهرستان داراى دو بخش و نُه دهستان است. مساحت عمومى اين شهر بيش از پانزده کيلومتر مربع است و بيشتر فضاهاى آن را، به‌ويژه در محلات قديمي، باغ‌ها تشکيل مى‌دهند. بافت کلى و قديمى شهر، باغ-محله و خانه-باغ است.
جمعيت اين شهرستان در سال ۱۳۷۵ هجرى شمسى بالغ بر ۵۶،۶۰۳ نفر بود. قلهٔ شيرکوه با ارتفاع ۴۰۷۵ متر در اين شهرستان قرار دارد.
مراکز ديدنى: آب‌انبار سرده، آب‌انبار برسه، سنگ قبر صفى قلى‌بيک، حسينيهٔ شاه‌ولي، سنگ قبر خانش‌بيگم، خانقاه يا بقعهٔ شاه‌خليل ثاني، مسجد شاه‌ولي، حسينيهٔ غياث‌آباد، مسجد و حسينيهٔ محلهٔ گرمسير، قلعهٔ گرمسير، مسجد شاه‌يحيي، مسجد جامع بيداخويد، مسجد شيخ على بنيمان، مسجد توران‌پشت، بقعهٔ سيدگل‌سرخ توران‌پشت، بقعهٔ پيرمراد توران‌پشت، بقعهٔ چهل‌دختران توران‌پشت، بقعهٔ شيخ‌جنيد توران‌پشت، مزار توران‌پشت، قلعهٔ شواز، مسجد اسلاميه (فراشاه) و ... .
خاتم
شهرستان خاتم ۷۹۳۱ کيلومتر مربع وسعت و جمعيتى معادل ۲۷،۹۴۷ نفر دارد. آب و هواى خاتم بيابانى و نيمه‌بيابانى است. بخش عمدهٔ اين شهرستان، زير پوشش جنگلى قرار دارد. جنگل‌هاى پستهٔ وحشى باغ شادي و جنگل‌هاى بادام کوهى چنار ناز از جمله پوشش گياهى اين منطقه به‌شمار مى‌روند.
اين شهرستان مهم‌ترين قطب کشاورزى استان يزد محسوب مى‌شود. وجود منابع آبى فراوان از جمله سفره‌هاى وسيع آب‌هاى زيرزميني، همجوارى با شهرستان سرسبز بوانات و قرار گرفتن در مسير رودخانهٔ بوانات، چشم‌انداز نويد‌بخشى را براى کشاورزى اين منطقه ترسيم کرده است. چاه آرتزين شهرستان خاتم نمونه‌اى از وفور آب در اين منطقه است. صنايع دستى شهرستان خاتم عبارتند از: قالى‌بافي، گيوه‌بافي، گليم‌بافي، جوال‌بافى و ... .
پرندهٔ زيبا و نادر هوبره در شهرستان خاتم بسيار يافت مى‌شود.
مراکز ديدنى: قلعهٔ مروست، بقعهٔ شيخ عبدالله، بقعهٔ شيخ بهاءالدين، مسجد شاه‌حسين، قلعهٔ محمد کريمخان هرات و ... .
صدوق
شهرستان صدوق با وسعت ۵۴۸۶ کيلومتر مربع در شمال غربى استان قرار دارد. جمعيت اين شهرستان در سال ۱۳۷۵ بالغ بر ۲۷،۹۲۴ نفر بوده است. مرکز اين شهرستان اشکذر است و داراى دو بخش مرکزي و خضرآباد و سه دهستان است.
مراکز ديدنى: مجموعهٔ حجت‌آباد وزير شامل حمام، آب‌انبار و بازار، مجموعهٔ سلطانيه در بندرآباد، مسجد ريگ، مسجد اميرالمؤمنين زارچ، مجموعهٔ آثار تاريخى ندوشن و ... .
طبس
شهرستان طبس با ۵۵،۴۶۴ کيلومتر مربع وسعت، بزرگترين شهرستان اين استان است و در دامنهٔ غربى ارتفاعات شتري در حاشيهٔ کوير نمک قرار دارد و از شمال و شرق با استان خراسان همسايه است. اين شهرستان داراى دو شهر و هشت دهستان است و حدود ۶۳،۴۰۰ نفر جمعيت است.
آب و هواى طبس گرم و خشک و کويرى و از لحاظ پوشش گياهى و جانورى فقير است. محصولات کشاورزى طبس عبارتند از: خرما، مرکبات، زعفران، پنبه، گندم، جو و پسته. مهم‌ترين صنعت دستى اين شهر قالى‌بافى است و معادن ارزشمندى از خاک‌نسوز، ذغال‌سنگ و بارتين دارد. مرکز طبس، شهر جديد طبس با ارتفاع ۶۹۰ متر از سطح دريا است. شهر قديم طبس و بسيارى از روستاهاى توابع آن، در زلزلهٔ ۲۵ شهريور سال ۱۳۵۷ به کلى ويران شد و حدود ۲۵۰۰ نفر در اين حادثه جان باختند.
مراکز ديدنى: باغ گلشن، مدرسهٔ دو منارهٔ گلشن، بقعهٔ امامزاده حسين‌بن‌موسى (ع)، حسينيهٔ عمادالملکي، مزار پير حاجات و ... .