سقانفار هندوکلا
اين سقانفار در روستاى هندوکلا در شرق شهرستان آمل و در مسير جادهٔ بابل به آمل قرار دارد. در گوشهاى از ميدان کوچک روستا، دو سقانفار به چشم مىخورد که يکى از آنها ساده و فاقد نقش و ديگرى داراى نقوش بىشمار است.
گستردگى خط و نوشته، موجب تمايز اين سقانفار با نمونههاى همسان خود شده است. به گونهاى که از تمام اشعار مرثيه دوازده بند محتشم کاشانى به صورت گزيده استفاده شده است.
در پايان نام خادم، نقاش، کاتب و تاريخ و حديث بدين شرح آمده است: خادم درگه شاهمردان حاجى قربان ابن کربلايى رمضان -کرده نقاشى اين رفيع بنايى بنده خالى مخلص حق ميرزا بابايى ... از عباسعلى کتيبه العاضى شفيع قزنچاهى ۱۲۸۸ لافتى الاعلى لاسيف الا ذولفقار.
از نظر نقوش نيز اين سقانفار متمايز است و شاخصترين نقشها و تمثال شخصيتهاى مذهبى با هالهاى از نور و عمامه سبز بر سر که تجسم ائمه اطهار است و کاروانى از زنان و يک کودک و يک دختر کوچک و مردى پيشاپيش کاروان گوياى کاروان مظلوم کربلا و محتملاً حضرت رقيه (س) و امام سجاد (ع)، زينتبخش اين مجموعه است.
نقش ديو سفيد مازندران که چندين بار تکرار شده و نقش مردى برهنه و حيوانى در حال خوردن بدن او، از نقوش بسيار جالب اين سقانفار است.
سقانفار و تکيه کبرياکلا
در روستاى کبرياکلا، در جنوب شهرستان بابل، سقانفار و تکيهاى از دوره قاجاريه باقى مانده است.از سقانفار کبرياکلا، در شرايط فعلى تقريباً يک سوم باقى مانده و بقيه بنا نوسازى شده است. سقف بنا تختهکوبى شده و تمام سطوح آن داراى نقاشىهاى مختلف چون زن در حال دوشيدن گاو، صحنه شکار، چوپان، داستانهاى اساطيرى مانند ضحاک ماردوش، اژدها در حال حمله، نقوش حيواناتى مانند فيل، شتر، ماهي، بز، گاو، نقوشى نمادين از روز رستاخيز همچون حوض کوثر، فرشتگان با نامه اعمال و نقوشى ملهم از داستانهاى ادب فارسى چون شيرين و فرهاد و ... است.
علاوه بر اين نقوش، در وسط سقف، کتيبهاى به خط خوش نستعليق مشتمل بر دو بيت شعر و نام بانى سقاتالار بدين شرح نوشته شده است: بانى بناى اين سقاتالار آميرزا بابا و استاد غلامعلى عمل نجارى از کربلايى نجفقلى حاجى آقا در سنه ۱۳۰ پذيرفت (۱۳۳۰ هـ.ق) - عمل نقاشى از آقاجان نوايي.
تکيه کبرياکلا در فاصله ۱۰ مترى سقانفار و مقابل آن قرار دارد. طول اين بنا ۸۵/۱۰ و عرض آن ۴ متر است. سقف داخلى تکيه بر ۲۴ عدد پِلِور چوبى تراشدار و نقاشى شده استوار است که بالاى آن تختهکوبى شده و در زير آن شيرسرهاى ظريف تراشدار قرار دارد. در فاصله اينها اشعارى از محتشم کاشانى به چشم مىخورد. تقريباً نيمى از اين سقف سالم باقى مانده و بقيهٔ آن بازسازى شده است.
نقاشىهاى سقف در ۱۴ رديف از موضوعهاى گوناگون است که در وسط آن کتيبهاى با خط نستعليق، تاريخ ساخت و شفاعت از ائمه معصومين براى نقاش و بانيان و باقيان اين تکيه درج شده است.
حسينيه شيخ علىزاده
حسينيه شيخ علىزاده در شمال شهر رستمکلا، در ميان حياطى نسبتاً بزرگ ساخته شده است. اين بنا داراى چندين اتاق و داراى پلان مستطيل شکل است. از جمله مصالح به کار رفته در اين بنا مىتوان به آجر، گچ و آهک، چوب و سفال سقف که از عناصر اصلى معمارى سنتى مازندران است، اشاره کرد.
ورودى بنا در دو سمت راست و چپ ضلع شمالى قرار دارد. اگر چه فضاى کلى بنا داراى چهار ديوار آجرى در چهار ضلع اصلى بناست ولى استادکار ماهر با به کار بردن اُرسى و ستونهاى تزيينى فضاى کلى ساختمان را به پنج اتاق تقسيم کرده که اين عمل يعنى تقسيم يک فضاى کلى به پنج قسمت تنها با بالا بردن اُرسىها امکانپذير است.
اتاق مرکزى -يکى از زيباترين بخشهاى حسينيه شيخ علىزاده- داراى پنجره بزرگ اُرسى با طرحهاى متنوع و زيباى هندسى در شمال و نورگيرهاى مشبک تزيينى با شيشههاى الوان بسيار زيبا در سمت جنوب است. اين بنا با توجه به فرم معمارى و مصالح و تزيينات آن متعلق به دوره قاجار است.