قدم چهارم، محاسبهٔ اُفت و ضايعات نيروى کار بر حسب سطح تحصيل: هفد اين مرحله از محاسبات آن است که تعداد نفراتى را که از نيروى کار طى دورهٔ برنامه، از سال مبداء تا مقصد، خارج مىشوند بر حسب طبقهٔ شغلى و سطح تحصيلى معلوم سازد. اُفت و ضايعات نيروى کار معلول دو عامل است: مرگ و مير و بازنشستگي. عامل مهاجرت به خارج ناچيز است و در حساب منظور نمىشود. چون هر دوى عوامل مزبور به سن و نوع کار بستگى دارد. بنابراين، تعداد نيروى کار يا شاغلين در سال مبداء بر حسب گروه سنى و طبقهٔ شغلى تقسيمبندى مىشود. با در نظر گرفتن ميزان اُفت، در فواصل زمانى پنج ساله، تعداد افرادى که از نيروى کار خارج مىشوند مشخص مىگردد. و بدين ترتيب، جمع افرادى که در پايان، در سال مقصد، در نيروى کار باقى مىمانند، معلوم مىشود. نتيجهٔ محاسبات اين مرحله در جدول زير خلاصه مىشود.
۱. رشته شغلي: - تخصصي
جدول اُفت نيروى کار در گروههاى سنى بر حسب رسته و طبقهٔ شغلى سال مبداء (الف) تا سال مقصد (ب)
گروه سني | تعداد موجود | سال الف تا سال الف + ۵ (ميزان اُفت - تعداد اُفت) | تعداد موجود سال الف + ۵ | .............. .............. ..............
| تعداد موجود در سال مقصد (ب) | |||||||||||||||
ميزان افت | تعداد افت | |||||||||||||||||||
۳۰ - ۳۴ | ||||||||||||||||||||
۳۵ - ۳۹ | ||||||||||||||||||||
۴۰ - ۴۴ | ||||||||||||||||||||
۴۵ - ۴۹ | ||||||||||||||||||||
........... | ||||||||||||||||||||
........... | ||||||||||||||||||||
۷۰ - ۷۴ | ||||||||||||||||||||
۷۵ به بالا |
آمار جداول فوق بايد در جدول جداگانه بر حسب سطح تحصيلى تجزيه گردد و اُفت صاحبان مشاغل بر حسب سطح تحصيل در طبقات مختلف شغلى معلوم گردد.
قدم پنجم، محاسبهٔ نياز به تحصيلکردههاى سطوح مختلف آموزشى در نيروى کار: اين محاسبات که مرحله نهايى در تعيى ميزان تقاضا يا نياز به نيروى کار تحصيلکرده محسوب مىشود، به جداولى مانند زير منتهى مىگردد.
الف: سطح آموزشى دورهٔ دانشگاهى
جدول نياز به تحصيلکردههاى سطوح مختلف آموزشى
رشته مشاغل | تعداد در سال مبداء | تعداد در سال مقصد | تعداد کمبود | تعداد اُفت بين سال مبداء و مقصد | تعداد کل کمبود | ||||||||||||
۰ تخصصي | |||||||||||||||||
۱ مديريت | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
........... | |||||||||||||||||
جمع |