تئوری ایکس
- موضوع
- علم و آموزش
- واژه نامه
- فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی
- واژه فارسی
- تئوری ایکس
- واژه انگلیسی
- X theory
- توضیحات
- تئوری x توسط داکلاس مک گروگور (Douglas Mcgregor) در زمینهٔ مدیریت ارائه شده است. مفروضات این تئوری عبارت است از اینکه الف) برای اغلب مردم کار ذاتاً نامطلوب است ب) اغلب مردم جاه‌طلب نیستند و تمایل اندکی به‌پذیرش مسئولیت دارند و ترجیح می‌دهند هدایت شوند. ج) اغلب مردم قابلیت اندکی برای خلاقیّت در حل مشکلات سازمانی را دارد د) انگیزش فقط در سطوح فیزیولوژیکی و تأمین ایجاد می‌شود ھ) اغلب مردم باید تحت کنترل و غالباً اجبار قرار گیرند تا هدف‌های سازمانی را تحقق بخشند. مدیرانی که مفروضات تئوری x را می‌پذیرند ، کوشش می‌کنند رفتار کارکنان خود را ساخت دهند و آن را نزدیک کنترل و سرپرستی کنند. آنها گمان می‌کنند که در مدیریت رفتار افراد غیرقابل اعتماد ، غیرمسئول و رشد نیافته است ، لذا کنترل مستقیم کاملاً مناسب و ضرورت دارد. تئوری x فرض می‌کند که اغلب مردم ترجیح می‌دهند هدایت شوند ، به قبول مسئولیت علاقه ندارند ، و پیش از همه چیز تأمین می‌خواهند. این فلسفه را با این اعتقاد همراه است که پول ، مزایای شغلی و تهدید به تنبیه در مردم ایجاد انگیزش می‌کنند (مقایسه کنید با y theory)