آفتاب

واژه نامه های آفتاب

آزمون مجذورکای (آزمون χ۲)


موضوع
علم و آموزش

واژه نامه
فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی

واژه فارسی
آزمون مجذورکای (آزمون χ۲)

واژه انگلیسی
Chi-square test

توضیحات
آزمون مجذور کاب به‌گونه کلی جزء آزمون‌‌‌‌‌‌‌های غیر پارامتری است که از آنها اصولاً به منظور مقایسه نسبت‌‌‌‌‌‌‌ها ، درصدها و فراوانی‌‌‌‌‌‌‌ها در مسائل تک‌متغیّری یا چندمتغیّری استفاده می‌شود. اگر بخواهیم آزمون χ۲ را در موقعیتی به‌کار بریم که متغیر موردنظر فقط دارای دو مقوله باشد.لازم است فراوانی مورد انتظار در هیچ‌یک از مقوله‌ها کمتر از ۵ نباشد. در غیر این‌صورت مشخصه آماری χ۲ دقیق نیست و نباید به‌کار برد. اگر بخواهیم آزمون χ۲ را در موقعیتی به‌کار ببریم که متغیّرها مورد‌نظر بیش از دو مقوله داشته باشد ، مشخصهٔ χ۲ هنگامی دقیق خواهد بود که فراوانی‌‌‌‌‌‌‌های مورد انتظار در بیش از ۲۰ درصد مقوله‌ها کمتر از ۵ و در هیچ‌یک از آنها کمتر از ۱ نباشد. ویژگی‌‌‌‌‌‌‌های آزمون مجذور کای عبارت است از: ۱. فراوانی‌‌‌‌‌‌‌های مشاهده‌شده را با فراوانی‌های مورد انتظار مقایسه کنید. ۲. برای داده‌های جمع‌آوری‌شده به‌صورت شمارش (فراوانی) از آزمون مجذور کای استفاده می‌شود. ۳. متغیر یا متغیرهای مستقل مورد استفاده در طرح ، از مقوله‌های منفصل تشکیل می‌شوند. ۴. پاسخ یا پاسخ‌های آزمودنی‌ها را می‌توان در طرح یک متغیّر و یا طرح‌ عاملی (چند متغیری) جمع‌آوری شود. ۵. هر فد یا پاسخ فقط در داخل یکی از گروه‌‌های طرح قرار می‌گیرد. فرمول شاخص آماری مجذور کای عبارت است از: X۲ (م) = ∑ (oi - Ei)۲ / Ei