آفتاب

واژه نامه های آفتاب

زنجیره‌سازی ، زنجیرکردن


موضوع
علم و آموزش

واژه نامه
فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی

واژه فارسی
زنجیره‌سازی ، زنجیرکردن

واژه انگلیسی
Chaining

توضیحات
یکی از روش‌‌‌‌‌‌‌های ایجاد رفتارهای تازه است. زنجیر کردن یعنی انتخاب رفتارهائی که قبلاً در خزانه رفتار فرد وجود داشته‌اند و ترکیب‌کردن آنها با یکدیگر و ایجاد یک رفتار پیچیده است. در شرطی‌شدن عامل زنجیرکردن عبارت از ارتباط‌دادن دو یا چند محرک و پاسخ به یکدیگر است تا در نتیجه رفتار دلخواه حاصل شود. درواقع عادت‌‌‌‌‌‌‌های بزرگ یا کلی از یک‌رشته عادت‌‌‌‌‌‌‌های جزئی و وابسته به یکدیگر تشکیل می‌شود. چنان‌که برای بیرون‌رفتن از منزل اعمالی مانند پوشیدن لباس مناسب ، انداختن دکمه‌ها ، مرتب‌کردن موی سر و صورت ، کفش پاکردن و بستن بند آن ضروری است. روان‌شناسان شرطی‌شدن عمل عقیده دارند که بسیاری از آموخته‌های ما از طریق زنجیرکردن (زنجیرسازی) انجام می‌گیرند. کودک نوآموز که بتواند از ترکیب حروف ک ، ت ، ا ، ب ، با یکدیگر واژه کتاب را بنویسد یا هجی کند از روش زنجیرسازی بهره‌ می‌گیرد. طبق نظریهٔ گاتری (Guthrie, E.R) زنجیرسازی فرایندی است که به‌وسیلهٔ آن تحریک حاصل از یک پاسخ به‌عنوان محرکی برای پاسخ دیگر عمل می‌کند و آن پاسخ هم به‌نوبهٔ خود پاسخ دیگری را راه‌اندازی می‌نماید ، و الی آخر. طبق نظر گاتری ، زنجیرسازی به محرک‌‌‌‌‌‌‌های ناشی از حرکت وابسته است.