آفتاب

واژه نامه های آفتاب

رفتارگرائی


موضوع
علم و آموزش

واژه نامه
فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی

واژه فارسی
رفتارگرائی

واژه انگلیسی
Behaviorism

توضیحات
یک مکتب روان‌شناسی که به وسیله جان‌بی ، واتسون (john.B. Watson) تأسیس شد و مطالعهٔ‌ هشیاری را رد می‌کند. طبق این مکتب ، برای اینکه روان‌شناسی علمی باشد نیاز به یک موضوع قابل اندازه‌گیری دارد و آن موضوع رفتار است. طبق این نظریه ، تنها موضوع مناسب برای تحقیق روان‌شناختی علمی ، رفتار قابل مشاهده و قابل سنجش است. رفتارگرائی مدعی است که ناخودآگاه نه مفهومی قابل تعریف و نه قابل استفاده است. واتسون معتقد بود که موضوعاتی همچون احساس ، ادراک ، تخیّل ، عواطف . حتّی تفکّر را به‌علت اینکه همه امور ذهنی هستند باید از مباحث روان‌شناسی حذف گردند. واتسون رفتارگرائی رادیکال بود ، یعنی می‌خواست هدف و جنبه‌های قابل مشاهده رفتار را مطالعه کند و بس. شیوهٔ او به جائی رسید که روان‌شناسی محرک و پاسخ (S-R) نام‌ گرفته است. یعنی مکتبی در روان‌شناسی که مفاهیم عمده در آن محرک و پاسخ است. شیوه معاصری نیز پیدا شده است که می‌توان آن را "نو رفتارگرائی" نامید. نو رفتارگرائی ، همچون رفتارگرائی رادیکال ، می‌‌پذیرد که موضوع روان‌شناسی رفتار است و نه روان یا هشیاری ، اما اعتقاد دارد که شناخت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و فرایندهای فکری را می‌توان در ردهٔ رفتار گنجاند.