آفتاب

واژه نامه های آفتاب

توجه


موضوع
علم و آموزش

واژه نامه
فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی

واژه فارسی
توجه

واژه انگلیسی
Attention

توضیحات
۱- توجه ، توانائی موجودزنده است به پاسخگوئی انتخاب به محرک یامجموعه کوچکی ازمیان مجموعهٔ بزرگتری از محرک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هائی که اندام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گیرنده‌اش با آن تماس دارند. ۲- توجه ، فعالیّت عقل یا ذهن را در جزئی از یک تجربه مرکب یا روی یک موضوع و چیز خاص منحصر ساختن است. ویلهلم وونت (پدر مکتبی در روان‌شناسی که به ساخت‌گرائی معروف است) ، یکی از نخستین روان‌شناسانی بود که به مطالعه "توجّه" پرداخت. او بر اثر پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود به‌این نتیجه رسید که توجه یک نقطه کانونی و یک فراخنا دارد. بهتر است نور چراغ‌قوه‌ای را بر دیوار اتاقی تاریک تصویر کنید ، آنچه در مرکز درخشان نور روشن رسیده است شبیه چیزی است که در کانون توجّه قرار می‌گیرد. امّا چیزهائی هم که تا حدودی روشن شده‌اند باز در فراخنای توجّه قرار دارند. ویلیام جیمز میان توجه ارادی و غیرارادی تمایز قائل شده است. توجه ارادی داوطلبانه است. یعنی شما تصمیم می‌گیرید به چیزی توجه کنید. امّا توجّه غیرارادی ، به شکلی آزادانه و خودجوش صورت می‌گیرد ، مثلاً شما بدون کوچکترین تلاش آگاهانه به حرف دوستتان توجّه می‌کنید. به اعتقاد جیمز علتش این است که علاقه درونی بسیار شدیدی به حرف دوستتان در شما وجود دارد و احتمالاً علاقه درونی شما به فلان کتاب درسی تا این‌حد نیست