آفتاب

واژه نامه های آفتاب

تحقیق آرشیوی


موضوع
علم و آموزش

واژه نامه
فرهنگ توصیفی علوم‌تربیتی

واژه فارسی
تحقیق آرشیوی

واژه انگلیسی
Archival research

توضیحات
تحقیق آرشیوی به تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در بایگانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و سوابق موجود درباره وقایع و رویدادهای گذشته اطلاق می‌شود. مثلاً اگر محققی بخواهد دربارهٔ اوضاع سیاسی زمان مشروطیت در ایران پژوهشی انجام دهد باید به آرشیوها ، خاطرات رجال سیاسی ، نطق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مجلس شورای ملی آن‌زمان و منابعی که وقایع آن را ثبت کرده‌اند مراجعه کند. همین‌طور اگر روان‌شناس اجتماعی بخواهد درباره مسائل اجتماعی دوره صفویه تحقیق کند ، راهی به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جز مراجعه به آرشیوها ، کتاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تاریخ ، نوشته‌ها ، نامه‌ها و سفرنامه‌هائی که حاوی اطلاعاتی در باره دوره صفویه هستند ، ندارد. تحقیق آرشیوی محاسن متعددی دارد نخست اینکه در این روش عطف به گذشته امکان‌پذیر است ، دوم آنکه غیر عکس‌العملی است. معمولاً یکی از مشکلات مصاحبه‌ها و تحقیقات پرسشنامه‌ای این است که پاسخ‌دهنده ممکن است پاسخ خود را در جهت خواسته محقق یا برخلاف جهت خواسته او ارائه کند ، اما درتحقیق آرشیوی چنین مشکلی وجو ندارد. نخستین عیب تحقیق آرشیوی این است که محقق ممکن است از وجود اطلاعات بیشتر درباره موضوع تحقیق خود خبر نداشته باشد و یا اگر هم خبر داشته باشد برای او امکان دسترسی به آن اطلاعات وجود نداشته باشد. عیب دوم و شاید عیب مهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر تحقیق آرشیوی ، دشواری تعئین صحت و سقم اطلاعات متناقض در یک زمینه است .