پوشاک کودکانه

درست پس از شير گرفتن کودک، يعنى بين ۲ تا ۳ سالگي، کودکان مطابق با جنسيت خود آنها شروع به پوشيدن لباسى مى‌کنند که از هر نظر مشابه لباس بزرگان است. در ابتدا پوشاک بچه‌هاى کوچک بسيار متغير است. سر معمولاً توسط يک روسرى که گوشه‌هاى آن از زيرگلو مى‌گذرد و در پس‌گردن گره مى‌خورد حفاظت مى‌شود. زيرا اين روسرى مى‌توان کلاه کوچکى از مخمل روى سر کودک گذاشت که دو بند آن در زير گلو به‌هم گره مى‌خورد. در بعضى مواقع، پسرها کلاه کوچک نمدى به رنگ قهوه‌اى روشن يا سفيد به سر مى‌گذارند. اين کلاه‌ها را با نقوش هندى رنگينى که به‌صورت روشنى دوخته شده است تزئين مى‌کنند. (کله بچه).


بدن با يک پيران، يک يا چد پيراهن ورزشى و يک پيش‌بند مخملى که تا سر زانو مى‌آيد و در پشت دکمه مى‌خورد پوشانده مى‌شود. در قاعدهٔ کلي، سر و بالاتنه بچه‌ها کاملاً پوشيده مى‌شود اما به‌ندرت شلوار و کفش دارند.

پوشاک زنان

پوشاک زنانه بختيارى شامل شلوارى گشاد، دامن چاک‌دار، نوعى جليقه و چادرى بلند است که زيرگلو سنجاق مى‌شود. زنان عشاير، آستر لباس‌هاى خود را با دست مى‌دوزند و استفاده از مخمل و پارچه‌هاى رنگين همراه با منجوق و پولک‌دوزى در بين آنها رايج است.


پوشاک زنانه بختياري، برعکس پوشاک مردانه، در طول زمان، تغييرات کمى را حداقل در شکل ظاهرى و ترکيبات آن به‌خود پذيرفته است. برعکس مردان که لباس‌هاى خود را از خياط‌ها تهيه مى‌کنند (غير از چوقا)، زنان بختيارى تمام پوشاک خود را خود مى‌دوزند. پوشيدن لباس زن بختيارى نيز براى يک زن غربت ممنوع است و نوع لباس در درون ايل کمتر بيانگر طبقات اجتماعى است. اين موضوع فقط در تعداد لباس‌هائى که زن‌ها دارا هستند، ظاهر مى‌شود و آن نيز در تعويض لباس و در نتيجه حالت مصرف‌شدگى و تميزى لباسى که مى‌پوشند، ديده مى‌شود و البته اين ظواهر مى‌توانند بيانگر اين موضوع باشند که زنى تازه ازدواج کرده است يا در حال ازدواج کردن است. يا اينکه مدت زمانى است که ازدواج کرده و هنوز هم بيشتر از زن‌هاى ديگر توجه شوهر خود را جلب کرده وغيره... برخى اختلافات کوچک در پوشاک زنانه نيز مربوط به سليقه شخصى هر زن در رنگ و يا نقش‌هاى تزئينى پارچه و نيز به موقعيت‌هاى خاص مربوط مى‌شود (عروسى يا سوگواري).


پوشاک زنانه به‌طور کلى بيانگر همان مشخصه‌هاى فنى است که پوشاک مردانه دارد. اين پوشاک از لباس‌هائى با دوخت راسته ترکيب مى‌شود.


زن‌ بختيارى به گيسوان خود لچک مى‌بندد که از يک نوار مخمل سبزپُررنگ يا انارى ۴۰ سانتى‌متر در ۱۲ سانتى‌متر تشکيل شده است و روى سر و گوش‌ها را مى‌پوشاند که به آن يک پارچه از هر نوع دوخته شده است که تا پس گردن مى‌رسد. درون نوار با اين پارچه آستردوزى شده و لبه بيرونى آن با قطعات کوچک شيشه‌اى منجق، الماس‌نما مزين شده است که اينها روى مخمل به شکل گل‌هائى دوخته شده‌اند. در گوشه‌هاى آزاد آن دو عدد بند دوخته شده است که در زيرچانه به هم‌ گره مى‌خورند. به لچک ”مى‌نا“ وصل مى‌شود. تورى است به طول ۲ تا ۵ متر و به عرض ۱ متر. از يک پارچه سبک (بيشتر از پارچه‌هاى نايلوني) کم و بيش تورى و شفاف با رنگ زنده. بارى اينکه اين قطعه از لباس را در محل خود قرار دهند، آن را با وسايلى مثل سنجاق و غيره در جهت طول به پشت ”لچک“ مى‌بندند به‌نحوى که قسمت تزئينى لچک بيرون بماند. سپس گوشه تور از جلو مى‌گذرد. شانه را مى‌پوشاند. از زير گلو رد مى‌شود که سينه را پنهان کند و دور صورت را قاب مى‌کند. بدون اينکه آن را پنهان نمايد. و در روى لچک پشت سر ثابت مى‌شود. قسمت بلند طول آن به‌طور آزاد و مواج در پشت مى‌ماند. غالباً زن‌هاى بختيارى دسته کليد خودشان را به انتهاءِ گوشه مى‌نا مى‌بندند يا اينکه پول خودشان را در گوشه اين مى‌نا مى‌گذارند و گره مى‌زنند که روى سينه آويزان مى‌شود در موقع آشپزى براى اينکه مى‌نا مزاحم کار آنها نباشد، آن را يا روى دوش مى‌اندازند و يا اينکه به‌دور گردن مى‌پيچند.


در سوگوارى‌ها و عزادارى‌ها زن‌هاى بختيارى به‌جاى لچک و مى‌نا از پارچه‌هاى سياهى به طول ۱ متر و عرض ۷۵% متر که سبز يا قرمز است استفاده مى‌کنند که نام آن کولوکى است. متداول‌ترين الگوى پوشاک زنانه که روى دوش‌ها تکيه مى‌کند. يعنى جُوو پيراهن بلندى است که تا روى زانو پائين مى‌آيد. داراى آستين‌هاى بلند و دوخت راسته است. کالبد اين پيراهن از شش نوار عمودى (۳ نوار در جلو و ۳ نوار در عقب) تشکيل شده است که به آنها در دو کنار آن دو مثلث، شکاف‌دار اضافه مى‌شود که گشادى پائين پيراهن را به‌وجود مى‌آورد. در جلو آن شکافى عمودى به طول ۲۰ سانتى‌متر وجود دارد که از يقه شروع مى‌شود و امکان شير دادن به کودک را فراهم مى‌کنند، طول آستين‌ها که به تنهٔ پيراهن متصل شده‌اند، با يک درز دوخت بسته شده‌اند و در مچ‌ها تنگ‌تر مى‌شوند. الگوى ديگرى از جوو که مصرف آن بيشتر است و به‌قول خود آنها مد است از بالاتنه و يک دامن تشکيل شده است که دامن داراى چين‌هاى زيادى است. روى اين پيراهن، زن‌هاى بختيارى جليقه‌اى (جلزقه) مى‌پوشند که به شکل جليقه‌هاى مردانه اروپائى است، هنگامى‌که هوا سرد باشد کلجا نيز به آنها اضافه مى‌کنند.


که اين پوشاک يک کت راسته و کوتاه است. جلو آن باز است. آستين‌هاى بلند دارد و به‌طور کلى داراى رنگ‌هاى تيره است. تنبون زنانه دامن بلند و چين‌دارى است که روى جوو پوشيده مى‌شود که از آن خيلى بلندتر است و شکل مشخص پوشاک زنانه بختيارى را کامل مى‌کند. معمولاً براى دوختن جوو و تنبون از پارچه‌هاى پنبه‌اى محکم و نرم مثل کودرى و چيت استفاده مى‌شود. رنگ‌هاى مسلط عبارتند از: آبي، سبز، قرمز. اين پارچه‌هاى يا ساده و يا گلدار مى‌باشند و نقوشى از رنگ‌هاى سنتى يا جديد را ارائه مى‌دهند. رنگ‌ها و نقش‌ها به‌طور جالب‌توجهى مى‌توانند در يک در جوو و تنبون معتبر باشد. زن‌ها در زير تنبون زير شولار (زير شلوار) مى‌پوشند که تا سر مچ پاها پائين مى‌آيد. براى دوختن زيرشلوارى از هر نوع پارچه اطلس‌نمائى يا هر کيفيتى استفاده مى‌شود. زن‌ها نيز مثل مردها از گيوه و کفش‌هاى پلاستيکى استفاده مى‌کنند. منتهى چون در بيشتر مواقع در زير سياه‌چادر مسکونى خود، يعنى جائى که کارهاى روزمرهٔ‌ آنها را انجام مى‌دهند. مى‌باشند. لذا بيشتر مواقع پابرهنه هستند و فقط هنگام بيرون رفتن کفش مى‌پوشند.