با ظهور اسلام، طوايف کرد در قرن اول هجرى بعد از تحمل مصائب و تلفات و خسارات بسيار عاقبت دين اسلام را پذيرفتند.
امروزه نيز اکثر طوايف کرد در انجام آداب و مناسک دينى خود از فقه امام شافعى پيروى مىکنند. معدودى از قبايل نيز يکى از مذاهبت مالکي، حنبلى و حنفى را اختيار نمودهاند. گروهى هم شيعه و پيرو طريقه امام جعفر صادق عليهالسلام و بعضى نيز زير پوشش بدعتهاى دينى با نامهاى اهل حق، يزيدي، صارلي، شيبک، بجوران و کاکى با حفظ برخى از آداب و مناسک و معتقدات دين قديم ايران (مزديسنا) همچنان به حيات دينى و اعتقادى خود ادامه مىدهند.
در اعتقادات طوايف اهل حق، بدون شک بازماندهٔ قديمىترين عقيده ايرانى يعنى جنگ بين خير و شر مىباشد. بهعلاوه از ويژگىهاى اين مسلک رعايت سه اصل پندار نيک، گفتار نيک، کردار نيک است که اجراء آن بر هر اهل حق واجب است.
در مسلک کردان اهل حق نيز خاوندگار (خدا) بهمنزله سلطان پادشاه دو عالم و فرشتگان هفتگانه وزراى پادشاه هستند. بنا به اعتقاد اهل حق، فرشتگان هفتگانه (هفت تن) هريک عهدهدار وظايفى هستند که خاوندگار در جهان مادى و معنوى به آنها محوّل کرده است. وظايفى که اهل حق براى هريک از هفت تنان خويش در دورههاى مختلف قائل هستند بىشباهت به وظايفه هفت امشاسپندان بزرگ در مزديسنا نيست.
به عقيده يزيدىها اولين مخلوق خداوند ملک طاووس (شيطان) است که او را با ذات الهى يکى مىدانند، ملک طاووس (شيطان) با شش ملک ديگر بهنيابت از طرف يزدان امور عالميان را تعشيت مىدهند و رابطه بين خدا و خلق هستند.
از ويژگىهاى مذهب يزيدى اينکه داراى تشکيلات خاص اجتماعي، دينى است و مردم در طبقات و گروههاى اجتماعى که وظيفه هر طبقه و گروه جدا و مشخص از وظايف ديگر گروهها و طبقات است جاى دارند.
هريک از طبقات در مرتبه خود براى هميشه جاى دارند و فرزندان آنها وارث مقام و جايگاه پداران هستند. اين طبقات بهترتيب مقام و پايگاه اجتماعى عبارتند از:
- اميران: بالاترين مرتبه اجتماعى در بين يزيدىها طبقهٔ امير است، و امير کسى است که رياست ملت يزيدى را دارا است.
- پسمير: طبقه پسمير پائينتر از اميران قرار دارد.
- پيشين امام: سومين طبقه اجتماعي، دينى که وظيفه روحانى دارند، از وظايف آنها انجام ازدواجها (عقد نکاح) است.
- باباشيخ: رئيس و بزرگترين پايگاه اجتماعى را در ميان مشايخ دارد.
- مشايخ: پنجمين گروه اجتماعي، ديني، معتقد هستند الوهيّت يزيد به مشايخ به ارث رسيده است و مىتوانند در کار کائنات دخل و تصرف کنند و سير طبيعت را تغيير دهند.
- پيرها: در بين يزيدىها طبقه پيرها همان اصطلاح تصوّف يعنى مرشد و رهبر و مراد است.
- فقيرىها: به کسى گفته مىشود که زاهد و تارک دنيا باشد، هرکسى مىتواند بهمرتبه فقيرى برسد.
- قوّالها: در اصطلاح يزيدىها قوّال کسى است که در مجالس مذهبى و زيارت اماکن مقدسه سرودهاى دينى بخواند.
- کوچکها: از طبقه عوام و غيرروحانى هستند، وظيفه آنها خدمت در مراقد بزرگان يزيدى است يزيدىها عقيده دارند، کوچکها مىتوانند رابطهٔ معنوى با عالم ملکوت برقرار سازند و از طريق مکاشفه و شهود از اسرار غيبى مطلع و باخبر شوند.
- مريدها: توده مردم که از طبقات و صنوف غيرروحانى و در مرتبه پائين از نظام اجتماعى دينى يزيدى قرار دارند و از جميع مزاياى ديني، اجتماعى محروم هستند.
تصوف در کردستان
کردها مردمى صوفىمنش و درويشمسلک هستند. اغلب مردم کرد در ايران، عراق و ترکيه به يکى از طريقههاى تصوف سر سپردهاند. از اينرو شعب تصوف در بين اين مردم رواج دارد و هرجا مسجد هست. خانقاه و تکيه هم هست. با اينکه اساس و ريشه همه طريقهها يکى است و سرسلسله و قطب واقعى على عليهالسلام است. با اينحال زير نفوذ مذهب، طريقههاى تصوف کرد دو دسته هستند. يکى تصوف سنى و ديگر تصوف شيعي.