يخچال حصار کوچک

اين يخچال در ابتداى ورودى روستاى حصار کوچک در جنوب جاده آسفالته و در جنوب شرقى شهرستان ورامين واقع شده و با شهر ورامين حدود ۱۷ کيلومتر فاصله دارد. اين يخچال کاملاً سالم مانده است. ورودى يخچال در جهت شمال قرار دارد و داراى طاق هلالى است. در جهت غربى و شرقى نيز دريچه‌هاى کوچکى قرار دارد که احتمالاً از طريق آن‌ها، يخ‌هاى جمع‌آورى شده را به درون يخچال مى‌ريختند. در حال حاضر از اين يخچال استفاده نمى‌شود و تا آنجا که اهالى به ياد دارند در حدود ۴۰ تا ۵۰ سال قبل مورد استفاده بود.


اين يخچال از نظر فرم و عملکرد با يخچال روستاى جعفرآباد جنگل، قابل مقايسه است. از آنجا که بخشى از ديوار يخچال با مصالح خشت و گل شکل گرفته، مشخص مى‌شود که در دوره‌هاى بعد مرمت و بازسازى شده و در جريان بازسازى آجر به کار رفته است.

يخچال على‌آباد

در روستاى على‌آباد ورامين، مجموعه‌اى از تأسيسات تاريخى وجود دارد. علاوه بر آب‌انبار، اين مجموعه شامل يخچال و ديوار براى آب بستن پشت آن، يخ بستن و سپس انتقال يخ به درون يخچال است.


يخچال از اتاقى با پلان دايره و مصالح آجر و خشت و گل تشکيل شده که قسمت فوقانى آن کاملاً فرو ريخته است. راه ارتباطى به مخزن يخچال به وسيلهٔ يک سرى پله که در اتاقى با ابعاد تقريبى ۴٭۴ متر در انتهاى آب‌انبار قرار دارد، امکان‌پذير است.


در شمال آب‌انبار، پاى ديوارى به ارتفاع ۵ متر، گودبردارى شده تا آب‌هاى سطحى در زمستان به صورت يخ به يخچال منتقل شود.