جمعيت

جمعيت استان براساى آخرين سرشمارى نفوس در سال ۱۳۷۵ معادل ۱،۷۰۱،۰۹۵ نفر بوده است. از اين تعداد ۷۸۰،۴۴۶ نفر در نقاط شهرى و ۹۰۱،۵۷۴ نفر در نقاط روستايى سکونت دارند و ۱۹،۰۷۵ نفر غير ساکن هستند.

نژاد

پيشينه تاريخى و ويژگى خاص موقعيت سرزمين سيستان و بلوچستان و همجوارى آن با کشورهاى همسايه باعث تعدد و تداخل در نژادها و بعضاً ادغام بعضى از آنها گرديده است. اقوام و نژادهايى مانند دراويدي، براهويي، جدگالي، سندى و ... باعث به وجود آمدن تيره‌هاى متنوع سفيد پوست و سياه پوست گرديده است. اما با اين همه، مردم سيستان و بلوچستان به لحاظ نژادى مانند ديگر نقاط ايران از اقوام آريايى‌هاى مهاجر هستند.

زبان و گويش

در سيستان و بلوچستان زبان رسمى و ادبى رايج چون ديگر مناطق کشور است، اما گويش‌هاى محلى اين استان پهناور، بسيار متنوع و جذاب است در هر منطقه، هر قوم با گويشى که ريشه در ميراث فرهنگى آن منطقه دارد، سخن مى‌گويد. زبان سيستانى از گويش‌هاى وابسته به زبان‌هاى غربى ايران و از شاخه جنوبى آن است و به گروه زبان‌هاى هند و ايرانى تعلق دارند ... که خود شاخه‌اى از زبان‌هاى هند و اروپايى است. به اين گويش در سيستان ايران و افغانستان و نيز در شرق مازندران و منطقه سرخس خراسان که گروه‌هاى کثيرى از مردم در ادوار خشکسالى به آن سرزمين‌ها مهاجرت نموده‌اند، تکلم مى‌شود.


بعضى از کلمات لهجه‌هاى ميانه ايرانى مانند پهلوي، اشکاني، پارسى ميانه يا پهلوى ساساني، سغدى خوارزمى و سکايى ميانه که در سيستان رواج داشته، در اين گويش ديده مى‌شود.


به دليل همجوارى سيستان با افغانستان و مهاجرت بلوچ‌ها به اين سرزمين، در حال حاضر تغييراتى -ليکن نامحسوس در لهجه سيستانى به وجود آمده است.


زبان بلوچي، يکى از زبان‌هاى زنده دنيا و از شاخه زبان‌هاى ايرانى غربى است که در بلوچستان پاکستان و در افغانستان و جنوب آسياى ميانه و در ناحيه شارجه رايج است. به طور کلى اين زبان به دو گروه جنوبى يا جنوب غربى (مکراني) لهجه‌هاى بلوچى شمال شرقى در شمال شرقى فلات و لهجه‌هاى جنوب غربى در مکران و خراسان جارى است. و داراى گويش‌هاى مختلفى مانند سرحدي، سراواني، ايرانشهري، چابهاري، سربازي، لاشاري، دلگانى و چندين گويش ديگر است. اين گويش‌ها از لحاظ خصوصيات آوايي، واژگاني، معنايى و دستورى با يکديگر متفاوتند با توجه به وجود گويش‌هاى مختلف طبقه‌بندى مشخص و درستى را نمى‌توان از آن ارايه نمود. با نفوذ واژه‌هايى از زبان‌هاى عربي، هندي، دراويدي، انگليسى و فارسى تفاوت در گويش‌ها ايجاد شده است. اما آنچه قابل توجه است نزديک بودن تلفظ اين زبان به پهلوى اشکانى و اوايل ساسانى و لهجه‌هاى تالشي-گيلکى کردى و ... است.

مذهب

در اين منطقه پيش از اسلام، آيين‌ها و اديانى همچون مانوي، مهرپرستي، زردشتي، يهودى و مسيحى رايج بود و با ورود اسلام و نفوذ آن بر همه جوانب زندگى ساکنان منطقه، دين اسلام جايگزين کليه اديان موجود در آن زمان شد. مذهب مردم سيستان و بلوچستان، تشيع و تسنن است. اهل سنت از شاخه حنفى در بلوچستان و تشيع در سيستان داراى اکثريت هستند. رهبر مذهبى در بلوچستان را مولوي مى‌خوانند.