قلعهٔ سارو
در ۱۰ کيلومترى شمال شرقى استان سمنان در محلى به‌نام کلاته‌سارو که چشمه‌سار زيبائى است و بر فراز دو رشته‌کوه طرفين آن، آثار دو قلعهٔ مستحکم به چشم مى‌خورد قلعهٔ شمالى که کوچکتر از قلعهٔ جنوبى است و ساروى کوچک ناميده مى‌شود بر اثر مرور زمان و سوانح طبيعى تا اندازه‌اى ويران شده اما اسکلت استوار و محکم آن از عظمت آن در گذشته سخن مى‌گويد.
قلعهٔ جنوبى يا ساروى بزرگ بر روى قلعهٔ کوه بلندتر و مقابل ساروى کوچک واقع شده و در ساختمان آن سنگ، گچ، آجر و ملات به‌کار رفته است. از نکات قابل توجه اين قلعه‌ها وجود مجراى زيرزمينى است که به‌وسيلهٔ آن آب کلاته‌سارو به بالاى قلعه مى‌رسيده است.
قلعهٔ چهل‌دختران
وجه تسميهٔ اين قلعه به اعتقاد مردم منطقه ساختمان اين قلعه به سمت چهل دختر است که گوئى دست از تجملات و مادى‌گرائى کشيده و اين قلعه را با گل و خشت ساخته‌اند. ارتفاع برج در بعضى از قسمت‌ها ۱۰ متر و در قسمت‌هاى ديگر که خرابى کمترى داشته ۱۲ متر است. به اعتقاد مردم منطقه اين برج از بناهاى شوهرياب است.
شيرقلعهٔ شهميرزاد
در سه کيلومترى شمال غربى شهميرزاد آثار قلعه‌اى به چشم مى‌خورد که به شيرقلعه يا قلعه شيخ چشمه معروف است.
قسمتى از قلعه بر کوه و بخشى در سراشيبى کوه ساخته شده و در چهار زاويهٔ آن چهار برج مدوّر به‌منظور ديده‌بانى ايجاد شده است و در ورودى آن از سمت جنوب بوده است.
دژ وهل
دژ وهل بر بالاى کوه و در کنار باغات ميوه و گردو قرار دارد. سنگ‌هاى مصالح در ساختمان قلعه از همان کوه کنده شده و مورد استفاده قرار گرفته است.
دژ از دو برج مدوّر براى ديده‌بانى و ديوارهاى سنگى تشکيل شده است دژ وهل از آثار پيش از اسلام است.
کافرقلعه
در قسمت جنوب غربى سنگسر و در انتهاء خيابان صفى‌عليشاه قلعه‌اى مخروبه به نام کافرقلعه يا گبرقلعه بر بالاى کوهى به همين نام قرار دارد که مصالح ساختمانى آن سنگ و گچ مى‌باشد. و همان‌طور که از نام آن پيدا است مربوط به قبل از اسلام است.
پائين‌قلعه
در سمت جنوبى سنگسر کوه بلندى به‌نام پائين‌قلعه وجود دارد که بر قلهٔ آن قلعهٔ سنگى بزرگ و نسبتاً سالمى وجود دارد. قلعه به‌صورت مربع‌مستطيل است که در چهار برج ديده‌بانى قرار دارد.
قلعهٔ زاوغان
زاوغان يکى از محله‌هاى بسيار قديمى سمنان است طورى‌که عده‌اى اين محله را با محلات کوشمغن و کديور را همان سمنک مى‌خوانند.
قلعهٔ زاوغان را با توجه به قدمت و نام زاوغان بايد از آثار قبل از اسلام دانست که چندى مورد استفاده ٔ سادات سجادى و ابوالفضلى که در اين محل ساکن بوده‌اند قرار گرفته است. مصالح ساختمانى قلعه از خشت خام و گل بوده و به همين جهت به مرور ايام ويرانه گشته است.
قلعهٔ کوشمغان
اين قلعه در محل قديمى کوشک‌مغان از محلات سه‌گانهٔ تاريخى قرار داشته طورى‌که صنيع‌الدوله مى‌نويسد: طرف مغرب سمنان دو محله است که از محلات بيرون شهر محسوب مى‌شود. و آن زاوغان و کوشک‌مغان است و کوشک‌مغان ظاهراً از مغان مى‌باشد و فعلاً قلعهٔ کهنه‌اى است خراب که خندقى داشته و به‌واسطهٔ تختهٔ پل وارد قلعه مى‌شده‌اند حالا که خندق پر است و بر روى آن خانه ساخته‌اند مدخل بالا آمده معهذا از زير قلعه سوراخ کرده به داخل مى‌روند. در قلعه که از قديم باقى‌مانده يکپارچه سنگ است. در قلعه کهنه هنوز چند خانوار سکنى دارند. چون مغان سدنه آتشکده محبوس مى‌باشد ظن غالب آنکه وقتى آن جماعت در اين محل ساکن بوده‌اند.
قلعهٔ مزبور در سال‌هاى اخير به‌علت خرابکارى افراد و سيل و باران به کلى از بين رفته است.
قلعهٔ چرمنه
قلعهٔ چرمنه در ۱۵ کيلومترى شهر سمنان و در کنارهٔ راه تهران به مشهد ميان باغات محلات واقع شده است. ارتفاع اين قلعه بيش از ۵ متر مى‌باشد. چون در محل گودى قرار دارد به‌علت آبيارى کشتزارها و باغات اطراف و بارندگى‌هاى پى‌درپى اين قلعه به تل‌خاکى تبديل شده است. تاريخ بناى اين دژ مربوط به پيش از اسلام است.
فردوسى در شاهنامه ضمن بيان دورهٔ سلطنت يزدگرد سوم از اين قلعه نام مى‌برد:
دژ گنبدان کوه تاجر مند دژ لاژوردين براى بند
قلعهٔ لاسگرد
در بين بقعهٔ سيدرضا و شمال کاروانسراى شاه‌عباسى لاسگرد يکى از معروف‌ترين قلعه‌هاى شهرستان سمنان به نام دژ لاسگرد وجود داشته که با توجه به سر حدى بودن قويه لاسگرد در دوران قبل از اسلام به‌خصوص در زمان اشکانيان احتمال مى‌رود که اين قلعه در زمان اشکانيان بنا شده باشد. قلعه ۶ برج دارد و هر برج داراى ۶ اتاق است. گرداگرد اين تل، خانه‌هاى يک‌طبقه به تفاريق ساخته‌اند و از دور تل تيرها به ميان آن دوانيده و روى تيرها را پوشانده و کوچهٔ مصنوعى درست کرده و عبور سکنه از روى اين تيرها است.
قلعهٔ سراچه
يکى از قلعه‌هاى مصروف و مستحکم سمنان قلعهٔ سراچه بوده که در جنوب سمنان قرار داشته است. اين قلعه برخلاف قلعه‌هاى ديگر از آثار دوران بعد از اسلام و مربوط به قرن هشتم هجرى مى‌باشد که به‌وسيلهٔ خواجه يونس سمنانى وزير پهلوان حسن دامغانى فرمانرواى دولت سربداران در سال ۷۳۹ هـ.ق ساخته شده است. بر سردر اين قلعه يک بيت شعر بر سنگى نوشته بوده که سال بناى تاريخ را بدين مضمون مى‌رساند
| خسرو ايران غز دل و دين طاهر | کامران بادايا خواجه دوران يونس | |
| تاريخ تسع و ثلاثين سبعمائه | ||
قلعهٔ پاچنار
در جنوب شهر سمنان و در محلهٔ بزرگ اسفنجان آثار دو قلعهٔ پُر ابهت و قديمى به چشم مى‌خورد که به قلعه‌هاى پاچنار مشهور هستند. قلعه‌هاى نام‌برده به‌صورت دژهاى دوران باستان ساخته شده و از زمرهٔ قلاع بسيار مهم نظامي، دفاعى و تاريخى شهر سمنان به‌شمار مى‌رفته است.
قلعهٔ ميرزا عسگرى
اين قلعه در محلهٔ پاچنار و در محل کنونى درمانگاه و بيمارستان واقع شده و از قلاع مستحکم استوارى بود که در يک زاويهٔ آن موج مدور و عظيمى ساخته شده بود که از آن به‌عنوان ديده‌بانى استفاده مى‌شده است. مى‌گويند هنگامى که اشرف افغان به سمنان رسيد شهر را محاصره کرد سيدعلى قاضى حاکم سمنان را که در اين قلعه سکونت داشت دستگير کرد و او را در مقابل لشگريان خود کور نمود و به همين جهت اين قلعه به‌نام برج شير قاضى نيز معروف است.