آب و هوا
کردستان تحت دو عامل بارز خشکى تابستان و سرماى زمستان کوهستان‌ها قرار دارد. بخش وسيعى از استان در شرايط آب و هوايى کوهستانى سرد و مديترانه‌اى با باران بهاره قرار دارد. آب و هواى کردستان در تجريه خاک، رويش گياه، گسترش علف‌زار، شرايط مساعد توسعه ديم‌زار، مناطق مناسب و معيشت شبانى و گله‌دارى و گسترش جنگل و باغ‌دارى نقشى تعيين کننده دارد.
ميزان بارندگى در استان کردستان از غرب به شرق کاهش مى‌يابد. دليل اين امر وجود ديواره کوهستانى ناحيه است که از نفوذ جريان‌هايى که از غرب به فلات وارد مى‌شود، جلوگيرى مى‌کند.
منابع آب
کوه‌هاى کردستان از ديرزمان به عنوان سرچشمه چندين رودخانه بزرگ مورد توجه بوده است و رودخانه‌هاى بزرگ استان مانند سفيدرود، قزل‌اوزن، زرينه‌رود، خورخوره، سيروان، رودشور و ... از اين کوه‌ها سرچشمه مى‌گيرند.
رودخانه سفيدرود
سفيدرود يا سپيدرود از کوه‌هاى سيسر سرچشمه مى‌گيرد، از آذربايجان عبور مى‌کند و سپس وارد شمال کشور شده و به درياى مازندران مى‌ريزد.
رودخانه زرينه‌رود
اين رودخانه را در دوره ايلخانى چغتو مى‌ناميدند و پيش از سال ۱۳۲۰ شمسى به وسيلهٔ فرهنگستان به زرينه‌رود تغيير نام داد. سرچشمه اين رود از کوه‌هاى چهل‌چشمه است و پس از پيوند با رودخانه‌هاى خورخوره و ساروق و چند شاخه ديگر به درياچه اروميه مى‌ريزد. در متون جغرافيا آمده است: آب چغتو از کوه‌هاى کردستان به حدود ديه سياه‌کوه برمى‌خيزد و از ولايت مراغه گذشته و به آب صانعى‌رود و آب نغتو در درياى شور مى‌ريزد و طولش بيست فرسنگ است.
رودخانه خورخوره
اين رودخانه از فلات اوباتو و شمال کوه چهل‌چشمه سرچشمه گرفته و از جنوب به شمال، به موازات حاشيه شرقى رودخانه زرينه‌رود جارى است. اين رودخانه در آبادى گودرز به زرينه‌رود مى‌پيوندد و به درياچه اروميه جارى مى‌شود. اين رودخانه در دوره ايلخانى نغتو خوانده مى‌شد.
رودخانه سيروان
اين رودخانه از پيوستن تمامى آب‌هاى بخش جنوب غربي، غرب و مرکز استان مانند رودقشلاق، گاوه‌رود و گردلان تشکيل شده و در منطقه اورامان پس از پيوستن آب بل وارد کرمانشاهان مى‌شود و پس از پيوستن به رودخانه الوند (حلوان) با نام دياله در خاک عراق به دجله مى‌ريزد. رود دياله در سده‌هاى پيشين نهروان خوانده مى‌شد. منابع تاريخي، سرچشمه هر دو شاخه اصلى رود نهروان را کوه‌هاى کردستان دانسته‌اند و ناحيه‌اى که رود سيروان از آن جارى بوده به نام شيروان خوانده‌اند.