قلعه ضحاک (آژدهاک) هشترود
پاويون قلعه که تا حدودى سالم به جاى مانده مربوط به دوران اشکانيان است و ديوارهاى دولايه با پيشامدگىهاى مدور و برج و باروهاى دوره اسماعيليه در قسمت غربى قلعه پا برجاست. حفارىهاى باستانشناسى سالهاى ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ پرده از رموز اين قلعه افسانهاى برداشت و آثار دوره اشکانى را آشکار ساخت. در اثر دو فصل کاوش، يک تالار مربع شکل و يک بناى آجرى با مصالح گچ گچبرىهاى متعدد به دست آمده که همگى مربوط به دوره اشکانيان است. اطلاعات دقيقتر مستلزم ادامه حفارى در اين قلعه است.
قلعهٔ قيزقالاسى
اين قلعه و غار مجاور آن از آثار تاريخى ديدنى مراغه محسوب مىشود که در ۲۰ کيلومترى جنوب غرب مراغه و در جنوب درهٔ عميق کوههاى گوىداغ (کوى کبود) واقع شده است.
طول غار مجاور قلعه قيزقالاسى حدود ۳۵ متر، عرض آن ۲۴ متر و ارتفاع آن حدود ۲۰ متر است. ارتفاع کلى اين غار و قلعه نسبت به درۀ عميقى که در مقابل آن وجود دارد، حدود ۱۸۰۰ متر تخمين زده مىشود. در ارتفاعات پشت قلعه، باقى ماندهٔ حصارى خشتى ديده مىشود.
قلعهٔ کردشت
يکى از قلعههاى تاريخى آذربايجان که در حاشيه رود ارس و در روستاى کردشت جلفا واقع شده قلعهٔ کردشت نام دارد. اين قلعه از نظر اهميت نظامى و تاريخى به ويژه در دوره حکومت عباس ميرزاى قاجار نايبالسلطنه فتحعلىشاه قاجار در آذربايجان بسيار مورد توجه و يکى از مراکز فرماندهى سپاهيان وى در جريان جنگهاى ايران و روس بود.
اين قلعه در بالاى تپهاى صخرهاى ساخته شده و در ارتفاعات آن شش برج نگهبانى وجود داشت که هنوز بخشى از اين برجها و حصارهاى آن پابرجاست.
قلعهٔ گاوورگوهر
بقاياى اين قلعه که مربوط به دورهٔ اورارتويى است در ۴۵ کيلومترى شرق جلفا و در کنار رود ارس ديده مىشود.
بخشى از ديوارهايى که از قلعه باقى مانده است، در بعضى از نقاط داراى برجستگىهاى مضاعفى در گوشهٔ آنها است. ارتفاع اين قسمتها تا سه-چهار متر مىرسد.
تعدادى سفال نيز از اين قلعه به دست آمده که به اواخر دورهٔ اورارتويى تعلق دارند.
علاوه بر اينها تعدادى اشياى گلى مربوط به قرن ششم پيش از ميلاد و برخى نيز مربوط به دورههاى ساسانى و اسلامى يا ارمنى از اين قلعه به دست آمده است.
قلعهٔ گوهر کوچکترين تک بنايى است که از دورهٔ اورارتو تا کنون در ايران شناخته شده است. با توجه به بناى قلعه در بالاى تپه، گمان مىرود اين قلعه در اصل پايگاهى نظامى بوده باشد.
قلعهٔ نقدوز (نودوز)
اين قلعه بر فراز قلهٔ مرتفعى مشرف به رودخانهٔ اهرچاى در روستاى نودوز در فاصله ۳۵ کيلومترى شرق اهر جاى دارد. برجهاى ديدهبانى برجاى مانده از قلعه ۱۱ تا ۹ متر ارتفاع دارند و از سنگهاى رسوبى آجرى ساخته شدهاند.
براى تأمين آب آشاميدنى ساکنين قلعه، تعدادى حوضچه در بدنه سنگى کوه تعبيه شده بود که از آب باران پر مىشد و به مصرف ساکنين مىرسيد.
قلعهٔ هلاکو (آق گنبد)
اين قلعه در جزيرهٔ اسلامى (شاهى سابق) بزرگترين جزيرهٔ مسکونى درياچهٔ اروميه واقع است. قلعه هلاکو بالاى کوهى در اين جزيره ساخته شده و احتمالاً قبر هلاکو و برخى از سرداران مغول در اين قلعه جاى دارد.
در آذربايجان شرقى قلعههاى تاريخى ديگرى وجود دارد که نام آنها آورده مىشود:
قلعه پيغام کليبر، قلعه کلهر، قلعهٔ قيزلار، قلعهٔ سىبناب، قلعهٔ داشلوجا، قلعهٔ قرهجالو، قلعهٔ شربيت، قلعهٔ شيشه، قلعهٔ شيور،آغجه قلعهٔ رواسجان، قلعهٔ اورنگ، قلعهٔ زنگ ملک، قلعهٔ جنگلآباد ، قلعهٔ گوررشت آباد قديم، قلعهٔ گوورشلهران، دميرقلعهٔ شلهبران، قلعهٔ پشتاب، قلعهٔ آوالان، قلعهٔ ميدانلار، قلعهٔ ممشلو، قلعهٔ دوم ممشلو، قلعهٔ کندى گرمادوز، قلعهٔ ونيق، قلعهٔ آغويه، قاطر قلعهٔ جانانلو، آغجه قلعه ورزقان (حسنآباد)، قلعهٔ سقندل (سقيندل)، قلعهٔ هلاکو مرند.