اين استان در حال حاضر داراى ۱۹ شهرستان؛ شامل ۵۳ شهر، ۴۱ بخش، ۱۳۹ دهستان و ۳۱۷۹ آبادى است. شهرستان‌هاى آن عبارتند از:
آذرشهر
اين شهرستان در جنوب شرقى درياچه اروميه قرار دارد و از شمال و شرق و غرب با شهرستان اسکو و از جنوب با شهرستان عجب‌شير هم‌مرز است. اين شهرستان ۱۳۴۷ کيلومتر مربع مساحت دارد. از نظر تقسيمات کشورى آذرشهر داراى دو بخش، پنج دهستان و سه شهر يعنى آذرشهر، گوگان و ممقان است
برخى مراکز ديدنى : مسجد شيرامين، مصلاى آذرشهر، مسجد چهارسو، گورستان تاريخى باداميار
ارسباران (ورزقان)
اين شهرستان با مساحت ۲۳۶۸ کيلومتر مربع در سال ۱۳۸۰ تأسيس شد و داراى دو بخش، هفت دهستان و دو شهر است. در شمال ارسباران شهرستان‌هاى کليبر و جلفا و در شرق آن اهر قرار دارد.
برخى مراکز ديدنى : به دليل وجود مناظر بديع طبيعي، قلعه‌هاى تاريخى متعدد، سنگ‌نبشتهٔ معروف سقين‌دل و نقش و نگارهاى سنگى سونگون، ارسباران از مناطق مستعد براى توسعه صنعت توريسم به شمار مى‌آيد. معدن مس رونگون در اين شهرستان مهم‌ترين معدن مس کشور است.
اسکو
شهرستان اسکو از شمال به شهرستان‌هاى تبريز و شبستر، از غرب به درياچه اروميه، از جنوب به شهرستان آذرشهر و عجب‌شير و مراغه محدود است. اين شهرستان ۸/۱۲۵۲ کيلومتر مربع مساحت دارد و داراى دو بخش، ۵ دهستان و دو شهر است.
برخى مراکز ديدنى : مسجد جامع سبزه‌ميدان، امامزاده اسکو از فرزندان امام جعفر صادق (ع)، بقعه سلطان حسام‌الدين فرقه از سپهسالاران معروف اسلام، مقبره پير حيدر، مزارالله بنده‌سي، مسجد پايتخت و روستاى کندوان.
اهر
قسمت بزرگى از کوه‌هاى قره‌داغ و دامنه‌هاى شمالى قوشاداغ، شهرستان اهر نام گرفته است و در شمال شرقى استان آذربايجان شرقى قرار دارد. شهرستان کليبر حدود شمالى آن را مى‌پوشاند و شهرستان ارسباران در غرب آن قرار دارد. اين شهرستان از جنوب همسايه شهرستان هريس است و سراسر حدود شرقى آن قسمتى از مرز مشترک استان را با استان اردبيل تشکيل مى‌دهد. اهر داراى ۹ دهستان، دو بخش و دو شهر است. اين شهرستان از جمعيتى حدود ۱۴۶،۶۶۰ نفر برخوردار است.
شهر اهر مرکز شهرستان، در ۷۵ کيلومترى شمال شرقى شهر تبريز قرار دارد. وسعت اين شهرستان ۳۰۷۳ کيلومتر مربع است.
برخى مراکز ديدنى : مسجد جامع، بقعه شيخ شهاب‌الدين محمود اهرى و راسته بازار
بستان‌آباد
شهرستان بستان‌آباد در قسمت ميانى استان آذربايجان شرقى قرار دارد. اين شهرستان در شرق شهرستان تبريز و جنوب شهرستان هريس واقع شده است و شهرستان‌هاى ميانه و سراب حدود شرقى و شهرستان هشترود حدود جنوبى آن را مى‌پوشاند. مرکز اين شهرستان در ۴۷ کيلومترى جنوب شرقى شهر تبريز قرار گرفته است.
وسعت شهرستان بستان‌آباد با ۲۷۹۵ کيلومتر مربع، ۹/۵ درصد از کل وسعت استان است. اين شهرستان از نظر تقسيمات سياسى مشتمل بر ۹ دهستان و دو شهر بستان‌آباد و تيکمه‌داش است که در قالب دو بخش سازمان يافته‌اند.
برخى مراکز ديدنى : حمام، آب معدنى و آب گرم
بناب
شهرستان بناب در گوشه جنوب غربى آذربايجان شرقى قرار دارد. حدود شرقى اين شهرستان را شهرستان مراغه مى‌پوشاند و ملکان در سمت جنوب و عجب‌شير در شمال آن قرار دارد.
شهر بناب مرکز اين شهرستان در ۸۰ کيلومترى جنوب تبريز و در محور ارتباطى استان با آذربايجان غربى و کردستان قرار دارد. شهرستان بناب از نظر وسعت از کوچک‌ترين شهرستان‌هاى استان به شمار رفته و با ۷۷۸ کيلومتر مربع وسعت، تنها ۱/۷درصد کل استان را تحت پوشش خود دارد.
برخى مراکز ديدنى : معمارى صخره‌اى روستاى سور