مالاويى

اين کشور با حدود ۹ ميليون نفر جمعيت قاره آفريقا و به دور از درياى آزاد و در شمال موزامبيک واقع شده است. توليد ناخالص اين کشور در سال ۱۹۹۱ حدود ۱۸/۲ ميليارد دلار و تورم آن در همان سال ۷/۱۲ درصد گزارش شده است. عمده‌ترين کالاهاى وارداتى مالاوى وسائل حمل و نقل، کالاهاى مصرفى و مصالح ساختمانى بوده که از کشورهاى آفريقاى‌جنوبي، انگلستان، آلمان‌غربى و ژاپن تأمين مى‌گردد. عمده‌ترين کالاهاى صادراتى اين کشور نيز چاي، شکر و پنبه بوده که به کشورهاى انگلستان، آمريکا، آلمان‌غربى و آفريقاى‌جنوبى ارسال مى‌گردد.

آنگولا

اين کشور با حدود ۱۰ ميليون نفر جمعيت در جنوب غرب قاره آفريقا واقع شده است. توليد ناخالص داخلى اين کشور در سال ۱۹۸۹، بالغ بر ۷۶۸۲ ميليون دلار گزارش شده است. عمده‌ترين کالاهاى وارداتى اين کشور محصولات دامي، سبزيجات، روغن خوراکي، مواد غذايى و آشاميدني، محصولات معدنى بوده که عمدتاً از کشورهاى پرتغال، فرانسه، برزيل، آلمان، هلند تأمين شده است. همچنين عمده‌ترين کالاهاى صادراتى آن نفت خام، محصولات پتروشيمي، گاز طبيعي، الماس و قهوه بوده که عمدتاً به آمريکا اسپانيا، برزيل، هلند و پرتغال ارسال مى‌گرديده است.

تانزانيا

اين کشور با حدود ۲۶ ميليون نفر جمعيت در شرق قاره آفريقا واقع شده است. توليد ناخالص داخلى اين کشور در سال ۱۹۹۰ بالغ بر ۴۰۱۵۸۳ ميليون شيلينگ تانزانيا بوده است (هر يک‌هزار شيلينگ تانزانيا در سال ۱۹۹۲ معادل ۹/۲ دلار بوده است.) عمده‌ترين کالاهاى وارداتى اين کشور در آن سال وسائل حمل و نقل و کالاهاى واسطه‌اى بوده که عمدتاً از آمريکا و ژاپن و آلمان تأمين گرديده و عمده‌ترين کالاهاى صادراتى اين کشور نيز دانه قهوه، پنبه خام، تنباکو و چاى بوده که عمدتاً به انگلستان، آلمان، هند و هلند ارسال شده است.

لسوتو

اين کشور با حدود ۷/۱ ميليون نفر جمعيت داخل قلمرو آفريقاى‌جنوبى محصور گرديده است. توليد ناخاص داخلى اين کشور بين سال‌هاى ۸۹-۱۹۸۸ بالغ بر ۷۵۰ ميليون مالوتى بوده است. ( در سال ۹۲، ۱۰۰ مالوتى معادل ۳۲ دلار بوده است.)


يکى از عوامل وابستگى و تأثيرگذارى اقتصادى کشورهاى منطقه جنوب قاره آفريقا از کشور آفريقاى‌جنوبى عدم دسترسى اکثر آنها به آب‌هاى آزاد مى‌باشد. کشور آفريقاى‌جنوبى با استفاده از مزيت توانسته است ديپلماسى حمل و نقل (Transport Diplomacy) فعالى را در مورد اين منطقه اتخاذ نمايد. حدود ۴۰ تا ۹۰ درصد تجارت سه کشور همسابه آفريقاى‌جنوبى که به آب‌هاى آزاد دسترسى ندارد، يعنى کشورهاى زيمبابوه، لسوتوو بوتسوانا از طريق خطوط راه‌آهن، بنادر و جاده‌هاى آفريقاى‌جنوبى صورت گيرد. بنادر بعضى از کشورها ازجمله بندر ماپوتو در کشور موزامبيک و در مجاورت آفريقاى‌جنوبى توسط ساير کشورها مشروط به ترانزيت کالا از طريق اين بندر صورت مى‌گيرد.


مبادلات تجارى گسترده بين کشور آفريقاى‌جنوبى با کشورهاى منطقه جنوب قاره آفريقا عامل ديگرى براى تأثيرگذارى اين کشور بر منطقه جنوب آفريقا محسوب مى‌گردد. همانگونه که قبلاً اشاره شد کشور آفريقاى‌جنوبى طرف عمده تجارى بسيارى از کشورهاى جنوب آفريقا تلقى مى‌گردد.


تشکيل اتحاديه‌هاى منطقه‌اى تحت رهبرى آفريقاى‌جنوبى يکى از ديگر از ابراز نفوذ اين کشور در منطقه جنوب آفريقا بوده است. يکى از مهمترين اين اتحاديه‌ها، جامعه توسعه جنوب آفريقا موسوم به سادک (Southern African Development Community & - SADC) مى‌باشد که از کشورهاى آفريقاى‌جنوبى آنگولا، بوتسوانا، لسوتو، مالاوي، موزامبيک، ناميبيا، سوازيلند، زامبيا و زيمبابوه تشکيل گرديده است. جامعه مزبور در قاره آفريقا از اهميت خاصى برخوردار بوده و مورد توجه بين‌المللى مى‌باشد. به عنوان نمونه اتحاديه اروپا از سال ۱۹۸۵ تاکنون مبالغ بر ۳۲۲ ميليون دلار به اين جامعه کمک مالى کرده است.


کشور آفريقاى‌جنوبى به تشکيل يک اتحاديه‌ پولى موسوم به منطقه پولى مشترک (Common Monetaly Area) مرکب از سيسکى لسوتو، ناميبيا، سوازيلند، وندا، ترانسکى و بوپ هوستوانا و آفريقاى‌جنوبى مبادرت ورزيده که نتيجاً هيچگونه محدوديت ارزى و تجارى براى مبادلات بين اين مناطق وجود ندارد. کشور آفريقاى‌جنوبى همچنين در اتحاديه گمرکى جنوب آفريقا با عضويت کشورهاى بوتسوانا، لسوتو، ناميبيا و سوازيلند، نيز مشارکت دارد. در خصوص ويژگى‌هاى اين دو اتحاديه‌ قسمت بعدى صحبت خواهد گرديد.