داد و ستدهاى بازرگانى

بنا به گزارش اداره کل بازرگانى کشورهاى سوسياليستى وزارت بازرگانى جمهورى اسلامى ايران در خرداد ۱۳۶۲ جمع داد و ستدهاى بازرگانى خارجى کره شمالى ظرف سال‌هاي۱۹۷۵، ۱۹۷۶، ۱۹۷۷، ۱۹۷۸ و ۱۹۷۹ به ترتيب ۱۸۳۰، ۱۳۸۰، ۱۴۵۶، ۱۹۷۷ و ۲۵۷۰ ميليون دلار بود. حجم بازرگانى خارجى در سال ۱۹۸۵ به حدود سه ميليارد دلار و در سال ۱۹۸۹ به ۸/۴ ميليارد دلار رسيد. در سال ۱۹۸۹م. ۹۵/۱ ميليارد دلار به صادرات و ۸۵/۲ ميليارد دلار به واردات اختصاص يافته بود.

بر پايه آمار منتشره توسط سازمان توسعه صادرات کره جنوبي، ارزش کل مبادلات خارجى کره شمالى در سال ۱۹۹۲ با ۴/۴ درصد کاهش نسبت به سال ۱۹۹۱م. به ۴۷/۲ ميليارد دلار رسيد. و از اين روى ارزش صادرات با ۳ درصد کاهش نسبت به سال ۱۹۹۱ به ۹۱۶ ميليون دلار و ارزش کل واردات با ۲/۵ درصد کاهش به ۵۴/۱ ميليارد دلار رسيد. يکى از دليل‌هاى عمده کاهش ارزش صادرات، کمبود شديد انرژى در کشور است که توليد انواع منسوجات و مواد اوليه را که مهم‌ترين کالاهاى صادراتى کشور مى‌باشند، تحت‌الشعاع قرار داده است. بر پايه گزارش تحليلى که از سوى وزارت اتحاد ملى کره جنوبى منتشر شده است در نيمه اول سال ۱۹۹۳ کل بازرگانى خارجى کره شمالى ۵/۱ ميليارد دلار برآورده شده است. طى اين مدت رشد واردات فرآورده‌هاى کشاورزى و غلات قابل ملاحظه‌اى بوده و نيز صادرات فولاد از رشد مناسبى برخوردار بوده است.

کل صادرات کشور در سال ۱۹۹۸، حدود ۵۶۰ ميليون و کل واردات آن نزديک به ۸۸۰ ميليون دلار بوده است.

کالاهاى وارداتى و صادراتى

مهم‌ترين کالاهاى وارداتى کشور، نفت، زغال‌سنگ، پوکه زغال‌سنگ، ماشين‌آلات، موادشيميايي، منسوجات و وسائط نقليه و غله است. عمده‌ترين اقلام صادراتى شامل سرب، منگنز، روي، توليدات فلزي، سيمان، ماهي، ميوه، سبزيجات، تنباکو، ماشين‌آلات و محصولات شيميايى مى‌باشد.

داد و ستد بازرگانى با کشورهاى اروپاى خاورى

حجم داد و ستد بازرگانى کره شمالى با کشورهاى اروپاى خاورى در چند سال اخير کاهش يافته، چنانکه از ۸۶ ميليون دلار در سال ۱۹۹۱ به ۳/۲۳ ميليون دلار در سال ۱۹۹۲ رسيده است.

داد و ستد بازرگانى با کره جنوبى

اين کشور با کره جنوبى رابطه بازرگانى غير مستقيم دارد. حجم داد و ستد بازرگانى دو کشور از سال ۱۹۸۸ به سرعت افزايش يافت. چنانکه امروزه کره جنوبى يکى از مهم‌ترين شريکان بازرگانى خارجى کره شمالى به‌شمار مى‌آيد. مهم‌ترين کالاهاى صادراتى اين کشور به کره جنوبى زغال‌سنگ، سيمان، آنتراسيت، مواد کانى و کشاورزى است و مهم‌ترين کالاهاى وارداتى از کره جنوبى برنج، منسوجات، پتروشيمي، پلى‌اتيلن فشرده، پلاستيک و گازوئيل، مواد پاک‌کننده مى‌باشد.

جدول جدول بازرگانى غير مستقيم کره شمالى با کره جنوبى (به، ۱۰۰۰ دلار)

شناسنامه اقتصادى

واردات در سال ۱۹۹۳ برابر ۶۲/۱ ميليارد دلار آمريکا (نفت خام، زغال‌سنگ و پوکه زغال‌سنگ، ماشين‌آلات، وسائط نقليه و کاميون، صنايع شيميايي، غلات بوده که در سال ۱۹۹۸ به ۸۸۰ ميليون دلار کاهش يافته بود.

منبع‌هاى عمده واردات (۱۹۸۵): شوروى پيشين ۱/۳۶%، چين ۸/۱۸%، ژاپن ۲/۱۳%، کشورهاى اروپاى غربى ۰/۴%، هنگ کنگ ۵/۳%.

صادرات در سال ۱۹۹۳ برابر با ۰۲/۱ ميليارد دلار آمريکا، موادمعدنى (شامل سرب، منگنز، روى و فرآورده‌هاى فلزى و سيمان)، فرآورده‌هاى کشاورزى (شامل ماهي، غلات، ميوه‌جات، سبزيجات، تنباکو) و پوشاک از صادرات عمده مى‌باشند که در سال ۱۹۹۸ به ۵۶۰ ميليون دلار کاهش يافته بود.

مقصدهاى عمده صادرات: (۱۹۸۵): شوروى ۶/۴۳%، ژاپن ۱/۱۵%، چين ۴/۱۳%، کشورهاى اروپاى غربى ۳/۴%، استراليا ۳/۳%، هنگ کنگ ۱/۳%.

بودجه (۱۹۹۰) درآمد ۶۵۶/۳۵ ميليارد وون که در اين زمينه‌ها هزينه شده‌اند.

اقتصاد ملى ۵/۶۷%، امور فرهنگى و اجتماعى ۸/۱۸%، امور دفاعى ۱/۱۲%، امور ادارى ۶/۱%.

بدهى خارجى معوقه دولت، ۷۸۰ ميليون دلار مى‌باشد.

نرخ رشد اقتصادى

نرخ رشد اقتصادى در سال‌هاى ۱۹۸۳، ۱۹۸۴، ۱۹۸۵، ۱۹۸۸، ۱۹۹۰ به ترتيب ۳/۴، ۹/۳، ۷/۲، ۳ و ۴/۲ درصد بوده است.

داد و ستدهاى بازرگانى با روسيه، چين و ژاپن

چين و روسيه از عمده‌ترين شريکان بازرگانى کره شمالى به‌شمار مى‌آيند، و بازرگانى با دو کشور مزبور ۶۰ درصد کل حجم بازرگانى خارجى اين کشور را دربر مى‌گرفت.

از آغاز سال ۱۹۹۱ کره شمالى با دشوارى ديگرى روبرو شد، زيرا روسيه تصميم گرفت داد و ستدهاى پاياپاى با کره شمالى را رها و بازرگانى را به ارز معتبر انجام دهد و همه پرداخت‌ها به‌صورت نقدى انجام گيرند به‌همين جهت از آن تاريخ، داد و ستد ميان دو کشور به‌تدريج رو به کاهش نهاده است.

از سال ۱۹۹۱ تاکنون چين به‌عنوان مهم‌ترين شريک بازرگانى کره شمالى مطرح بوده است به گونه‌اى که از نيمه نخست سال ۱۹۹۳، ۸/۲۲ درصد از کل بازرگانى خارجى کشور به چين اختصاص يافت که ۳۹ درصد نسبت به‌ مدت مشابه در سال ۱۹۹۲ رشد کرده و به ۳۱۵ ميليون دلار رسيد. صادرات چين به کره شمالى در سال‌هاى اخير به‌طور متوسط ميان سه تا پنج برابر واردات از اين کشور مى‌باشد. مهم‌ترين کالاهاى وارداتى کره شمالى از چين غلات، نفت خام و محصولات شيميايى است. کالاهاى صادراتى اين کشور به چين، را به‌طور عمده فولاد و آهن تشکيل داده است و صادرات فولاد به چين از رشد نسبتاً بالايى برخوردار بوده و از ۲۹ ميليون دلار در سال ۱۹۸۷ به ۸۷ ميليون دلار در سال ۱۹۹۲ رسيده است.

ژاپن نيز از سال‌هاى اخير يکى از شريکان مهم بازرگانى کره شمالى به‌شمار آمده است. نظرى بر حجم داد و ستدهاى دو کشور در اين سال‌ها، نشان مى‌دهد که ژاپن در مجموع ۲۵ تا ۳۰ درصد کل بازرگانى خارجى کره شمالى را به خود اختصاص داده است و در بازرگانى با کره از يک تراز نسبى به سود کره برخوردار بوده است.