چگونگى شکل گيرى اراده سياسى

احزاب قانونى

حزب انقلابى ادارى (Partido Revolucinario Institucional)

حزب پرى (حاکم بر مکزيک) يکى از قوى‌ترين و مهم‌ترين تشکيلات سياسى در آمريکاى لاتين محسوب مى‌شود. اين حزب به دليل حاکميت بيش از هفتاد ساله خود بر مکزيک، توانسته است علاوه بر تقويت تشکيلاتي، بر همه شئونات و امور جامعه مکزيک تسلط يابد و به دليل اينکه در اوايل سال‌هاى انقلاب، تنها حزب دموکراتيک در مکزيک بوده و طى دهه‌هاى اخير به عنوان تنها حزب ميانه‌رو که از راستگرايى و چپگرايى در مواقع لزوم دورى جسته، توانسته است يکه‌تاز صحنه سياسى کشور باقى بماند.

حزب اتحاد سوسياليست مکزيک (Partido Socialista Unificado de Mexico)

اين حزب از ائتلاف احزاب چپگرا در سال ۱۹۸۱ تاسى گرديد و مهمترين حزب چپگراى مکزيک محسوب مى‌شود.

اعضاى اين ائتلاف عبارت‌اند از: جنبش ملى MAP، جنبش اتحاد سوسياليست MAUS، حزب کمونيست مکزيک PCM، حزب پوئبلو مکزيک PPM، حزب انقلابى سوسياليست PSR.

حزب اقدام ملى (Partido Accion National)

حزب اقدام ملي، حزب راستگراى دموکراتيک مکزيک بوده که در سال ۱۹۳۹ بنيانگذارى گرديد. بر اساس آخرين آمار، اين حزب داراى ۶۰۰،۰۰۰ نفر عضو مى‌باشد و يکى از احزاب مهم راستگراى مکزيک محسوب مى‌گردد.

حزب دموکرات مکزيک (Partido Democrata Mexicano)

حزب دموکرات مسيحى PPM در سال ۱۹۷۵ تاسيس و در حال حاضر بالغ بر ۴۵۰،۰۰۰ نفر عضو دارد.

حزب سوسياليست مکزيک (Partido Mexicano Socialista)

حزب فوق از احزاب چپگراى مکزيک محسوب شده که در سال ۱۹۸۷ تاسيس و بالغ بر ۹۰۰،۰۰۰ عضو دارد.

جبهه دموکراتيک ملى (Forent Democratico Nacional)

در انتخابات رياست جمهورى و مجلس مکزيک در سال ۱۹۸۸، جبهه دموکراتيک ملى با ائتلاف احزاب PMS,PARM,MAS و PPS تشکيل شده و توانست ۱۰۱ نماينده از ۵۰۰۰ نماينده مجلس نمايندگان مکزيک را از اين ائتلاف به مجلس بفرستد.

احزاب غيرقانونى

حزب سوسيال دموکرات (Partido Social Democrata)

اين حزب پس از انتخابات سال ۱۹۸۲، رسميت خويش را از دست داد و چندان نيز فعال نمى‌باشد.

ارتش فقرا (Ejercito de los pores)

گروه چريکى چپگراى ارتش فقرا، شاخه نظامى جهت فقرا محسوب مى‌شود که به طور غيرقانونى در مکزيک فعاليت دارد.

جبهه دموکراتيک شرقى مکزيک اميليانو زاپاتا (Frente Democratico Oriental de Mexico Emiliano Zapata)

جبهه فوق، يک سازمان چريکى غيرقانونى مکزيک محسوب مى‌شود.

لوس تکوس (Los Tecos)

پايگاه اصلى اين گروه در دانشگاه گوادالاجارا (Goadalajara) مى‌باشد. گروه فوق به عنوان گروه افراطى راست تروريست شناخته شده است.

گروه‌هاى ذينفع سنديکاها

کنفدراسيون کارگرى

کنفدراسيون کارگرى مکزيک يکى از ارگان‌هاى مهم جامعه مکزيک مى‌باشد. اين سازمان کارگرى کليه سنديکاهاى کارگران را در نقاط مختلف کشور (بجز تعداى سنديکاهاى مستقل از جمله سنديکاى کارگران نفت، مخابرات، دانشگاه ملى مکزيک) تحت پوشش داده و در هر زمان مى‌تواند از کارگران به نفع يا بر عليه دولت استفاده نمايد. اما همواره از اين اتحاديه کارگرى به نفع دولت بهره‌بردارى گرديده است و حرکت‌هاى کارگرى مخالف دولت به طرق مختلف مهار شده است. آقاى فيدل کلاسکز که بيش از ۵۰ سال رياست اين سنديکا را بر عهده داشته يکى از عناصر قوى حزب حاکم پرى محسوب شده و از مهمترين افرادى بود که آقاى ساليناس دگورتارى را در رسيدن به مقام رياست جمهورى کمک نمود.

صاحبان صنايع و شرکت‌هاى بزرگ

در مکزيک، سرمايه‌داران بزرگ و صاحبان صنايع از جمله محورهاى مهم قدرت سياسى در جامعه به حساب مى‌آيند. زيرا اين افراد، علاوه بر آنکه قدرت اقتصادى کشور را در اختيار دارند، روابط بسيار نزديکى با مقامات مهم مملکتى داشته و به اين ترتيب از دو بعد سياسى و اقتصادى سياست‌هاى کشور صاحب نفوذ مى‌باشند.

در سال ۱۹۸۷ اتحاد دولت به رهبرى رئيس جمهور، و کنفدراسيون کارگرى به رهبرى فيدل کلاسکزو نمايندگان صاحبان صنايع و شرکت‌هاى بزرگ با برنامه‌ريزى حزب حاکم سبب شد تا در ظرف کمتر از ۹ ماه تورم ۱۵۰ الى ۱۷۵ درصدى مکزيک ابتدا به ۵۲ درصد و سپس با روى کار آمدن دولت جديد به رهبرى ساليناس دگورتارى ميزان تورم مجددا کاهش و به ۱۷% برسد و به اين ترتيب احزاب مخالف از اين بابت جهت بهره‌بردارى عليه حزب حاکم، خلع سالح گرديدند.

نزديکى آقاى ساليناس با اين محکورهاى قدرت سياسى و اقتصادي، علل اصلى را براى احراز پست مقام رياست جمهورى وى فراهم آورد. زيرا وى که وزير برنامه و بودجه کابينه دلامادريد بود، پدرش از اعضاى مهم حزب حاکم و نيز سناتور مجلس بوده و از سوى ديگر با رئيس حزب حاکم و شرکت‌هاى بزرگ روابط بسيار نزديکى داشت که اين امر از جمله علل اعلام ساليناس به عنوان کانديداى نهايى حزب و سپس پيروزى وى در انتخابات محوسب مى‌گردد.

سيستم انتخاباتى

بر اساس قانون اساسي، راى دادن حق وظيفه هر شهروند مکزيکى زن يا مرد بيش از ۱۸ سال به حساب مى‌آيد. هر حزب که بيش از ۳۰۰۰ عضو در حداقل ۱۶ ايالت از ايالات مکزيک داشته و يا کل اعضاى آن بيش از ۶۵ هزار نفر باشد، رسميت مى‌يابد.

حزبى به صورت مشروط رسميت مى‌يابد که حداقل ۴ سال فعاليت داشته باشد. رسميت مشروط به رسميت واقعى هنگامى تبديل مى‌يابد که حزب ۵/۱% از آراى عمومى را در انتخابات کسب نمايد. تمامى احزاب مى‌توانند به طور آزادانه به مطبوعات و رسانه‌هاى گروهى دسترسى داشته باشند.

بر اساس سيستم انتخاباتى مکزيک، رئيس جمهور با راى اکثريت و به مدت ۶ سال، اعضاى مجلس نمايندگان با راى اکثريت به مدت ۳ سال، اعضاى مجلس سنا با راى اکثريت به مدت ۶ سال انتخاب مى‌شوند. انتخابات عادى رياست جمهورى در اولين، يکشنبه ماه جولاى سال انتخاباتى برگزار مى‌شود.

اطلاعات فردى و اجتماعى مقامات مملکتى

با توجه به نقش، نفوذ و حاکميت حزب پري، بسيارى از مقامات مملکتى مکزيک، اعضاى اين حزب به حساب مى‌آيند. و گرايش‌هاى حزبى نسبتا شديدى داشته و تلاش دارند تا با عملکرد خود، علاوه بر دست يافتن به محبوبيت‌هاى اجتماعى فدري، اعتبار و حيثيت حزب در ميان اقشار مختلف جامعه را تحکيم بخشند. اين امر در حفظ و تداوم قدرت حزب پرى بر مکزيک بسيار مؤثر بوده است. براى مثال، رئيس جمهور کنونى مکزيک آقاى کارلوس ساليناس دگورتاري، از حزب پرى بوده و از محبوبيت خاصى در ميان مردم برخوردار است. به طورى که به عنوان محبوب‌ترين رئيس جمهور مکزيک شناخته شده است. نامبرده در بسيارى از مراسم ملى و مردمى مشارکت فعال داشته و با حضور در ميان اقشار مختلف مردم، محبوبيت قابل توجهى براى خود و همچنين حزب حاکم پرى کسب نموده است.

رئيس جمهور مکزيک نسبت به گسترش روابط اين کشور با جمهورى اسلامى ايران بسيار خوشبين بوده و دولت وى اين مهم را باعلاقه‌مندى دنبال مى‌نمايد. نامبرده در اظهارات رسمى خود، ضمن تاکيد بر اهيمت نقش جمهورى اسلامى ايران در منطقه به عنوان يکى از مهمترين کشورهاى خاورميانه، اظهار علاقه نموده است تا روابط بين دو کشور در زمينه‌هاى مختلف سياسي، اقتصادى و فرهنگى گسترش يابد.