عضويت مکزيک در موافقتنامه نافتا (Nafta) موافقتنامه منطقه آزاد تجارى آمريکاى شمالي مهمترين گام اين کشور در جهت تقويت و تحکيم پيمان‌هاى منطقه‌اى و حل مسائل و مشکلات اقتصادي، جلب سرمايه‌گذارى‌هاى خارجي، خصوصى کردن بانک‌ها و در راستاى اصلاحات اقتصادى اين کشور محسوب مى‌گردد.


اين موافقتنامه که در ۷ اکتبر ۱۹۹۲ توسط مايکل ويلسون وزير تجارت خارجى کانادا، کارلا هيلز نماينده تجارى کاخ سفيد و خيم سراپوچه وزير بازرگانى مکزيک به امضا رسيد، بزرگترين بلوک اقتصادى جهان با حدود ۳۶۰ ميليون نفر مصرف کننده و ۶ هزار ميليارد دلار توليد ناخالص ملى را تشکيل مى‌دهد.


در مورد پيشنهاد و سابقه تشکيل چنين بلوکي، اضافه مى‌گردد که در مارس ۱۹۸۵ ريگان رئيس جمهور وقت آمريکا و برايان مالدونى نخست وزير کانادا در ملاقات خود موافقت نمودند تا راه‌هاى امکان تقليل يا حذف موانع تجارى را مورد بررسى قرار دهند. اين تلاش‌ها در ژانويه ۱۹۸۹ به اجراى موافقتنامه منطقه آزاد تجارى بين دو کشور منتهى گرديد. آغاز روند پيوستن مکزيک به اين موافقتنامه، متعاقب انتخاب کارلوس ساليناس دگورتارى از حزب حاکم پرى به رياست جمهورى مکزيک در ۱۹۸۹ بود.


در آوريل ۱۹۹۰، سناى مکزيک گروهى را براى مشورت در خصوص پيوستن اين کشور به موافقتنامه مزبور تعيين نمود.


مذاکرات مربوط به شرايط و مقررات موافقتنامه بين نمايندگان دوستى ۳ کشور در ۱۲ اوت ۱۹۹۲ پايان يافت و در ۷ اکتبر ۱۹۹۲ رؤساى سه کشور کانادا، آمريکا و مکزيک در شهر سن آنتونيوى تگزاس شاهد امضاى موافقتنامه ايجاد منطقه آزاد تجارى آمريکاى شمالى توسط نمايندگان سه کشور بودند.


طبق مفاد موافقتنامه، سه کشور در زمينه‌هاى بهداشت و محيط زيست استقلال عمل خود را حفظ خواهند کرد. اين موافقتنامه مشتمل است بر:


۱. حذف حقوق گمرکى کالاها ميان سه کشور، در مورد برخى کالاها اين اقدام فورا صورت خواهد گرفت؛ ولى در مورد برخى از اقلام بتدريج انجام خواهد شد. به عنوان مثال قرار است حقوق گمرکى محصولات کشاورزى ظرف ۱۵ سال حذف شود.


۲. دسترسى بهتر به بازار مکزيک براى صاحبان صنايع و سرمايه‌گذاران کانادايى و آمريکايي.


۳. حذف موانع سرمايه‌گذارى آمريکايى در مکزيک و کانادا ظرف ۱۵ سال.


۴. توسعه تجارت در بخش خدمات مالي، بيمه و مخابرات راه دور.


۵. حمايت از مالکيت‌هاى معنوي، پروانه‌ها و نام‌هاى تجاري.

روابط با کشورهاى جهان سوم

مکزيک تلاش نموده است ضمن حفظ روند رو به توسعه و گسترش روابط خود با کشورهاى صنعتى بويژه آمريکا، روابط خويش با کشورهاى جهان سوم را نيز تحکيم بخشيده و محورهاى همکارى با اين کشورها را تقويت کند. برخوردارى مکزيک از تکنولوژى پيشرفته و توانايى‌هاى صنعتى اين کشور تحقق اين امر را تسهيل کرده است.


آقاى ساليناس دگورتارى در اول نوامبر ۱۹۹۲ در چهارمين گزارش سالانه دولت خود به کنگره، محورهاى اساسى روابط خارجى خود را به شرح ذيل اعلام داشت:


- تصميم جدى دولت به ايجاد تحول در روابط با کليه کشورها


- اظهار نگرانى از يک قطبى شدن قدرت نظامى در جهان


- عدم تحقق خوشبينى از بين رفتن ناامنى و تشنج‌هاى بين‌المللى پس از فروپاشى شوروى سابق


- انعقاد قرارداد اخير تجارت آزاد با شيلى و تصميم به ادامه اين نوع قراردادها با کشورهاى ديگر منطقه از قبيل کلمبيا، ونزوئلا، بوليوى و کشورهاى آمريکاى مرکزى و پيشنهاد مشابه اخير به کشورهاى مذکور


- افزايش رابطه با شرق اروپا و ايجاد تحرک در روابط با کشورهاى اروپاى غربى و مرکزي


- ايجاد رابطه با واتيکان پس از اعلاميه قانون اساسى مکزيک در سال ۱۹۹۲


- توسعه روابط با کشورهاى حوزه کارائيب بويژه جمهورى دومنيکن و نيز ايجاد رابطه با کشورهاى انگليسى زبان منطقه و تاکيد بر تداوم رابطه با کوبا توام با ذکر احترام‌آميز ملت آن کشور

روابط با سازمان‌هاى آزاديبخش

دولت مکزيک بر اساس اصول سياست خارجى خود، ضمن محکوم نمودن تبعيض نژادى و استعمار طلبي، به بسيارى از سازمان‌هاى آزادى‌بخش جهان اجازه گشايش دفتر و فعاليت داده است. با تحولات اخير در آفريقاى جنوبي، دولت مکزيک در ۲۴ مارس سال ۱۹۹۲ طى بيانيه‌اى اعلام نمود که خواستار برقرارى مجدد روابط سياسى با آفريقاى جنوبى مى‌باشد. بيانيه مزبور شامل موارد ذيل مى‌باشد:


- لغو تحريم صادرات و واردات کالا و خدمات به استثناى جنگ افزار، مهمات يا قطعاتى که جهت ساخت تسليحات مورد استفاده قرار مى‌گيرد.


- به دارندگان گذرنامه آفريقاى جنوبى (جهانگرد، بازرگان و دانشجو) اجازه مسافرت به مکزيک داده مى‌شود.


- شروع مبادلات در سطح وسيع و مذاکره جهت برقرارى روابط دوجانبه.


- اين بيانيه مى‌افزايد که در طول دو سال اخير، دولت آفريقاى جنوبي، قوانين نژادپرستانه را منسوخ نموده است و ما با ديدى مثبت به اين قضيه مى‌نگريم.

عضويت در مجامع و سازمان‌هاى بين‌المللى

مکزيک همواره در سازمان‌هاى بين‌المللى حضور فعال داشته و تلاش نموده است در خصوص مسائل جهانى و منطقه‌اى موضعى مبتنى بر شرايط و با در نظر گرفتن اصول و مبانى سياست خارجى خويش اتخاذ نمايد. عضويت اين کشور در مجامع و سازمان‌هاى بين‌المللى به شرح ذيل است:


- مکزيک از ۷ نوامبر ۱۹۴۵ به عضويت سازمان ملل متحد درآمده است. اين بدين معنى است که مکزيک از بنيان‌گذاران سازمان ملل متحد مى‌باشد که در کنفرانس سانفرانسيسکو شرکت داشته است. اين کشور علاوه بر سال ۱۹۴۶، از سال ۱۹۸۰ لغايت ۱۹۸۱ عضو غيردائم شوراى امنيت بوده است.


- مکزيک طى چند دوره عضو شوراى اقتصادى و اجتماعى ملل متحد (اکوسوک) بوده است:


۵۲-۱۹۵۰


۵۹-۱۹۵۷


۶۹-۱۹۶۷


۸۵-۱۹۷۴


علاوه بر موارد فوق، عضويت اين کشور در آژانس‌هاى تخصصى سازمان ملل متحد نيز به شرح ذيل است:


- سازمان بين‌المللى کار (ILO)


- سازمان خوار و بار کشاورزى (FAO)


- سازمان تربيتي، علمى و فرهنگى ملل متحد (يونسکو)


- سازمان بهداشت جهانى (WHO)


- سازمان بين‌المللى هواپيمايى کشورى (ICAO)


- اتحاديه پست جهانى (OPU)


- اتحاديه ارتباطات دور (ITU)


- سازمان جهانى هواشناسى (WMO)


- سازمان بين‌المللى دريانوردى (IMO)


- سازمان بين‌المللى انرژى اتمى (IAEA)


- سازمان جهانى توريسم


- سازمان جهاني

عضو ارکان فرعى بانک جهانى

۱. بانک بين‌المللى ترميم و توسعه (IBRD)


۲. انجمن بين‌المللى توسعه (IPA)


۳. همکارى‌هاى مالى بين‌المللى (IFC) نيز مى‌باشد.

عضويت در سازمان‌هاى منطقه‌اى

الف. اتحاديه تجارت آزاد آمريکاى لاتين


ب. هيات دفاعى کشورهاى دريايى لاتين (Inter American Devence Board)


ج. سازمان کشورهاى آمريکايى (Organization of American States)


د. عضو ناظر در جنبش غيرمتعهدها