اوضاع مالى و شاخص‌هاى اقتصادى

واحد پول و اجزاء و برابرى آن

واحد پول فنلاند مارکا مى‌باشد و اجزاء آن پنى نام دارد. هر يکصد پنى برابر با يک مارکا است.

در جدول ذيل برابرى مارکا و نوسانات آن در مقابل ارزهاى خارجى آمده است.

جدول نرخ تسعير مارکا در مقابل دلار، مارک و پوند در سال‌هاى ۹۱-۱۹۸۵

جدول درصد تغييرات ارزش مارکا در مقابل دلار، مارک و پوند در سال‌‌هاى ۸۵-۱۹۸۱

طبق جدول‌هاى بالا نوسانات ارزش مارکاى فنلاند در مقابل دلار آمريکا طى ۹۱- ۱۹۸۵ خيلى شديد بوده است. به طورى که از نرخ تبديل هر دلار معادل ۶۴/۵ در سال ۱۹۸۵ به هر دلار معادل ۵/۳ مارکا در سال ۱۹۹۰ رسيد. يعنى مارکاى فنلاند از ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۰، ۶۱% ترقى نمود. از سوى ديگر نوسانات ارزش مارکاى فنلاند در مقابل ارزهاى عمده خارجى هر سال نسبت به سال ماقبل خود نيز شديد مى‌باشد. همين نوسانات در مورد نوسانات مارکاى فنلاند در مقابل ارزهاى عمده خارجى ديگر نظير مارک آلمان و پوند انگليس مشاهده مى‌گردد.

توليد ناخالص داخلى و ملّى

آمار منتشره از سوى اداره مرکزى آمار فنلاند پيرامون اوضاع اقتصادى فنلاند در سال ۱۹۹۰، نشان مى‌دهد ۱۲ سال رشد اقتصادى فنلاند به نطقه پايان خود رسيده است.

فنلاند در دهه هشتاد سالانه از نرخ رشد عادى ۳% در توليد ناخالص ملى برخوردار بوده است. در واقع اين نرخ در سال‌هاى پايانى دهه هشتاد افزايش يافت؛ به طورى که در سال ۸۸ و ۸۹ به ۵% رسيد. طبق آمار منتشره از سوى بانک جهاني، فنلاند در ۱۹۸۹ در ميان کشورهاى جهان از نظر توليد سرانه ناخالص ملى مکان چهارم، در سال ۱۹۸۸ مکان هفتم و در سال ۱۹۸۷ مکان، چهاردهم را داشته است.

برطبق آمار بانک جهانى توليد ناخالص ملى در ۱۹۸۹ در فنلاند به مبلغ ۲۲۰۶۰ دلار رسيد. بين سال‌هاى ۸۹ - ۱۹۸۷ اين رقم %۷/۴ رشد داشت که افزايش قيمت مارکاى فنلاند در اين رشد نقش داشت. در ۱۹۹۱ توليد ناخالص داخلى فنلاند با درآمد سرانه ناخالص داخلى ۱۶۰۰۰ دلار و توليد ناخالص ملى ۸/۹۸ ميليارد دلار و قدرت خريد سرانه ۲۶ هزار دلار اعلام گرديد.

در نيمه اول سال ۱۹۹۰، توليد ناخالص ملى فنلاند حدوداً ۲% رشد داشته، اما در نيمه دوم ناگهان اين رشد متوقف گرديد و رو به عقب نهاد، به طورى که در مقايسه با نيمه دوم سال ۱۹۸۹، ۱% کاهش داشت و بازدهى صنعتى کاملاً اُفت نمود.

در ماه‌هاى آخر سال ۱۹۹۰، بازدهى صنعتى فنلاند حدود ۶% کمتر از دورهٔ مشابه سال ماقبل بوده است. کاهش سوددهى صنعتى و کاهش ميزان سرمايه‌گذارى سبب نگرانى محافل اقتصادى فنلاند شده است. يکى از نتايج اين پديده‌ها، افزايش سريع شمار بيکاران در مقايسه با آن تعداد که پيش‌بينى مى‌شد، بوده است.

در حال حاضر، مشکلات به وجود آمده اقتصادى فنلاند در داخل با مشکلات روابط تجارى با روسيه و رکود در آمريکا، انگلستان و سوئد تشديد مى‌يابد. مشکل ديگر نرخ پائين تسعير دلار مى‌باشد که صادرات با دلار را کم‌سودتر نموده اگرچه مشکلات ناشى از ديون دلارى را التيام مى‌بخشد. مشکل اخير از نيمه دوم ۹۲ با کاهش ارزش مارکا برطرف گرديد.

جنگ خليج‌فارس بر قيمت نفت و اقتصاد جهانى تأثيراتى گذاشته، اما اين بحران خاص، تأثير کمى بر اقتصاد فنلاند داشته است. مشکلات فنلاند مربوط به داخل است و يقيناً حتى با تنزّل مدام قيمت نفت و توقف بازار اسلحه که بر اقتصاد جهان تأثير دارند، حل نخواهد شد.

در ۱۹۹۰ توليد ناخالص ملى فنلاند فقط ۳% رشد داشت. پس از سه سال رشد سريع، رشد بازدهى کلى تقريباً به صفر رسيد. قبلاً نيز در ۱۹۷۷ ارقام مربوطه شديداً کاهش يافته بود.

تقاضاهاى داخلى در ۱۹۹۰ افزايش نداشت. سرمايه‌گذارى کاهش يافت و انباشت کالا به ميزان سال ۱۹۸۹ رشد ننمود. هزينه‌هاى مصرف قدرى افزايش داشت.

وضعيت حساب جاري، اشتغال، درآمد ملي، ديون خارجى و بودجهٔ ملى

کسرى حساب جارى در سال ۱۹۹۰ به مبلغ ۵/۲۵ ميليارد مارکا افزايش يافت و به ۸/۴% توليد ناخالص ملى رسيد. کسرى تراز پرداخت تجارى در سال ۱۹۹۰ بهبود يافت. اما کسرى تراز پرداخت جهانگردى و پرداخت بهره به وام‌هاى خارجى به رشد خود ادامه دادند. چون قيمت واردات اندکى افزايش يافت، لذا وضعيت تجارى به ميزان ۳% وخيم گرديد. بر تعداد بيکاران در سال ۱۹۹۰، ۳% افزوده شد. ميانگين سالانه بيکاران ۹۰۰۰۰ نفر بوده که با اين رقم نرخ رشد بيکارى به ۵/۳% رسيده است. در حال حاضر حدود نيم ميليون نفر در فنلاند بى‌کار مى‌باشند. رشد درآمد ملى در ۱۹۹۰ به ۹/۴% رسيد و رقم درآمد سرانه نيز به ۸۶۵۰۰ مارکا (۲۳۵۰۰ دلار) بالغ گرديد. درآمد ناشى از املاک و شرکت‌هاى خصوصى ۳/۷% اُفت نمود. درآمد عمليات بنگاه‌هاى دولتى تنزل داشت. چون رشد اقتصادى متوقف گرديد؛ ماليات‌هاى غيرمستقيم فقط ۴/۱% رشد خالص داشت.

تا سال ۱۹۸۸ ديون خارجى فنلاند حدود ۵۳ ميليارد مارکا معادل ۱۳ ميليارد دلار يعنى ۵/۱۵% توليد ناخالص داخلى (ساليانه) بوده و سياست اخذ ديون خارجى دولت براى رشد پيوسته اقتصادى خود سبب افزايش سهمش در مبلغ مزبور گرديد. ذخاير ارزى فنلاند نيز در ۱۹۸۵ (دسامبر) ۶/۲۲ ميليارد مارکا اعلام شد. اين مبلغ به دليل تغيير نرخ ارز مارکاى فنلاند در طى سال‌هاى متوالى گذشته به نصف تقليل يافته است. بودجه فنلاند در ۱۹۹۲ از حيث درآمدها مبلغ ۲/۱۷۰ ميليارد مارکا معادل ۴۳ ميليارد دلار، و از حيث هزينه‌ها نيز همين مبلغ بوده است.

در اين حال در ۱۹۹۱، بودجه فنلاند به مبلغ ۱۵۸ ميليارد مارکا و در ۱۹۹۰ مبلغ ۱۱۸ ميليارد مارکا بوده و بنابر اين رشد سالانه بودجه فنلاند حدود ۱۲ ميليارد مارکا معادل ۳ ميليارد دلار در سال‌هاى اخير بوده است (حدود ۸%).