کشور بحرين کوچک‌ترين کشور حوزهٔ خليج‌فارس است، از اين رو از نظر توازن دفاعى به‌ويژه‌ در بين کشورهاى شوراى همکارى خليج‌فارس، ضعيف است. کمى جمعيت و محدوديت امکانات نظامى در اين کشور عملاً باعث شده تا بحرين از يک سيستم دفاعى نيرومند برخوردار نباشد؛ مضافاً اينکه خدمت سربازى در اين کشور اجبارى نبوده و به‌صورت داوطلبانه است. (The Middle East and North Africa, 1996. p.325)



اين احساس ضعف بحرين را متمايل و متکى به قدرت‌هاى ديگر ساخته است.


پادشاه بحرين - عنوان فرماندهى عالى کل نيروهاى مسلح اين کشور را به‌عهده دارد. امير وقت در تاريخ ۱/۸/۱۹۶۸ طى فرمانى قانونى تشکيل نيروى دفاع بحرين را صادر کرد و در ۱۰ دسامبر ۱۹۷۰، تأسيس آن از سوى دولت رسماً اعلام شد.


نمودار فرماندهى نيروهاى مسلح در بحرين را مى‌توان چنين ترسيم کرد:


امير - فرماندهى کل قوا (شامل ارتش، نيروهاى انتظامي، پليس و گارد ساحلي)


وليعهد - فرماندهٔ کل نيروهاى دفاعى (زير زمينى - دريائى - هوائى )


وزير دفاع - قائم مقام فرماندهٔ کل نيروهاى دفاعى


رئيس ستاد مشترک


  امير - فرماندهى کل قوا (شامل ارتش، نيروهاى انتظامي، پليس و گارد ساحلي)  
  وليعهد - فرماندهٔ کل نيروهاى دفاعى (زير زمينى - دريائى - هوائى )  
  وزير دفاع - قائم مقام فرماندهٔ کل نيروهاى دفاعى  
  رئيس ستاد مشترک  
 
معاون عمليات        قائم مقام   معاون تدارکات و امداد
فرماندهى نيروى زمينى   فرماندهى نيروى دريائى   فرماندهى نيروى هوائي
 


سيستم تسليحاتى بحرين در درجهٔ اول آمريکائى است، با اين حال تجهيزات نظامى خود را از کشورهاى انگلستان و فرانسه نيز تأمين مى‌کند. در مورد مناسبات نظامى ميان دو کشور بحرين و انگلستان بايد گفت که تا آغاز دهه هفتاد ميلادي، انگلستان رسماً در بحرين نيروى نظامى داشته است و اکثر مراکز نظامى و امنيتى توسط افراد انگليسى آموزشى ديده‌اند. هم‌اکنون نيز تعداد زيادى از تجهيزات نظامى بحرين ساخت انگلستان است و صدها کارشناس و مشاور نظامى انگليسي، آمريکائي، مصرى و اردنى در بحرين به‌سر مى‌برند. محل استقرار ستاد نيروهاى دفاعى بحرين در شهر الرفاع است و محل استقرار واحدهاى سربازخانه‌ها، واقع در غرب شهرالرفاع که قبلاً مورد استفادهٔ نيروهاى انگليسى بوده است. بودجه‌اى را که دولت بحرين در سال‌هاى اخير براى امور نظامى در نظر گرفته، بدين قرار است: (The Military Balance 1994 - 95 and 95 - 96.p.129)

جدول بودجه‌ دولت بحرين در سال‌هاى اخير براى امور نظامى

سال ۱۹۹۳ ۱۹۹۴ ۱۹۹۵
ميليون دينار بحرين ۹۲/۰ ۹۳/۳ ۹۵/۰
ميليون دلار ۲۴۴/۱ ۲۴۸/۱ ۲۵۳

جدول هزينه‌هاى نظامى بحرين در سال‌هاى اخير (Ibid)

سال ۱۹۹۱ ۱۹۹۲ ۱۹۹۳ ۱۹۹۹
ميليون دينار بحرين ۸۹/۲ ۹۴/۶ ۹۴/۴ -
ميليون دلار ۲۳۷ ۲۵۲ ۲۵۱ ۳۱۸


کمک‌هاى نظامى خارجى در بحرين در ۱۹۹۳ معادل ۶/۰ ميليون دلار بود که شامل کمک‌هاى نظامى خارجى (FMA - Foreign Military Assistance) و آموزش نظامى بين‌المللى (IMET - International Military Education and Training) مى‌شود. در ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ اين کمک‌ها معادل ۱/۰ ميليون دلار شامل آموزش نظامى بين‌المللى بوده است. (Ibid)


نيروى نظامى بحرين تحت تأثير مجموعه مسائل داخلي، منطقه‌اى و ترس از گسترش جنگ خليج‌فارس، توسعهٔ روز افزون يافت. به‌علاوه در پى درگيرى قطر با بحرين برسر مالکيت جزاير مورد اختلاف دو کشور و اشغال نظامى جزيرهٔ فشت‌الدبيل (پاياب ديبال) از سوى قطر، در آوريل ۱۹۸۶ (اصغر جعفرى ولداني، بحران در مرزهاى بحرين و قطر، فصل‌نامهٔ خاورميانه، س ۲، ش۲، تابستان ۱۳۷۴ ص، ۴۰۷) و عدم توانائى مقابلهٔ نظامى با قطر جهت باز پس‌گيرى جزاير مذکور، دولت بحرين درصدد افزايش توان دفاعى خود برآمد و دست به تقويت و گسترش ارتش زد. در اين راستا دولت اقدام به استخدام قراردادى صدها نظامى بازنشسته، افسران، درجه‌داران و سربازان نمود. در کنار اين اقدام، از آنجا که خدمت‌ سربازى در بحرين اجبارى نيست و سربازان کنونى به‌صورت قراردادى مى‌باشند، دولت با تبليغات وسيع رسانه‌هاى گروهي، خواستار الحاق جوانان و افراد به‌صورت دائم در ارتش شده و به همين بهانه ميزان خريد تجهيزات نظامى و لوازم جنگى مدرن خود را افزايش داده است.