کاخ تچر، کاخ اختصاصی داریوش

کاخ تچر کجاست؟

کاخ تچر، کاخ تچرا، تالار آینه یا کاخ ویژه داریوش بزرگ، از نخستین کاخ‌هایی است که بر روی سکوی تخت جمشید یافته شد. سنگ‌های این کاخ، خاکستری است به‌گونه ای که بازتاب آدمی در آن می‌افتاده و از همین رو تازگیها آن را آینه خانه یا تالار آینه هم می‌خواندند.  کاخ تچر در جنوب‌غربی آپادانا و رو به جنوب، قرار گرفته‌است. این بنا در یکی از کتیبه‌ها تچر خوانده شده‌است.
 

طرح بنای کاخ تچر

کاخ تچر روی سکویی بنا شده که ۲.۲۰ تا ۳ متر از کف آپادانا و حیاط مجاورش بلندتر است. طرح آن به صورت مستطیلی است با محور طولی شمالی – جنوبی که ۴۰ متر طول و حدود ۳۰ متر عرض دارد و مشتمل است بر یک تالار مرکزی ۱۲ ستونی با اتاق‌های کوچک جانبی، دو اتاق مربع شکل در شمال که هر یک چهار ستون داشته‌اند و با اتاق‌های باریک و بلند جانبی محدود می‌شده‌اند و یک ایوان ۸ ستونی در جنوب که به دو اتاق جنبی می‌پیوسته است که یک پلکان دو طرفه به آن میرسد و در طرفین پلکان نقش خدمتگزاران در حالی که خوراکی و ظروف غذا در دست دارند حک شده است سنگهای این بنا کاملا صیقل داده شده بود و تصویر در آنها انعکاس می یافت . ستونهای کاخ از چوب بوده و هیچ اثری از آنها باقی نمانده است. کف اتاقها به رنگ قرمز بوده است.
در کاخ تچر از دالانهای پر پیچ و خم خبری نیست و همه چیز به اندازه ساخته شده است. این کاخ محل زندگی داریوش بوده و پس از او نیز شاهان دیگر از آن استفاده کرده اند. دیوارهای کاخ از خشت خام بودند. از درگاههای فراوان کاخ تنها چهار درگاه در داشتند. بدلیل اینکه درگاهها و قابهای پنجره ها از سنگ بودند فرسایش زمانه تاثیر زیادی بر آنها نگذاشته است، و این کاخ از نظر اسکلت بندی یکی از سالم ترین کاخهای صفه تخت جمشید است

سنگ‌نبشته ایوان کاخ تچر

سنگ‌نبشته ایوان کاخ تچر در تخت جمشید بر روی دو پایه سنگی دو طرف ایوان کاخ تچر واقع شده‌است. این کتیبه شامل سه خط میخی پارسی باستان (۱۵ سطر و در بالا)، خط میخی ایلامی (۱۴ سطر و در میانه) و میخی بابلی (۱۳ سطر و در پایین) می‌باشد که در دو سری و به دستور خشایارشا پسر داریوش بزرگ (سازنده کاخ تچر) نقر شده‌است. کاخ تچر به وسیله خشایارشا تکمیل شد. این کتیبه به سبب ثبت این بنا تراشیده شد.  
 

کتیبه های کاخ تچر

کتیبه هایی از داریوش اول، خشایارشا و اردشیر سوم، در پنجره، درگاه، ایوان، نمای جنوبی، نمای غربی و دستگیره درب کاخ تچر، به جای مانده است. همچنین کتیبه هایی از دوران های بعدی پس از هخامنشان، نیز در این کاخ موجود است. این کتیبه ها مربوط به اشخاصی مثل شاپور دوم، عضدالدوله دیلمی، بهاءالدوله دیلمی، علی آق‌قویونلو و سلطان ابراهیم میرزا تیموری، می باشد.

بیتوته