وسايل تخصصى رشته

منطقه بازی

ابعاد

- زمين بازى به شکل مربع مستطيل به ابعاد ۹×۱۸ متر (۱۸ متر طول و ۹ متر عرض)، که در همه سمت‌ها و اطراف بايد به وسيله يک منطقه آزاد حداقل به پهناى ۳ متر احاطه شده باشد.


- فضاى آزاد بازى فضائى است در بالاى منطقه بازى که بايد حداقل تا ارتفاع ۷ متر بدون موانع باشد. اين ارتفاع از سطح زمين اندازه‌گيرى مى‌شود.


- براى مسابقات جهانى FIVB، زمين بازى بايد حداقل به اندازه ۵ متر از خطوط کنار و ۸ متر از خطوط انتها منطقه آزاد داشته باشد و اندازه‌گيرى شود و فضاى آزاد منطقه بازى بايد حداقل به اندازه ۵۰/۱۲ متر ارتفاع داشته و بدون موانع باشد. اين ارتفاع از سطح زمين اندازه‌گيرى مى‌شود.


- توضيح:
براى مسابقات قهرمانى بزرگسالان جهان و بازى‌هاى المپيک، منطقه آزاد زمين بايد از خطوط کنارى ۶ متر و از خطوط انتهائى ۹ متر اندازه‌گيرى شود.

سطح بازى کردن

- سطح زمين بازى و منطقه آزاد آن بايد صاف، افقي، يکنواخت و يکسان باشد، اين سطح نبايد هرگونه صدمات و مجروح شدن بازيکنان را سبب شود. بازى کردن روى زمين‌هاى ناهموار يا لغزنده ممنوع است.


براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، فقط سطح پوشش شده از چوب يا مواد مصنوعى مجاز است. هرگونه کفپوش منطقه بازى بايد قبلاً توسط FIVB تأييد شده باشد.


- در محل‌هاى سرپوشيده (سالن‌ها)، زمين بازى بايد به رنگ روشن باشد.


براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، خطوط زمين بازى بايد به رنگ سفيد و استفاده از رنگ‌هاى متفاوت از يکديگر براى زمين بازى و منطقه آزاد آن ضرورى است.


- براى زمين‌هاى روباز (هواى آزاد) شيب ۵ ميليمتر جهت کشش و حرکت آب در هر متر مربع مجاز است. استفاده از خطوط ساخته شده از مواد سخت و جامد ممنوع است.

خطوط روى زمين

- پهناى تمامى خطوط ۵ سانتيمتر است. اين خطوط بايد به رنگ روشن و متفاوت از رنگ سطح زمين و ديگر خطوط موجود در منطقه بازى باشد.


- خطوط محدودکننده:

دو خط کنارى (طولي) و دو خط انتهائى (عرضي) محدود زمين بازى را مشخص مى‌سازد. هر دو خطوط کنارى و انتهائى در داخل محدوده زمين بازى رسم شده و در اندازه‌گيرى ابعاد زمين را شامل مى‌شود.


- خط مرکزى (وسط):

محور يا ميان خط مرکزى (وسط) زمين بازى را به دو قسمت مساورى تقسمى مى‌نمايد که اندازه هر قسمت ۹×۹ متر است. اين خط از زير تور و از وسط خط کنار يک طرف به وسط خط کنارى طرف ديگر کشيده مى‌شود.


- خط حمله:

در هر نيمه زمين، يک خط حمله به اندازه ۳ متر رسم شده است. اين اندازه از محور خط وسط يا مرکزى تا لبه خارجى خط حمله محاسبه مى‌گردد و منطقه جلو را مشخص مى‌سازد. (قانون منطقه جلو).


براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، خط حمله در خارج زمين بازى با اضافه نمودن پنج پاره‌خط کوتاه که هر يک به طول ۱۵ سانتيمتر و پهناى پنج سانتيمتر و به فاصله ۲۰ سانتيمتر از يکديگر کشيده شده است ادامه مى‌يابد که مجموع طول پاره‌خط‌ها و فاصله‌ها تا خط کنارى ۷۵/۱ متر است.

مناطق و نواحى

- منطقه جلو:

در هر طرف زمين، منطقه جلو به اندازه ۳ متر از محور خط مرکزى تا لبه خارجى خط حمله مشخص شده است (در اندازه‌گيرى پهناى خط حمله اندازه ۳ متر را شامل مى‌شود).


منطقه جلو در خارج زمين بازى و آنسوى خط کنارى تا انتهاى منطقه آزاد زمين ادامه دارد و منطقه جلو را شامل مى‌شود.


- منطقه سرويس:

منطقه سرويس به پهناى ۹ متر در پشت خط انتهائى هر طرف زمين مشخص است (خط انتها را شامل نمى‌شود).


اين منطقه از قسمت‌هاى جانبي، به وسيله دو خط کوتاه که هر يک ۱۵ سانتيمتر طول دارد و در فاصله ۲۰ سانتيمترى خط انتها و امتداد خطوط طولى زمين رسم شده است محدود مى‌گردد. هر دو خط کوتاه جانبى در اندازه‌گيرى پهناى ۹ متر منطقه سرويس را شامل مى‌شود. در عمق، منطقه سرويس تا انتهاى منطقه آزاد امتداد دارد.


- منطقه تعويض:

منطقه تعويض با امتداد فرضى خط حمله هر نيمه زمين (خط حمله هر دو طرف) به دو طرف ميز نويسنده، تعيين حدود مى‌شود.


- ناحيه گرم کردن:

براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB نواحى گرم کردن تقريباً به اندازه ۳×۳ متر در طرف محل قرار گرفتن نيمکت‌هاى تيم‌ها و در گوشه‌هاى خارج از منطقه آزاد زمين مشخص مى‌شود.


- منطقه جريمه (پنالتي):

يک منطقه جريمه به اندازه يک متر در يک متر (متر ۱×۱ متر) که با دو صندلى مجهز است، در منطقه کنترل يعنى خارج از منطقه آزاد زمين و در فاصله بين نيمکت و ناحيه گرم کردن تيم ۵۰/۱ متر عقب‌تر قرار گرفته است. اين منطقه با خط به پهناى ۵ سانتيمتر و به رنگ قرمز محدود شده است.

درجه حرارت

- حداقل درجه حرارت نبايد پايين‌تر از ۱۰ درجه سانتى‌گراد (۵۰ فارنهايت) باشد.


- براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، حداقل درجه حرارت نبايد بالاتر از ۲۵ درجه سانتيگراد (۷۷ فارنهايت) و حداقل نبايد پايين‌تر از ۱۶ درجه سانتيگراد (۶۱ فارنهايت) باشد.

نور

براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، نور روى منطقه بازى بايد از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ لوکس باشد و براى تعيين ميزان نور از ارتفاع يک مترى بالاى سطح منطقه بازى اندازه‌گيرى مى‌شود.

تور و ميله‌ها

ارتفاع تور

- در بالاى خط مرکزى (وسط) يک تور به طور عمودى قرار داده شده که ارتفاع لبه بالاى آن تا سطح زمين ۴۳/۲ متر براى مردان و ۲۴/۲ متر براى زنان تنظيم مى‌گردد.


- ارتفاع تور از وسط زمين بازى اندازه‌گيرى مى‌شود. ارتفاع تور (در بالاى خطوط کناري) بايد عيناً به همان اندازه ارتفاع وسط تور باشد و نبايد از ارتفاع رسمي، بيش از ۲ سانتيمتر تجاوز نمايد.

ساختار تور

- تور به پهناى يک متر و به طول حداکثر ۱۰ متر (يعنى ۵۰ سانتيمتر آن در خارج نوار هر طرف تور است) مجازست و بصورت مربع‌هاى ۱۰ سانتيمترى و به رنگ مشکى ساخته شده است.


- به سرتاسر بالاى تور يک نوار افقى به پهناى ۷ سانتيمتر که از کرباس سفيد به طور دولا تهيه مى‌شود دوخته شده است. در منتهى‌اليه هر طرف نوار بالاى تور يک سوراخ پيش‌بينى شده که با عبور دادن يک ريسمان از داخل آن، بدين وسيله نوار به ميله‌ها بسته مى‌شود که بالاى آن کشيده و محکم نگهداشته شود.


- از داخل نوار بالاى تور يک سيم فنرى (سيم بکسل) قابل انعطاف گذارده شده که از دو طرف به ميله‌ها بسته مى‌شود تا بالاى تور کشيده و محکم نگهداشته شود. در قسمت پايين تور يک نوار به پهناى ۵ سانتيمتر وصل مى‌شود که يک طناب از داخل آن عبور داده شده و از دو طرف به ميله‌ها بسته مى‌شود تا پايين‌ تور را کشيده و محکم نگهدارد.

نوارهاى کنارى

دو نوار سفيد به طور عمودى به دو انتهاى تور بسته شده که هر کدام مستقيماً در بالاى يک خط کنارى زمين بازى قرار مى‌گيرد. هر نوار به پهناى ۵ سانتيمتر و به طول يک متر است، نوارها قسمتى از تور را شامل مى‌شود.

آنتن‌ها

- آنتن ميله قابل انعطاف و ارتعاش به طول ۸۰/۱ متر و به قطر ۱۰ ميليمتر است که از فايبرگلاس يا جنس مشابه آن ساخته شده است.


- آنتن به قسمت لبه خارجى هر نوار کنارى بسته مى‌شود. آنتن‌ها بايد بصورت مخالف هم به تور بسته شوند.


- بخش ۸۰ سانتيمترى بالاى هر آنتن که به قسمت‌هاى ۱۰ سانتيمترى و با دو رنگ مختلف که ترجيحاً قرمز و سفيد مورد استفاده است، به بالاتر از لبه بالاى تور قرار داده مى‌شود.


- آنتن‌ها قسمتى از تور را شامل مى‌گردد و حدود جانبى فضاى مجاز عبور توپ از بالاى تور را مشخص مى‌سازند.

ميله‌ها

- ميله‌ها که نگاهدارنده تور مى‌باشند، در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ سانتيمترى خطوط کنارى قرار داده مى‌شوند. بلندى ميله‌ها ۲/۵۵ متر و بهتر است قابل تنظيم باشند.


براى کليه مسابقات جهانى و رسمى FIVB، ميله‌هاى نگهدارنده تور در فاصله يک مترى خطوط کنارى قرار داده مى‌شود، مگر با موافقت FIVB که وضعيت ديگرى را تأييد نموده باشد.


- ميله‌ها بايد مدور (گرد) و صاف باشند و بدون استفاده از سيم‌هاى نگهدارنده در زمين نصب شوند. ميله‌ها نبايد وسيله‌اى براى ايجاد مانع يا خطرناک باشند.

وسايل اضافى

تمام وسايل اضافى براى بازي، در مقررات FIVB مشخص شده‌اند.

توپ‌ها

استانداردها (مشخصات)

- توپ بايد کروى بوده و از يک رويه چرمى نرم و قابل انعطاف يا چرم مصنوعى و يک توئى لاستيکى يا مشابه آن که در داخل رويه قرار داده مى‌شود ساخته شده باشد.


- رنگ توپ مى‌تواند به رنگ روشن و يکسان و يا ترکيبى از رنگ‌ها باشد.


- مواد چرم مصنوعى و ترکيب رنگ‌هايى که براى ساخت توپ بکار برده مى‌شود و در مسابقات بين‌المللى رسمى مورد استفاده قرار مى‌گيرد بايد مطابق با استانداردهاى مورد تأييد FIVB باشد. محيطش ۶۵ تا ۶۷ سانتيمتر و وزنش ۲۶۰ تا ۲۸۰ گرم است. فشار باد داخل آن بايد ۳۰/۰ تا ۳۲۵/۰ کيلوگرم بر سانتيمتر مربع باشد.

يکسانى توپ

تمام توپ‌هايى که براى انجام يک مسابقه بکار برده مى‌شوند بايد داراى همان مشخصات يا استانداردها در ارتباط با محيط، وزن، فشار داخلي، نوع، رنگ و غيره باشد.


مسابقات جهانى و رسمى FIVB، همچنين ملى يا قهرمانى‌هاى ليگ‌ها بايد با توپ‌هاى مورد تأييد FIVB انجام شود. مگر اينکه FIVB وضعيت ديگرى را مورد موافقت قرار داده باشد.

روش سه توپى

براى مسابقات جهانى و رسمى FIVB، سه توپ بايد در بازى بکار برده شود. در اين وضعيت، شش توپ‌رسان در هر مسابقه مستقر مى‌شوند، در هر گوشه منطقه آزاد يک نفر، و در پشت هر يک از داوران اول و دوم يک نفر.

موارد منع

پزشکى

- زمانى که توپ در جريان بازى است ممکن است حادثه جدى رخ دهد، که داور (اول يا دوم) بايد فوراً بازى را متوقف نموده و اجازه دهد کمک‌هاى پزشکى در زمين بازى انجام گيرد. سپس رالى بجا اعلام مى‌شود.


- چنانچه تعويض بازيکن مصدوم به طور قانونى يا استثنائى ميسر نباشد ( قانون محدوديت‌هاى تعويض و تعويض استثنائي)، براى بهبود آن بازيکن ۳ دقيقه وقت داده مى‌شود، اما فقط يکبار براى همان بازيکن در آن مسابقه. اگر بازيکن بهبودى حاصل ننمايد، تيمش ناقص اعلام مى‌شود.

قانونى

هر عمل نابجاى تيم که ادامه بازى را به تعويق اندازد، تأخير در بازى محسوب مى‌شود و موارد زير شامل اهم آن است:


- تأخير در تعويض.

- طولانى نمودن وقفه‌ها، بعد از اعلام اتمام آن براى از سرگيرى بازى.

- درخواست تعويض غيرقانونى

- درخواست نابجا تکرار شود.

- تأخير در بازى توسط هر عضو تيم.

مجازات‌ها براى تأخيرها

- اخطار تأخير يا جريمه تأخير مجازات‌هاى تيم محسوب مى‌شوند.


- مجازات‌هاى تأخير براى سرتاسر مسابقه باقى مى‌ماند.


- همه مجازات‌هاى تأخير (حتى اخطار تأخير) در برگ امتيازات مسابقه ثبت خواهد شد.


- اولين تأخير در مسابقه به توسط هر عضو تيم با اخطار تأخير مجازات مى‌شود.


- دومين تأخير و تأخيرهاى متعاقب آن از هر نوعى و به توسط هر عضو همان تيم و در همان مسابقه، خطا محسوب شده و با جريمه تأخير مجازات مى‌شود و تيم رالى را از دست مى‌دهد.


- مجازات‌هاى تأخير که قبل از شروع يا بين ست‌ها به تيم تعلق مى‌گيرد در شروع ست متعاقب آن تأخير، اجراء مى‌شود.