در معناى وسيع کلمه، شروع نوجواني، رشد جنسى است که تا زمان استقلال فرد ادامه مى‌يابد. از آنجا که تفاوت‌هاى فردى زيادى در مورد سن نوجوانى و رشد جنسى وجود دارد، روان‌شناسان بيشتر در مورد سن شروع و پايان نوجوانى و ميانگين سن سخن مى‌گويند. بر اين اساس معمولاً نوجوانى به سه مرحله به شرح زير تقسيم مى‌شود:


پيش نوجوانى ۱۲ - ۱۰ سال ، اوان نوجوانى ۱۵- ۱۲ سال ۱ اواخر نوجوانى ۱۸ - ۱۵ سال


نوجوانى به معناى رشد کردن و يا رشد تا رسيدگى است. منظور از رشد و رسيدگي، نه تنها رشد جسمانى است، بلکه رشد روانى و اجتماعى را نيز شامل مى‌شود. هدف از رشد جسماني، رسيدن به ويژگى‌هاى جسمانى يک فرد رشد يافته است، همراه با رشد جنسى که توانايى بارورى در دخترها و قابليت توليدمثل در پسران را ممکن مى‌سازد. از نظر ذهنى و شناختي، فرد رشد‌يافته کسى است که ميزان هوش او به حداکثر رشد خود رسيده است. همراه و همزمان با رشد شناختى و ذهني، انتظار مى‌رود که فرد از نظر عاطفى و اجتماعى نيز رشد يافته باشد. هرچند که معمولاً رشد عاطفى و اجتماعي، به دليل پيچيدگى‌ها و معيارهاى بالاى زندگي، همزمان با رشد جنسى و جسمى اتفاق نمى‌افتد.