در فرآيند آموزش و پرورش، روش به‌عنوان بخش جدانشدنى از کار تدريس و پرورش انديشهٔ يادگيرنده اهميت دارد و تحقق اهداف تعليم و تربيت را روش امکان‌پذير مى‌سازد. در قلمرو آموزش و پرورش، روش، عمل و نقشى خاصى دارد و نشانه مجموع کارهائى است که از آنها استفاده مى‌کنيم تا پيشرفت امر تدريس و تربيت جهتى مطلوب يابد. با توجه به موارد ذيل به يادگيرى و پيشرفت تحصيلى دانش‌آموزان کمک مى‌کند:
- روش آموزش و پرورش بايد انعطاف‌پذير باشد تا نوجوان بتواند استعدادها، رغبت‌ها و خوى و خصلت خود را به‌خوبى آشکار کند.
- بر استفاده از شيوه فعال تأکيد شود. روش فعال عنوانى است که بر شيوه‌هاى متعددى از روش تدريس و آموزش اطلاق مى‌گردد که در همهٔ آنها، نسبت به پرورش روحيه تجزيه و تحليل و تفکر و تعقل در دانش‌آموز توجه خاص مبذول مى‌شود. در روش فعال عموماً، سليقه و ذوق و استعدادهاى دانش‌آموز در طراحى و اجراى برنامه‌ها مورد توجه قرار مى‌گيرد. در اين روش دانش‌آموز با تلاش خود و به راهنمائى معلم و با مشورت او به اهداف تربيتى نائل مى‌شود و در پى کشف روابط و تشکيل يک مفهوم است. او علاوه بر يادگيرى داراى طرز تفکر منطقى نيز مى‌گردد و به‌تدريج قادر مى‌شود به حل مسائلى که با آن مواجه مى‌گردد بپردازد.
- در آموزش هر درس، به تناسب موضوع از کارگاه، آزمايشگاه، کارهاى عملى و تجربه، مطالعه و تحقيق، بازديد و غيره که از يک طرف هماهنگى مغز و دست و از طرف ديگر همراهى علم و عمل را تسهيل کند استفاده شود.
- تمرين‌ها و تکاليف درسى دانش‌آموزان به گونه‌اى باشد که به ثبت دانش‌ها، مهارت‌ها و نگرش‌هاى دانش‌آموزان بى‌انجامد و به بروز خلاقيت آنان منجر شود.
- در فرآيند تدريس و ياددهى - يادگيرى از انواع مواد آموزشى و کمک آموزشى استفاده شود و انگيزه و رغبت دانش‌آموزان به يادگيرى تقويت گردد.
- طراحى و ارائه موضوعات درسى و فعاليت‌هاى تربيتى به گونه‌اى باشد که براى دانش‌آموزان موفقيت ايجاد کند و موجب افزايش علاقه آنان به يادگيرى بيشتر شود.
- تفاوت‌هاى فردى دانش‌آموزان و مراحل رشد آنان به هنگام ياددهى - يادگيرى در نظر گرفته شود و تعامل ذهنى و عملى معلم و دانش‌آموز انجام گيرد.
- براى يادگيرى مؤثر و تغيير رفتار دانش‌آموزان، از روش‌هاى مناسب تشويق و تنبيه استفاده شود.