مسؤوليتهاى مددکار اجتماعى
مددکار اجتماعى مدرسه که در آموزش و پرورش و علوم اجتماعى آموزش ديده است، در پيشگيرى از بزهکارى دانشآموزان و کشف علل مشکلات آنان نقش مهمى را ايفاء مىکند. مددکار اجتماعى رابط بين کارکنان مدرسه و والدين دانشآموزان است و در رفع مشکلات شخصى و اجتماعى و مالى و تحصيلى دانشآموزان با ساير کارکنان برنامهٔ راهنمايى همکارى مىکند. مددکار اجتماعى مدرسه، بايد با منابع کمکى جامعه و نحوهٔ ارائهٔ خدمات آنها، آشنايى کامل داشته باشد تا بهموقع بتواند افراد نيازمند را براى دريافت کمکهاى ضرورى به آن مراکز ارجاع دهد.
به نظر فروهليچ (۱۹۵۸) (Froehlich) مسؤوليتهاى مددکار اجتماعى مدرسه شامل ارزيابى مشکلات دانشآموزان و کمک به مشاور مدرسه براى حل آنها، مطالعهٔ فردى دانشآموزانى که مشکلات ويژه دارند و انجام اقدامات ضرورى براى بهبود و رفع مشکلات آنان، ارجاع دانشآموزانى که مشکلات آنان توسط کارکنان مدرسه قابل حل نيستند به افراد و مؤسسات کمکدهنده است.
مسؤوليتهاى روانسنج
روانسنج اصولاً در زمينهٔ تهيه و اجرا و تعبير و تفسير انواع آزمونهاى روانى - فردى و گروهى - آموزش ديده است و با بهرهگيرى از نتايج آزمونهاى رواني، دانشآموزان را در تصميمگيرى شغلي، شناسائى استعدادها و رغبتها و تعيين رشتهٔ تحصيلى يارى مىدهد و با مشاور مدرسه در زمينهٔ شناخت بهتر و دقيقتر دانشآموزان همکارى مىکند. اطلاعات حاصله از آزمونهاى رواني، يکى از منابع مهم در تصميمگيرى است. مسؤوليتهاى روانسنج و روانشناس مدرسه به مقدار زيادى با يکديگر تداخل دارد و صرفاً در مدارس بزرگ، وجود روانشناس و روانسنج توأماً ضرورت مىيابد.
مسؤوليتهاى گروه بهداشت
حضور پزشک، روانپزشک، دندانپزشک، و مربى بهداشت براى موفقيت برنامهٔ راهنمايى و نيل به سلامت جسمى و روانى دانشآموزان اقدام کنند. از طريق اجراى برنامههاى بهداشتى مدرسه، به دانشآموزان در زمينهٔ سلامت جسمى و روانى اطلاعات کافى داده مىشود و از سرايت امراض گوناگون و پيدايش اختلالات روانى پيشگيرى به عمل مىآيد. همچنين از وقوع حوادث ناگوار که به نقص عضو و ناراحتى دانشآموز مىانجامد، جلوگيرى مىشود.
در برنامهٔ بهداشت مدارس، فعاليتهائى از قبيل تأمين ساختمان مناسب و شرايط روانى و اجتماعى مطلوب، آموزش نکات بهداشتى به دانشآموزان و والدين و کارکنان مدرسه و کمک به آنان در حل مشکلات بهداشتي، تعيين نيازهاى بهداشتى دانشآموزان، تشخيص و کنترل بيمارىهاى مسرى و منع دانشآموزان از تماس با بيماران، و ارائه کمکهاى فورى به افراد بيمار و مصدوم انجام مىگيرد.
مربى بهداشت مدرسه در تأمين سلامت دانشآموزان نقش مهمى دارد و در ازاى حداکثر هزار تا هزار و پانصد دانشآموز حضور يک مربى بهداشت ضرورى است. مربى بهداشت با دانشآموزان بايد در تماس مستقيم باشد و دانشآموزان بيمار را نزد پزشک ارجاع دهد و در انجام معاينات جسمانى و نيز آموزش بهداشت به دانشآموزان و والدين و کارکنان مدرسه در امر پيشگيرى از شيوع بيمارىها با گروه پزشکى همکارى کند. مربى بهداشت مدرسه نسبت به تهيهٔ شرح حال بهداشتى دانشآموزان، مشاهدهٔ دقيق و مداوم حالات و رفتار آنان، آزمايش بينائى و شنوائى دانشآموزان، تشکيل جلسات بحث و گفتگو براى آشنا سازى دانشآموزان، والدين و کارکنان مدرسه، با علائم بيمارىهاى رايج بين دانشآموزان، و نظارت بر تغذيه دانشآموزان اقدام مىکند.
مسؤوليتهاى مربى امور تربيتى
مربى امور تربيتى مدرسه نيز در موفقيت برنامهٔ راهنمايى نقش مهمى ايفاء مىکند. او با شناسايى دانشآموزانى که مشکل دارند و ارجاع آنان نزد مشاور مدرسه، برنامهريزى در زمينهٔ فعاليتهاى فردى و گروهى بهمنظور ارتقاى روحيهٔ همکارى و تقويت ايمان و اعتقادات مذهبى دانشآموزان، تهيه و اجراى برنامههاى آموزشى - تفريحى براى دانشآموزان، برگزارى مسابقات هنرى و عقيدتى در مدرسه و برنامهريزى براى استفادهٔ صحيح از اوقات فراغت دانشآموزان در پيشبرد اهداف راهنمايى مسؤوليتهاى خود را به انجام مىرساند.
مسؤوليتهاى اعضاى انجمن اولياء و مربيان
اهميت انجمن اولياء و مربيان، مدرسه، نبايد در پيشبرد اهداف برنامهٔ راهنمايى ناديده گرفته شود. انجمن اولياء و مربيان علاوه بر کمکهاى مالى به مدرسه، در موارد متعدد و زمينههاى گوناگون مىتواند يار و مددکار مسؤولين مدرسه و معلمان باشد. وجود صميميت و تفاهم بين کارکنان مدرسه و والدين دانشآموزان، در ادارهٔ مدرسه و پيشرفت تحصيلى و رفتارى آنان نقش بهسزائى دارد. والدين بايد به شيوهٔ صحيح بهطور کامل و دقيق، پيوسته در جريان چگونگى کارها و اعمال فرزندشان در مدرسه قرار گيرند. از اينرو، گزارشهاى ارسالى مدرسه بايد حاوى اطلاعاتى باشد که والدين را هر چه بهتر و بيشتر در شناسائى پيشرفت و رشد فرزندشان کمک کند و از آنان براى مذاکره و مشاوره با معلمان و حضور در مدرسه دعوت بهعمل آورد. تفاهم بين کارکنان مدرسه و اولياء را گسترش دهد. والدين مىتوانند در کميتههاى متعدد - نظير آموزش، بهداشت، ورزش و تفريحات سالم، ساختمان، کتابخانه - که در مدرسه تشکيل مىشود، شرکت جويند و با استفاده از تخصص خود، به پيشبرد اهداف برنامهٔ راهنمايى و مشاوره کمک کنند.