تجهیزات پزشکی برای درمان و پایش بیماران کرونا

ویروس های کرونا به طور کلی مجموعه ای بزرگ از ویروس ها هستند که باعث بروز بیماری در انسان و حیوان می شوند. تعداد زیادی از این دسته ویروس ها تا کنون شناخته شده است که عامل طیف گسترده ای از  بیماری ها از یک سرماخوردگی ساده تا بیماری های شدید تری مانند سندروم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندروم تنفسی حاد (SARS) می باشند. ویروس کرونایی که به تازگی کشف شده است عامل ابتلا به بیماری کووید 19 می باشد.
 
ویروس کرونا از راه تنفس و یا تماس با سطوح آلوده به ویروس، وارد بدن انسان شود. در بیشتر افراد، ویروس یک دوره نهفتگی یا کمون را برای تکثیر بیشتر طی می کند و ممکن است از زمان آلودگی تا زمان بروز علائم، 2 تا 5 روز بگذرد. با ورود ویروس به دستگاه تنفس فوقانی و تکثیر آن، ویروس از طریق نای وارد دستگاه تنفس تحتانی می شود و در نهایت ریه ها را به عنوان هدف نهایی درگیر بیماری می کند. در چنین شرایطی فرد ممکن است دچار مشکلات حاد تنفسی مانند برونشیت(Bronchitis) و پنومونیا(Pneumonia) شود. ویروس ها به سلول های کیسه های هوایی که محل تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن هستند، آسیب می زنند. در اثر این امر، جداره این کیسه ها ضخیم تر شده و عبور اکسیژن سخت تر انجام می شود و فرد احساس تنگی نفس می کند. در چنین شرایطی بیمار احتیاج به تجهیزات پزشکی مانند دستگاه تنفس مصنوعی دارد.
در صورتی که بیمار به دلیل شدت عارضه در بیمارستان بستری شود، از تجهیزات پزشکی بیمارستانی مانند ونتیلاتور های بیمارستانی، اکسیژن رسانی، مانیتور علائم حیاتی و ... برای درمان و پایش وضعیت بیمار استفاده می شود. در مواردی ممکن است به دلیل پر بودن ظرفیت بیمارستان و یا تحت کنترل بودن وضعیت بیمار، از بیمار خواسته شود تا دوران درمان خود را در منزل سپری کند. در چنین شرایطی بیمار برای ادامه درمان و کنترل فاکتورهای حیاتی نیازمند تجهیزات پزشکی و مراقبت ویژه است.
از تجهیزات پزشکی که این روزها بیشترین کاربرد را برای درمان بیمار در منزل استفاده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    دستگاه اکسیژن ساز
•    دستگاه ونتیلاتور خانگی
•    دستگاه بای پپ و سی پپ
•    مانیتور علائم حیاتی
•    دستگاه پالس اکسمتر
•    تب سنج دیجیتال
•    کپسول اکسیژن
در ادامه در مورد هر یک از این تجهیزات و کاربرد درمانی آن ها به خصوص در درمان و تشخیص بیماران مبتلا به کووید 19 توضیحات مختصری داده می شود.
دستگاه اکسیژن ساز خانگی، در دو مدل پرتابل(قابل حمل در خارج از منزل) و ثابت عرضه می شود. در بیمارانی که به هر دلیلی دچار تنگی نفس می شوند، دستگاه اکسیژن ساز در تامین اکسیژن خون و تنفس بهتر به بیمار کمک می کند. هوایی که تنفس می کنیم حدودا از 21 درصد اکسیژن و 78 درصد نیتروژن تشکیل شده است. مکانیزم عملکردی این دستگاه به این صورت است که هوا وارد آن می شود و با عبور از بستر پودر زئولیت موجود در دستگاه، غلظت اکسیژن آن افزایش می یابد و هوای غنی از اکسیژن (حدود 95 تا 97 درصد) وارد ریه بیمار می شود. معمولا بیمارانی از دستگاه اکسیژن ساز استفاده می کنند که نیاز به استفاده طولانی مدت (بالا 3 ساعت در روز) دارند. در غیر اینصورت یعنی برای استفاده های کوتاه مدت از اکسیژن، معمولا کپسول اکسیژن استفاده می شود که بسته به حجم کپسول، بعد از استفاده نیاز به شارژ مجدد دارد.  

دستگاه ونتیلاتور خانگی، دستگاه تنفس مصنوعی مکانیکی است که به بیماری که به هر دلیلی نمی تواند عمل دم و بازدم را به طور کامل انجام دهد، کمک می کند تا تنفس مناسب و با حجم اکسیژن کافی داشته باشد. این دستگاه دارای مدهای عملکردی متفاوت است که دو نمونه پرکاربرد این مدها که به صورت دستگاه مجزا نیز ساخته شده اند، دستگاه سی پپ (CPAP) و بای پپ (BiPAP) هستند که دارای کاربرد خانگی برای درمان بیماران دچار آپنه تنفسی و اختلالات ریوی می باشند. دستگاه سی پپ با اعمال فشار ثابت بیمار را در عمل دم یاری می دهد و دستگاه بای پپ با اعمال فشار دو مرحله ای، بیمار را در عمل دم و باز دم یاری می دهد.
 
مانیتور علائم حیاتی یا مانیتور بیمار نمایشگری است که فاکتور های حیاتی بیمار را به متخصص درمان نشان می دهد تا بر اساس وضع بالینی بیمار مراحل درمان را ادامه بدهد. از فاکتور های مهمی که این دستگاه اندازه می گیرد می توان به ضربان قلب، میزان فشار خون، درصد اکسیژن اشباع خون، میزان گازهای تنفسی،  عملکرد قلب (الکتروکاردیوگراف ECG)، دمای بدن و ... اشاره کرد. اندازه گیری این فاکتورها توسط چست لیدها و اتصالاتی که بدن بیمار متصل می شوند انجام می شود.
 
دستگاه پالس اکسیمتر که در این روزهای همه گیری بیماری کووید 19 کاربرد بیشتری پیدا کرده است، دستگاهی است که وظیفه اصلی آن اندازه گیری SPO2 یا درصد اشباع اکسیژن خون است. این دستگاه در مدل های خانگی به صورت انگشتی بوده که بر روی انگشت اشاره قرار می گیرد و دو فاکتور مهم ضربان قلب و SPO2 را نمایش می دهد. بیماران مبتلا به کووید 19 ممکن است در اثر تنگی نفس، دچار کاهش درصد اکسیژن خون شوند. این دستگاه به بیمار کمک می کند که با پایش مستمر این عدد، چنانچه درصد اکسیژن از حد مجاز کمتر شد، سریعا نسبت به درمان آن اقدام کند.
با توجه به بروز بیماری همه گیر کرونا و نیازی که به تجهیزات پزشکی در حجم گسترده تر از قبل ایجاد شده است، بستر برای سواستفاده احتمالی مالی در این زمینه نیز فراهم شده است و ممکن است کالاهایی بدون استاندارهای لازم و ثبت نشده در اداره کل تجهیزات پزشکی توسط افراد فاقد صلاحیت به بیماران عرضه شود. نکته ای که در هنگام خرید تجهیزات پزشکی به خصوص تجهیزات پزشکی بیمار در منزل باید به آن توجه کرد این است که کالا حتما از نمایندگان مجاز فروش و یا شرکت های دارای دانش مهندسی پزشکی خریداری شود تا هم نسبت به کیفیت و قیمت کالا اطمینان حاصل شود و هم خدمات پس از فروش و گارانتی معتبر به بیمار عرضه گردد. شرکت تجهیز سلامت نیکان با استفاده از تیم مهندسی پزشکی و پزشکی با تجربه سعی در آن دارد تا بهترین و مفید ترین خدمات مشاوره را برای خرید مناسب به بیماران عزیز عرضه دارد.