تا چه اندازه می توان به نتایج سونوگرافی اطمینان کرد؟

سونوگرافی یک روش تصویربرداری غیر تهاجمی برای بررسی ساختارهای داخل بدن و تشخیص بیماری‌هاست. دستگاه سونوگرافی از امواج صوتی با شدت بالا برای مشاهده وضعیت اندام‌های داخلی بدن یا حتی مسیر حرکت خون در رگ‌ها استفاده می‌کند.
از زمانی که دستگاه سونوگرافی به جامعه پزشکی راه پیدا کرده، استفاده از روش‌های دیگر تصویربرداری منسوخ شده و بلا استفاده مانده است. این موضوع به تنهایی نشان می‌دهد که دستگاه‌های سونوگرافی می‌توانند نتایج قابل اطمینان و درستی در اختیار تکنسین سونوگرافی یا پزشکان قرار دهند. با این حال، نمی‌توان به طور قطع گفت که نتایج سونوگرافی برای تمام تشخیص‌ها و بیماری‌ها کاملا درست است. در ادامه قصد داریم بیشتر در رابطه با این موضوع صحبت کنیم.

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی، یک آزمایش تصویربرداری از اندام‌های داخل بدن با استفاده از امواج اولتراسوند است. امواج التراسوند، از فرکانس بالا برای تصویربرداری از بخش‌های داخلی بدن استفاده می‌کنند. این امواج بعد از برخورد به اندام‌های داخلی، مجدد به سمت بیرون بازتاب شده و اطلاعات خود را به شکل تصویر روی صفحه نمایشگر نشان می‌دهند. از دستگاه سونوگرافی می‌توان برای تشخیص سلامت جنین و بررسی وضعیت مادران باردار استفاده کرد.
همچنین دستگاه‌های سونوگرافی، برای تشخیص بیماری‌های خونی یا بسیاری از بیماری‌های مربوط به اندام‌های داخلی بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های دستگاه سونوگرافی این است که برخلاف دستگاه اشعه ایکس از هیچ نوع اشعه خاصی استفاده نمی‌کند. به همین دلیل می‌توان مطمئن شد که دستگاه سونوگرافی کاملا ایمن بوده و آسیبی به بدن وارد نخواهد کرد.

چه زمانی باید از نتایج سونوگرافی خود مطلع شوم؟

مدت زمان اعلام نتایج سونوگرافی، به نوع آن بستگی دارد. در اغلب موارد می‌توان نتایج سونوگرافی را بلافاصله بعد از اتمام جلسه اول سونوگرافی مشاهده کرد. زمانی که پروب سونوگرافی روی بخش‌های مختلف بدن مثل شکم، لگن یا سایر نواحی بدن قرار می‌گیرد، در همان لحظه اطلاعات مربوط به اندام‌ها روی صفحه نمایشگر نشان داده می‌شود.
این اطلاعات شامل ابعاد اندام‌های داخلی یا تشخیص عارضه‌های خاص هستند. بنابراین، در اکثر موارد نتایج حاصل از دستگاه سونوگرافی بلافاصله قابل مشاهده است. حتی خود بیمار نیز می‌تواند به همراه تکنسین، وضعیت اندام‌های داخلی بدن را روی صفحه نمایشگر مشاهده کند.
اما در برخی از موارد مانند سونوگرافی قبل از تولد نوزاد، پزشک باید تصاویر را به طور کامل تجزیه و تحلیل کرده و نتایج را مدتی بعد از انجام سونوگرافی به شما ارائه کند. همچنین برای انجام سونوگرافی از سایر بخش‌های بدن، باید ابتدا تصاویر تجزیه و تحلیل شده و در مرحله بعد یک گزارش برای پزشک متخصص آماده شود. در نهایت پزشک تصاویر سونوگرافی و گزارشی که روی کاغذ ثبت شده است را مطالعه می‌کند و نتایج آن را به شما اعلام خواهد کرد.
همچنین این فرآیند می تواند با یک دستگاه سونوگرافی هندهلد و توسط خود پزشک و در مطب او انجام شود. به این ترتیب پزشک می تواند در همان لحظه انجام سونوگرافی، شرایط بیمار را بررسی کند.
پیشنهاد به مطالعه بیشتر: پاسخ به ۱۳ سوال رایج درباره سونوگرافی

آیا نتایج سونوگرافی قابل اطمینان است؟

 
قابل اطمینان بودن نتایج سونوگرافی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه برخی از آنها را بررسی می‌کنیم:

• مهارت و تجربه پزشک

یکی از عوامل تاثیرگذار بر قابل اطمینان بودن نتایج سونوگرافی، مهارت و تجربه پزشک یا تکنسین سونوگرافی است. طی چند سال گذشته موارد مختلفی مشاهده شده است که در آن افراد به دلیل مراجعه به تکنسین‌های بی تجربه یا پزشکانی که مهارت کافی ندارند، بیماری یا مشکلشان تشخیص داده نشده است.
تشخیص بیماری در بدن، حتی با وجود بررسی دقیق تصویر روی صفحه نمایشگر کار چندان راحتی نیست. به عنوان مثال، ممکن است بافت جنین درون رحم در هفته‌های اول به شکل غده‌های ریز مشاهده شود. تکنسین سونوگرافی یا پزشک باید به اندازه کافی تجربه و اطلاعات داشته باشد تا بتواند بافت جنین را از غده‌های ریز درون رحم تفکیک کرده و تشخیص درستی داشته باشد.

• کیفیت دستگاه سونوگرافی

یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر قابل اطمینان بودن نتیجه سونوگرافی، کیفیت دستگاه است. دستگاه‌های سونوگرافی بسیار متنوع هستند و در ابعاد و اندازه‌های مختلفی وارد بازار می‌شوند. به عنوان مثال، برخی از دستگاه‌های سونوگرافی در ابعاد بزرگ و با نام سونوگرافی کلینیکی تولید می‌شوند. این دستگاه‌ها قدرت بسیار بالایی برای پردازش تصاویر و تحلیل داده‌ها دارند.
در مقابل دستگاه‌های سونوگرافی کوچک‌تری نیز وجود دارند که به دستگاه‌های سونوگرافی پرتابل مشهور هستند. این دستگاه‌ها بسیار کوچک‌تر از دستگاه سونوگرافی کلینیکی بوده و کاربری راحت‌تری دارند. با این حال، ممکن است دقت آنها نسبت به دستگاه سونوگرافی کلینیکی پایین‌تر باشد.
یک دستگاه سونوگرافی بی‌کیفیت ممکن است اطلاعات اشتباهی را روی صفحه نمایشگر نشان دهد. همچنین ممکن است تصاویر روی صفحه نمایشگر دستگاه سونوگرافی مورد نظر واضح نبوده و تشخیص را برای پزشک یا تکنسین سونوگرافی مشکل سازد. بنابراین بهتر است قبل از مراجعه به کلینیک‌های سونوگرافی ابتدا از کیفیت دستگاه و برند آن مطمئن شوید.

• نوع عارضه

نوع عارضه یا منشاء اصلی بیماری نیز در نتایج حاصل از سونوگرافی تاثیر گذار است. اگرچه دستگاه سونوگرافی می‌تواند به طور کامل اندام‌های داخلی بدن را مورد بررسی قرار دهد، اما تشخیص بیماری‌های نادر و ناشناخته با کمک سونوگرافی بسیار سخت است. بنابراین بهتر است علاوه بر انجام سونوگرافی، از آزمایش‌های خاص برای تشخیص دقیق‌تر بیماری یا منشا اصلی آن در بدن استفاده شود.
گاهی اوقات ممکن است پزشک با وجود تجربه و تخصص کافی، باز هم نتواند تصاویر سونوگرافی را به شکل کاملاً درستی تحلیل کند. بنابراین می‌توان گفت که نتایج حاصل از دستگاه سونوگرافی همیشه قابل اطمینان نیست. در صورتی که احساس کردید به یک بیماری ناشناخته مبتلا شده‌اید یا محل اصلی قرارگیری عارضه در بدن شما مشخص نیست، بهتر است به چند پزشک متخصص دیگر مراجعه کرده یا آزمایشات مرتبط دیگری را انجام دهید.

نتایج سونوگرافی تا چه اندازه قابل اطمینان است؟

در این مطلب به طور کامل درباره قابل اطمینان بودن نتایج سونوگرافی صحبت شد. از سونوگرافی برای تشخیص عفونت، بیماری هایی مثل نارسایی کلیه، کبد و بسیاری از بیماری‌های دیگر استفاده می‌شود. طی چند سال گذشته دستگاه سونوگرافی توانسته است نتایج دقیق و قابل قبولی را در اختیار پزشکان قرار دهد. با این حال ممکن است برخی از عوامل مثل کیفیت دستگاه سونوگرافی، مهارت و تجربه پزشک یا نوع عارضه بیمار بر نتایج سونوگرافی تاثیر گذار باشد.