نحوه تقسیم ارث مادر چگونه است؟

یکی از رایج ترین موضوعات حقوقی که در زمینه ارث و میراث وجود دارد، به تقسیم ارث مادر مربوط می شود. در رابطه با این موضوع باید گفت زمانی که مادر یک خانواده دار فانی را وداع می گوید، به خویشاوندان و بستگانی که دارد ارث تعلق می گیرد، اما در بسیاری از مواقع به دلیل عدم آگاهی کافی در رابطه با این موضوع، حق الارثی که از مادر به فرزند یا همسر می رسد، ضایع می گردد یا در برخی از شرایط، توسط سایر افراد که به این موضوع آگاهی دارند مصادره می شود. حال اگر شما به دنبال این هستید که بدانید نحوه تقسیم ارث مادر چگونه است، در ادامه همراه ما باشید تا با صفر تا صد نکات مربوط به این موضوع آشنا شوید.

ترکه مادر به چه کسانی می رسد؟

پیش از آنکه پاسخ سوال نحوه تقسیم ارث مادر چگونه است را بررسی کنیم، باید به این موضوع بپردازیم که وراث دارایی مادر چه کسانی هستند و دارایی یک مادر به چه افرادی ارث می رسد؟ برای درک پاسخ این سوال، باید با طبقات و درجات ارث آشنا باشید که در رابطه با این موضوع نیز صحبت خواهیم کرد:
طبقات و درجات ارث
طبق ماده 862 قانون مدنی در نظام جمهوری اسلامی ایران، خویشاوندان و بستگان نسبی فرد متوفی به طور کلی به سه گروه تقسیم می شوند. منظور از خویشاوندان نسبی، افرادی است که به واسطه تولد با شخص رابطه پیدا می کنند. سه گروهی که گفته شد عبارتند از:
1. والدین، اولاد و نوادگان
2. خواهر، برادران، فرزندان آن ها و اجداد
3. عمه، عمو، دایی، خاله و فرزندان آن ها
حال در رابطه با اینکه ارث مادر به چه کسی می رسد، باید گفت طبقه اول نسبت به طبقه دوم و طبقه دوم نسبت به طبقه سوم ارجحیت دارند. حال باید به این موضوع اشاره کرد که اگر در زمان فوت مادر، هیچ یک از اقوام گفته شده در دسته اول و دوم زنده نباشند، ترکه مادر، به افرادی که در گروه سوم قرار دارند می رسند.
نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره شود، این است که تا مادامی که یکی از وراث از یک گروه در قید حیات می باشد، ماترک باقی مانده به هیچ یک از افراد سایر گروه ها نمی رسد. برای مثال شرایطی را تصور کنید که فرزند یک مادر متوفی در قید حیات است، در این حالت تمام ترکه مادر به این فرزند می رسد و دیگر ارثی به خواهر و برادر و ... گروه دوم نخواهد رسید.

آیا خویشاوندان سببی نیز از ترکه مادر ارث می برند؟

موارد و طبقاتی که در بخش قبل به آن ها اشاره کردیم، از خویشاوندان نسبی مادر بودند که ارث به آن ها تعلق می گرفت؛ اما سوالی که شاید برای بسیاری از افراد پیش آید، این است که آیا به خویشاوندان سبیی نیز ارثی می رسد یا نه؟ در پاسخ به این سوال باید گفت همسر آن خانمی که فوت کرده است، از خویشاوندان سببی به شمار می آید که از ترکه زوجه ارث خواهد برد و هیچ یک از خویشاوندان نسبی نمی توانند مانع چنین موضوعی شوند.

قوانین ارث از مادر به چه شکل است؟

اگر مادری که از دنیا می رود، یک یا چند اولاد داشته باشد، نحوه تقسیم ترکه او بسته به جنسیت به فرزندشان مشخص می شود. در ادامه به طور کلی قوانین ارث از مادر را موردبررسی قرار می دهیم تا با آن ها آشنا شوید.

سهم الارث فرزندان از مادر

اگر مادر تنها یک فرزند داشته باشد، فرقی ندارد جنسیت فرزند چیست، در هر صورت تمام ترکه مادر به فرزند می ر سد.
اگر تعداد اولاد مادر بیشتر از یک باشد، اما هرچندتا که هستند یک جنسیت داشته باشند،  ترکه به طور مساوات بین آن ها تقسیم می شود.
اگر تعداد فرزندان مادر بیشتر از یکی باشد و برخی پسر برخی دختر باشند، پسر در این حالت دو برابر دختر ارث خواهد برد. این نکته را در نظر داشته باشید که اگر در پروسه تعیین و دریافت سهم الارث مشکل دارید، می توانید با وکلا فعال در این حوزه صحبت و مشورت کنید تا آن ها راهنمایی های لازم را انجام دهند و به شما در دریافت حق و حقوقی که دارید کمک کنند.
اگر مادر بچه ای را به فرزند خواندگی گرفته باشد، ارثی به او نخواهد رسید؛ حتی اگر نام فرزند در شناسنامه مادر و پدر ذکر شده باشد.

سهم الارث زن بدون فرزند

اگر خانمی که فوت می کند، فرزندی نداشته باشد، تقسیم ارث او حالت دیگری پیدا خواهد کرد که این حالت به شرح زیر است:
•    اگر زوجه، ازدواج کرده باشد یک دوم ترکه ای که دارد به همسرش می رسد و مابقی اموال بین وراث دیگر تقسیم خواهد شد.
•    اگر نه همسر و نه فرزند داشته باشد، مال و ترکه او بین طبقات دیگر تقسیم خواهد شد.

ارث فرزند نامشروع از مادر

حالت دیگری که شاید برای بسیاری از افراد سوال پیش آورد، این است که آیا فرزند نامشروع هم از مادر ارث می برد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت خیر، طبق قوانین جمهوری اسلامی فرزند نامشروع از مادر ارثی نخواهد برد؛ حتی اگر هیچ ورثه ای برای مادر باقی نمانده باشد، بازهم ارثی به فرزند نامشروع نخواهد رسید.

روش های تقسیم سهم الارث پس از فوت مادر

شیوه و روشی که برای تقسیم سهم الارث مورد استفاده قرار می گیرد، بستگی به وراثی که از مادر باقی می ماند دارد. این موضوع کلا چهار حالت دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

والدین مادر فوت شده در قید حیات باشند:

اگر فرزندی از مادر فوت شده وجود نداشته باشد و تنها والدین او در قید حیات باشند، طبق ماده 906 قانون مدنی، شیوه تقسیم ارث به این شکل است که اگر تنها یکی از والدین او زنده باشد، شخص وارث کل مال و اموال فرد فوت شده می شود. اما اگر هم مادر و هم پدر فرد فوت شده در قید حیات باشند، یک سوم ماترک به مادر و مابقی به پدر خواهد رسید.

مادر فرزند یا فرزندانی داشته باشد:

اگر مادری که فوت می شود فرزند یا فرزندانی داشته باشد، تقسیم سهم الارث به این صورت است که اگر مادر یک فرزند داشته باشد، تمام ماترکی که دارد به آن فرزند می رسد. اما اگر چند فرزند داشته باشد شرایط متفاوت خواهد بود که در طول مقاله به آن اشاره شد.

والدین و فرزندان مادر فوت شده در قید حیات باشند:

اگر والدین و فرزندان مادر فوت شده هر دو در قید حیات باشند، یک ششم اموال سهم والدین می شود و مابقی اموال سهم فرزندان خواهد شد. از یک ششم سهمی که به والدین می رسد، یک سوم سهم مادر و دو سوم سهم پدر است. در رابطه با ارث فرزندان نیز باید گفت فرزند پسر دو برابر فرزند دختر سهم می برد.

شوهر مادر فوت شده در حیات باشد:

اگر مادری که فوت می شود، همسر و فرزند داشته باشد، یک چهارم ماترک به شوهر می رسد، اما اگر فرزندی وجود نداشته باشد، نصف اموال به شوهر خواهد رسید.
کلام آخر
نحوه تقسیم ارث مادر موضوعی است که داشتن اطلاعات در رابطه با آن مهم خواهد بود، چراکه اگر شما در رابطه با این موضوع اطلاعاتی نداشته باشید، ممکن است حق و حقوقتان پایمال شود. اگر چنین مشکلی نیز برای شما پیش آمد، حتما از یک وکیل در جهت رسیدن به حقتان استفاده کنید. ما در سایت وکیل از ما بهترین وکلا را به شما معرفی می کنیم تا با یک انتخاب درست در کوتاه ترین زمان به آنچه می خواهید برسید.
منبع: وکیل از ما