دوشنبه ۷ شهریور ۱۴۰۱ ساعت ۱۷:۳۳

کتاب ده چهل و یک، نگاهی به ازدواج کودکان با تکیه بر تاریخ، اسناد و آمار

کتاب ده چهل و یک اخیرا توسط انتشارات جامعه شناسان و روش شناسان به بازار آمد. نویسنده این کتاب رایحه مظفریان پیشتر کتابی با نام گره توسط انتشارات ماهریس نیز منتشر کرده است.

هر دوی این کتاب ها به موضوع ازدواج کودکان توجه دارند. کتاب گره موضوعی تازه را مطرح می کند که می تواند سندی تاریخی باشد. نویسنده در این خصوص توضیح داده است که: "بعد از نگارش کتاب گره به این فکر افتادم تا فیلمی در خصوص فرآیند تغییر ماده 1041 بسازم. نام فیلم هم مشابه همین کتاب تازه انتشار یافته ده چهل و یک است. پس از ساخت فیلم، این ایده در ذهنم شکل گرفت که همه اسناد تاریخی ای که در روند ساخت فیلم به دست آمده بود را با توضیحاتی بیشتر به عنوان کتاب منتشر کنم."
اسناد مورد مطالعه در این کتاب از آرشیو ملی ایران استخراج شده‌اند و می‌توان گفت تنها اسناد در دسترس و مستندی‌اند که تا تاریخ نگارش آن به موضوع ازدواج کودکان پرداخته‌اند. این اسناد مشتمل بر بازه زمانی سال‌های‌ 1292 تا 1317 است و نکات قابل توجهی ارائه می‌دهند.
مظفریان در ادامه اضافه می کند: "این کتاب صرفا یک کتاب تاریخی نیست بلکه فراتر از آن است. در واقع می تواند الگوی قضات و مجریان قانون و نمایندگان دادستانی ها هم باشد. اسناد روند رسیدگی به پرونده های کودک همسری و همچنین رویه قضایی را نشان می دهند که می تواند برای زمان حال الگو باشد. از نظر من که سالهاست در این حوزه مطالعه دارم توجه به رویه قضایی قبل و پس از تصویب اولیه ماده 1041 بسیار مهم و قابل استناد است".
نقطه مشترک مهم در اسناد موجود در کتاب ده چهل و یک دنبال کردن رویه قضاییست. برخی از الزامات در رویه قضایی سالهای مذکور وجود دارند که در قانون مورد توجه واقع نشده اند اما در تغییر شرایط موثر بودند. این گونه الزامات را می‌توان در بررسی روند پرونده‌ها یافت. در نهایت تلاش شده است تا با تکیه بر مستندات یاد شده در این کتاب، استدلال‌هایی در خصوص ضرورت اصلاح ماده 1041 قانون مدنی ارائه گردد. با توجه به تایید فقها و مراجع عضو کمیسیون عدلیه، دقت نظر نمایندگان مجلس شورای ملی و در نهایت امضای مراجع و موسسین حوزه علمیه قم پیشنهاد می‌شود که قانون جاری موقتاً به مصوبه 1313باز گردانده شود.

علیرضانیاکان

#کتاب ده چهل و یک | #کتاب |