ملك الشعرای بهار

ملك الشعرای بهار در اول اردیبهشت ۱۳۳۰ بدرود حیات گفت.محمدتقی ملك الشعرای بهار شاعر، نویسنده، پژوهشگر، سیاستمدار و از مهمترین و برجسته ترین چهره های ادبی و فرهنگی ایران در …

ملك الشعرای بهار در اول اردیبهشت ۱۳۳۰ بدرود حیات گفت.محمدتقی ملك الشعرای بهار شاعر، نویسنده، پژوهشگر، سیاستمدار و از مهمترین و برجسته ترین چهره های ادبی و فرهنگی ایران در سال ۱۳۰۴ قمری/۱۲۶۵ شمسی در شهر مشهد متولد شد. پدرش حاج محمدكاظم فرزند محمد باقر كاشانی رئیس صنف حریربافان مشهد و او فرزند حاج عبدالقدیر خاراباف (خارا نوعی پارچه ابریشمی موج دار) بود. حاج محمدكاظم پدر محمدتقی شاعر و ملك الشعرای آستان قدس رضوی بود. محمدتقی كه شاعری را از هفت سالگی آغاز كرده بود ابتدا ادبیات فارسی را نزد پدر آموخت و سپس در نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری و صیدعلی خان درگزی معلومات ادبی اش را تكمیل نموده و با مطالعه شخصی پیرامون مسایل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی ایران و جهان دانش خود را روز افزون كرد. محمدتقی تخلص شعری خود را از بهار شیروانی شاعر عصر ناصرالدین شاه وام گرفته و پس از درگذشت پدر، در سن هجده سالگی و به فرمان مظفر الدین شاه عنوان ملك الشعرایی آستان قدس رضوی را به دست آورد. ملك الشعرای بهار از همان عنفوان جوانی شاعری نام آور شد و همزمان به امور اجتماعی سیاسی علاقه مندی نشان داده با شكل گیری نهضت مشروطیت ایران به حمایت از آن پرداخت و در دوران مشروطیت اشعار و قصایدی در آن باره سرود كه سخت مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۳۲۸ق در شعبه حزب دموكرات ایران در مشهد عضویت یافته و روزنامه نوبهار را كه ناشر افكار این حزب بود، بنیاد نهاد. در سال ۱۳۳۲ق از حوزه انتخابیه درگز و كلات و سرخس به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شده به تهران آمد و مدتی بعد تحت فشار روس و انگلیس به قم و سپس بجنورد تبعید شد. همزمان با كودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ دستگیر شد و در سال ۱۳۰۲ به نمایندگی از مردم ترشیز وارد مجلس شد . از مخالفان رضاخان بود و پس از آغاز سلطنت او از امور سیاسی كناره گرفت و در دوره رضا شاه بارها تبعید و زندانی شد. در سال ۱۳۲۳ مدتی وزیر فرهنگ شد و در دوره ۱۵ مجلس شورای ملی نماینده تهران بود. سروده ها و اشعار ملك الشعرای بهار فصل نوینی در ادبیات سیاسی، اجتماعی كشور گشود. بهار به ویژه در انتقاد از روش استبدادی حكومت در دوره رضا شاه اشعار با ارزشی سروده است. بهار نهایتاً در اول اردیبهشت ۱۳۳۰ درگذشت.
مظفر شاهدی
مأخذ: برگزیده و شرح ملك الشعراء بهار، به كوشش حجت الله اصیل، چاپ اول، تهران، فرزان، ۱۳۷۴، صص هفت – یازده.